Autorzy przedstawiają współczesne sposoby rozpoznawania i leczenia chorób naczyń.

Omawiają zmiany związane z rozwojem nauk podstawowych oraz technik diagnostycznych i operacyjnych stosowanych w chirurgii naczyniowej.

W tym wydaniu do niektórych rozdziałów dodano komentarze, napisane przez wybitnych znawców poszczególnych tematów, w których przedstawili oni własne poglądy na sposoby rozwiązywania omówionych problemów chirurgicznych.

Rozdziały:

CZĘŚĆ I. ZAGADNIENIA OGÓLNE
Rozdział 1. Rys historyczny leczenia chorób naczyń
1.1. Choroby tętnic  
1.2. Choroby żył  
Rozdział 2. Fizjologia krążenia w naczyniach obwodowych
2.1. Fizjologia krążenia w układzie tętniczym  
2.1.1. Podstawy hemodynamiki tętnic  
2.1.2. Zależność między przepływem a ciśnieniem  
2.1.3. Przepływ laminarny, przepływ turbulentny i siły ścinające  
2.1.4. Prawo Laplace?a  
2.1.5. Hemodynamiczne następstwa zwężeń tętnic  
2.1.6. Zaburzenia hemodynamiki w miejscu zespolenia protezy z tętnicą  
2.2. Fizjologia krążenia w układzie żylnym  
2.2.1. Wprowadzenie  
2.2.2. Ciśnienie żylne  
2.2.3. Wpływ pracy serca i oddychania na przepływ żylny  
2.2.4. Pompa mięśniowa  
2.2.5. Przewlekła niewydolność żylna  
Rozdział 3. Mikrokrążenie
3.1. Wprowadzenie  
3.2. Struktura mikrokrążenia  
3.2.1. Charakterystyka naczyń przedwłosowatych  
3.2.2. Charakterystyka naczyń włosowatych  
3.2.3. Charakterystyka naczyń zawłosowatych  
3.3. Mikroprzepływ  
3.3.1. Charakterystyka mikroprzepływu  
3.4. Procesy wymiany w mikrokrążeniu  
3.4.1. Dyfuzja  
3.4.2. Filtracja  
3.4.3. Transport pęcherzykowy  
3.5. Regulacja mikroprzepływu  
3.5.1. Regulacja metaboliczna  
3.5.2. Autoregulacja  
3.5.3. Regulacja śródbłonkowozależna  
Rozdział 4. Zarys hemostazy i trombogenezy
4.1. Hemostaza  
4.1.1. Układ krzepnięcia krwi  
4.1.2. Układ fibrynolityczny  
4.1.3. Płytki krwi  
4.1.4. Ściana naczyń krwionośnych  
4.1.5. Markery aktywacji hemostazy  
4.2. Zaburzenia hemostazy w chirurgii naczyniowej  
4.2.1. Skaza krwotoczna  
4.2.2. Trombofilia  
4.2.3. Trombogeneza  
Rozdział 5. Angiogeneza naprawcza w leczeniu chorób naczyń
5.1. Wprowadzenie  
5.2. Mechanizmy powstawania naczyń krwionośnych  
5.3. Czynniki wpływające na procesy tworzenia naczyń krwionośnych  
5.4. Rola naczyniowego czynnika wzrostu śródbłonka w procesach angiogenezy naprawczej
5.5. Rola zasadowego czynnika wzrostu fibroblastów w procesach angiogenezy naprawczej  
5.6. Nowe możliwości leczenia powstałe dzięki postępowi w biologii  
5.7. Kontrowersje związane z angiogenezą terapeutyczną  
Rozdział 6. Molekularne podłoże patogenezy miażdżycy
6.1. Wprowadzenie  
6.2. Dysfunkcja komórek śródbłonka  
6.3. Mechanizmy odpowiedzi zapalnej i immunologicznej w patogenezie miażdżycy  
6.4. Wartość predykcyjna markerów systemowej odpowiedzi zapalnej  
6.5. Rola apoptozy w patogenezie miażdżycy  
Rozdział 7. Zapobieganie miażdżycy
7.1. Wprowadzenie  
7.2. Czynniki ryzyka  
7.2.1. Płeć  
7.2.2. Wiek  
7.2.3. Palenie tytoniu  
7.2.4. Zaburzenia gospodarki lipidowej  
7.2.5. Nadciśnienie tętnicze  
7.2.6. Cukrzyca  
7.2.7. Zespół metaboliczny  
7.2.8. Otyłość  
7.2.9. Zaburzenia w układzie krzepnięcia i fibrynolizy.
7.2.10 .Czynniki zapalne  
7.2.11. Mała aktywność fizyczna  
7.2.12. Dziedziczność  
7.2.13. Podsumowanie  
7.3. Priorytety w profilaktyce miażdżycy  
7.3.1. Zapobieganie u osób otyłych  
7.3.2. Zapobieganie u chorych z nadciśnieniem tętniczym
7.3.3. Zapobieganie u chorych na cukrzycę  
7.3.4. Zapobieganie u chorych z zaburzeniami gospodarki lipidowej  
7.4. Leczenie dietetyczne hiperlipidemii  
7.5. Leczenie farmakologiczne hiperlipidemii  
7.5.1. Leczenie hipercholesterolemii  
7.5.2. Leczenie aterogennej dyslipidemii  
7.5.3. Farmakoterapia skojarzona  
7.5.4. Leczenie hipertriglicerydemii  
7.6. Podsumowanie  
Rozdział 8. Patogeneza tętniaków aorty
8.1. Wprowadzenie  
8.2. Rola elastyny i kolagenu w ścianie aorty  
8.3. Rola zwiększonej aktywności enzymów proteolitycznych w powstawaniu i rozwoju tętniaków aorty  
8.4. Rola procesu zapalnego w powstawaniu i rozwoju tętniaków aorty  
8.5. Znaczenie skrzepliny przyściennej w rozwoju tętniaków aorty  
8.6. Predyspozycje genetyczne  
8.7. Czynniki mechaniczne  
8.8. Patogeneza tętniaków aorty a miażdżyca  
8.9. Podsumowanie  
Rozdział 9. Dysplazja włóknisto-mięśniowa
9.1. Wprowadzenie  
9.2. Etiopatogeneza  
9.3. Charakterystyka morfologiczna  
Rozdział 10. Hiperplazja naczyniowa jako odpowiedź na urazy i operacje naprawcze tętnicy
10 .1. Wprowadzenie  
10 .2. Częstość występowania  
10 .3. Prawidłowa ściana tętnicy  
10 . 3.1. Budowa  
10.3.2. Komórki śródbłonka  
10 . 3.3. Komórki mięśni gładkich  
10.4. Czynniki wpływające na powstanie hiperplazji  
10.4.1. Czynniki hemodynamiczne  
10 . 4.2. Czynniki mechaniczne  
10 . 4.3. Płytki krwi  
10 . 4.4. Czynnik wzrostowy fibroblastów  
10 . 4.5. Układ renina?angiotensyna  
10 . 4.6. Zaburzenia metabolizmu lipoprotein  
10 . 4.7. Krwinki białe  
10 .5. Rozpoznawanie  
10 .6. Leczenie i zapobieganie  
Rozdział 11. Badanie kliniczne tętnic i żył obwodowych
11.1. Wprowadzenie  
11.2. Badanie podmiotowe  
11.2.1. Ból  
11.2.2. Parestezje  
11.2.3. Zmiany zabarwienia i ucieplenia skóry  
11.2.4. Omdlenia. Zaburzenia mowy i widzenia  
11.3. Badanie przedmiotowe  
11.3.1. Oglądanie  
11.3.2. Badanie palpacyjne  
11.3.3. Osłuchiwanie  
11.4. Próby i testy  
11.4.1. Tętnice  
11.4.2. Żyły  
Rozdział 12. Badania uzupełniające stosowane w diagnostyce naczyń obwodowych
12.1. Wprowadzenie  
12.2. Ciśnienie krwi  
12.2.1. Ocena ciśnienia segmentowego  
12.2.2.Wskaźnik kostka?ramię  
12.2.3. Ocena innych wskaźników  
12.2.4. Ocena odruchowego przekrwienia  
12.2.5. Okulopletyzmografia  
12.3. Pletyzmografia  
12.3.1. Pletyzmografia powietrzna  
12.3.2. Fotopletyzmografia  
12.3.3. Pletyzmografia tensometryczna  
12.3.4. Pletyzmografia impedancyjna  
12.3.5. Pletyzmograficzne badanie odpływu żylnego  
12.3.6. Pletyzmograficzne badanie tętnic  
12.4. Bezpośredni pomiar ciśnienia żylnego  
12.5. Termografia  
12.6. Fleboskopia  
12.7. Oksymetria przezskórna  
12.8. Badanie dopplerowskie prędkości przepływu krwi  
12.9. Fluksometria dopplerowska laserem
12.10 .Kapilaroskopia  
Rozdział 13. Diagnostyka ultrasonograficzna naczyń obwodowych
13.1. Wprowadzenie  
13.2. Podstawy fizyczne tworzenia obrazu ultrasonograficznego
13.3. Badanie dopplerowskie metodą fali ciągłej  
13.4. Badanie dopplerowskie metodą fali impulsowej  
13.4.1. Ultrasonografia dwuwymiarowa połączona z badaniem dopplerowskim metodą fali impulsowej (z jednoczesnym obrazowaniem przepływu). Ultrasonografia z podwójnym obrazowaniem  
13.4.2. Badanie ultrasonograficzne z przepływem kodowanym kolorem  
13.4.3. Ultrasonografia podwójna z jednoczesnym obrazowaniem przepływu w systemie ?Dopplera mocy?  
13.5. Postępy w technice ultrasonograficznej ? nowe możliwości obrazowania  
13.5.1. Obrazowanie harmoniczne  
13.5.2. Obrazowanie złożone ? sonoCT  
13.5.3. Obrazowanie panoramiczne i trójfazowe  
13.5.4. Badanie dopplerowskie naczyń z użyciem ultrasonograficznych środków cieniujących  
13.6. Podstawy interpretacji obrazu ultrasonograficznego przepływu krwi  
13.6.1. Interpretacja krzywej widma dopplerowskiego
13.6.2. Interpretacja obrazu kodowanego kolorem
13.7. Ultrasonografia dużych naczyń klatki piersiowej  
13.8. Ultrasonografia tętnic szyjnych w odcinku przedczaszkowym  
13.8.1. Kryteria oceny zwężenia tętnic szyjnych  
13.8.2. Ocena budowy blaszek miażdżycowych  
13.8.3. Badanie tętnic kręgowych  
13.9. Przezczaszkowa ultrasonografia tętnic mózgowych  
13.10. Ultrasonografia tętnic kończyn górnych  
13.11. Ultrasonografia naczyń jamy brzusznej  
13.11.1. Aorta brzuszna i tętnice biodrowe  
13.11.2. Pień trzewny i odgałęzienia  
13.11.3.Tętnice krezkowe  
13.11.4.Tętnice nerkowe  
13.11.5.Żyły jamy brzusznej  
13.12. Ultrasonografia tętnic kończyn dolnych  
13.13. Wady naczyniowe i przetoki tętniczo-żylne  
13.14.Tętniaki rzekome  
13.15. Ultrasonografia żył obwodowych  
13.15.1.Zakrzepica żył głębokich  
13.15.2. Badanie wydolności zastawek żylnych  
13.16. Ultrasonografia po operacjach naczyniowych  
13.17. Inne zastosowania ultrasonografii w diagnostyce naczyniowej  
13.17.1. Zabiegi przeprowadzane pod kontrolą obrazu ultrasonograficznego  
Rozdział 14. Radiologia ? diagnostyka obrazowa naczyń obwodowych
14.1. Podstawy metodyczne  
14.1.1. Angiografia za pomocą rezonansu magnetycznego
14.1.2. Angiografia za pomocą tomografii komputerowej
14.1.3.Angiografia cyfrowa  
14.1.4. Kliniczna ocena metod obrazowych stosowanych w diagnostyce układu naczyniowego  
14.2. Zespoły kliniczne  
14.2.1. Niedokrwienie mózgu  
14.2.2. Niewydolność układu tętniczego kończyny górnej  
14.2.3.Choroby aorty  
14.2.4.Zwężenie tętnicy nerkowej  
14.2.5. Zaburzenia ukrwienia narządów jamy brzusznej  
14.2.6. Niedokrwienie kończyn dolnych  
14.2.7. Choroby żył kończyn dolnych  
Rozdział 15. Radioizotopowa diagnostyka chorób naczyń
15.1. Wprowadzenie  
15.2. Radiofarmaceutyki  
15.3. Angiografia radioizotopowa (angioscyntygrafia)  
15.4. Badania przepływu krwi na poziomie mikrokrążenia  
15.4.1.Ocena dystrybucji przepływu krwi  
15.4.2.Badanie skórnego przepływu krwi  
15.4.3.Badanie skórnego ciśnienia tętniczego  
15.4.4.Ocena nieprawidłowych połączeń tętniczo-żylnych  
15.5. Badania przepływu krwi w żyłach  
15.6. Badanie z zastosowaniem znakowanych płytek krwi  
15.7. Wykorzystanie badań scyntygraficznych wrozpoznawaniu procesów zapalnych  
Rozdział 16. Angioskopia
16.1. Wprowadzenie  
16.2. Wykonanie angioskopii tętnic  
16.2.1. Zastosowanie angioskopii tętnic  
16.3. Wykonanie angioskopii żył  
16.3.1. Zastosowanie angioskopii żył  
16.4. Zalety i wady angioskopii  
Rozdział 17. Zakażenia w chirurgii naczyniowej
17.1. Wprowadzenie  
17.2. Etiopatogeneza  
17.3. Mikrobiologia  
17.4. Podział  
17.5. Wpływ rodzaju protezy naczyniowej na częstość zakażeń  
17.6. Wpływ współistniejących chorób w obrębie jamy brzusznej na zakażenia po operacjach naprawczych aorty  
17.7. Objawy zakażeń po pomostowaniu tętnic  
17.8. Diagnostyka zakażeń po pomostowaniu tętnic  
17.9. Metody zapobiegania  
17.10 .Zasady leczenia  
17.11. Rekomendacje postępowania operacyjnego w odcinku aortalno-udowym  
Komentarz  
Rozdział 18. Udział internisty diabetologa w opiece okołooperacyjnej
18.1. Taktyka współpracy  
18.2. Postępowanie przygotowawcze z chorymi na cukrzycę w okresie okołooperacyjnym  
18.2.1. Przyjęcie do szpitala
18.2.2. Badanie kliniczne i laboratoryjne  
18.3. Postępowanie z chorymi na cukrzycę  
18.3.1. Przedoperacyjny podział chorych i rodzaje zapobiegawczego postępowania
18.3.2. Żywienie przed operacją  
18.3.3. Farmakologiczne leczenie hipoglikemizujące  
18.3.4. Pożądany poziom glikemii  
18.3.5. Podawanie insuliny w dniu operacji  
18.3.6. Regulacja glikemii w dniu operacji  
18.3.7. Operacja bez podawania roztworu glukozy, potasu i insuliny  
18.3.8. Postępowanie pooperacyjne  
18.3.9. Wpływ przewlekłych powikłań cukrzycy na zasady postępowania okołooperacyjnego  
18.4. Postępowanie w chorobach serca  
18.4.1. Ryzyko operacyjne  
18.4.2. Niektóre badania przedoperacyjne  
18.4.3. Zapobieganie pooperacyjnemu zawałowi mięśnia sercowego  
18.4.4. Nadciśnienie tętnicze  
18.5. Postępowanie w chorobach płuc  
18.6. Postępowanie w chorobach nerek poza nefropatią cukrzycową  
18.7. Operacja doraźna  
Rozdział 19. Znieczulenie w chirurgii naczyniowej
19.1. Wprowadzenie  
19.2. Przygotowanie chorego do znieczulenia i operacji
19.3. Znieczulenie ogólne i przewodowe ? ocena porównawcza  
19.4. Znieczulenie w chirurgii tętnic szyjnych  
19.4.1. Znieczulenie przewodowe do udrożnienia tętnicy szyjnej wewnętrznej  
19.4.2. Znieczulenie ogólne w chirurgii tętnic szyjnych  
19.5. Znieczulenie do operacji naprawczych aorty  
19.5.1. Znieczulenie ogólne  
19.5.2. Znieczulenie zewnątrzoponowe  
19.6. Nadzór i monitorowanie chorych poddanych operacjom naprawczym aorty  
19.7. Nadzór i opieka pooperacyjna na oddziale intensywnej terapii  
19.8. Odrębności znieczulenia w chirurgii naczyniowej kończyn  
19.8.1. Operacje naczyniowe poniżej więzadła pachwinowego  
19.8.2. Amputacja kończyny dolnej  
19.9. Znieczulenie do sympatektomii piersiowej  
Rozdział 20. Narzędzia, szwy i protezy naczyniowe
20 .1. Wprowadzenie  
20 .2. Oświetlenie. Okulary  
20 .3. Szwy naczyniowe  
20 .4. Klipsownica i klipsy naczyniowe  
20 .5. Imadła, pincety i nożyczki  
20.5.1. Zestaw narzędzi do miniflebektomii (flebektomia Mullera)  
20.5.2. Zestaw narzędzi do mikroangiochirurgii  
20 .6. Zaciski naczyniowe  
20 .7. Cewniki Fogarty?ego  
20.8. Podważki i pętle naczyniowe do udrażniania tętnic
20.9. Zestaw do wytwarzania tunelu dla przeszczepu naczyniowego  
20 .10 .Walwulotomy  
20 .11. Angioskopy  
20 .12. Zgłębnik Nabatoffa  
20 .13. Sondy do kriochirurgii  
20 .14. Shunty  
20 .15. Protezy naczyniowe  
20.16. System powlekania pomostu żylnego protezą (ProVena peripheral)  
20 .17. Łaty naczyniowe  
20.18. Narzędzia do endoskopowego podpowięziowego przecinania niewydolnych żył przeszywających  
Komentarz  
Rozdział 21. Podstawy techniki operacyjnej
21.1. Wprowadzenie  
21.2. Preparowanie  
21.3. Nacinanie  
21.4. Szwy i zespolenia naczyniowe  
21.4.1. Zasady ogólne  
21.4.2. Szwy  
21.4.3. Zamknięcie nacięcia tętnicy łatą  
21.4.4. Zespolenie sposobem ?koniec do końca?
21.4.5. Zespolenie sposobem ?koniec do boku?  
21.5. Technika udrożnienia tętnicy  
21.5.1. Udrożnienie otwarte  
21.5.2. Udrożnienie półzamknięte  
21.5.3. Udrożnienie przez wynicowanie  
21.6. Pobieranie i przygotowanie żyły do przeszczepu 
21.7. Dobór średnicy i długości protezy z tworzywa sztucznego  
21.8. Uszczelnianie protezy krwią  
21.9. Najczęstsze błędy techniczne i uszkodzenia naczyń oraz sposoby ich naprawy
21.9.1. Skręcenie przeszczepu  
21.9.2. Przeszczep za długi  
21.9.3. Przeszczep za krótki  
21.9.4. Błędne wykonanie zespolenia ?koniec do boku?  
21.9.5. Zwężenie zespolenia ?koniec do końca?  
21.9.6. Zespolenie wykonane pod napięciem  
21.9.7. Nieszczelność zespoleń ?koniec do końca? protezy z aortą  
21.10 .Usuwanie zatorów cewnikiem Fogarty?ego  
21.11. Wykonanie rozcięcia powięzi goleni (fasciotomia)
21.11.1.Otwarte rozcięcie powięzi goleni  
21.11.2. Półzamknięte (podskórne) rozcięcie powięzi goleni  
21.12.Rozcięcie powięzi przedramienia i ramienia  
21.13.Drenaż ran po operacjach  
21.14.Zastosowanie heparyny  
Komentarz  
Rozdział 22. Mikrochirurgia naczyń krwionośnych
22.1. Ergonometria w mikrochirurgii  
22.1.1. Drżenie rąk i jego kontrola  
22.1.2. Percepcja wzrokowa  
22.1.3. Chwytanie i trzymanie narzędzi  
22.1.4. Wyczucie tkanki poprzez narzędzia  
22.1.5. Dostosowanie kształtu narzędzi do ręki operatora  
22.1.6. Dbałość o narzędzia mikrochirurgiczne  
22.2. Instrumentarium mikrochirurgiczne  
22.2.1. Szwy  
22.2.2. Narzędzia  
22.2.3. Aparatura optyczna  
22.3. Techniki operacyjne  
22.3.1. Zespalania tętnic  
22.3.2. Zespalanie żył  
22.4. Zapobieganie zakrzepom w zespoleniach  
Rozdział 23. Najczęściej stosowane dostępy operacyjne do naczyń
23.1. Wprowadzenie  
23.2. Dostęp operacyjny do aorty wstępującej, łuku aorty i tętnic łuku aorty  
23.3. Dostęp operacyjny do tętnic szyjnych (w odcinku szyjnym)  
23.4. Dostępy operacyjne do tętnicy podobojczykowej  
23.4.1. Dostęp operacyjny nadobojczykowy  
23.4.2. Dostęp operacyjny podobojczykowy  
23.4.3. Dostęp operacyjny przez klatkę piersiową  
23.5. Dostępy operacyjne do części szyjnej tętnicy kręgowej  
23.5.1. Dostęp operacyjny do odcinka pierwszego  
23.5.2. Dostęp operacyjny do odcinka drugiego  
23.5.3. Dostęp operacyjny do odcinków trzeciego i czwartego  
23.6. Dostęp operacyjny do tętnicy pachowej  
23.7. Dostęp operacyjny do tętnicy ramiennej  
23.8. Dostęp operacyjny do tętnicy promieniowej  
23.9. Dostęp operacyjny do tętnicy łokciowej  
23.10 .Dostęp operacyjny do aorty piersiowej  
23.11. Dostęp operacyjny do tętnic międzyżebrowych  
23.12. Dostęp operacyjny piersiowo-brzuszny do aorty, pnia trzewnego, tętnicy krezkowej górnej i tętnic nerkowych  
23.13. Dostęp operacyjny do pnia trzewnego  
23.14. Dostęp operacyjny do tętnicy wątrobowej wspólnej  
23.15. Dostęp operacyjny do tętnicy śledzionowej  
23.16. Dostęp operacyjny do tętnicy krezkowej górnej  
23.17. Dostępy operacyjne do tętnic nerkowych  
23.17.1.Dostęp operacyjny przezotrzewnowy  
23.17.2.Dostęp operacyjny zaotrzewnowy  
23.18. Dostępy operacyjne do dalszego odcinka aorty brzusznej i tętnic biodrowych wspólnych  
23.18.1.Dostęp operacyjny przezotrzewnowy  
23.18.2.Dostęp operacyjny zaotrzewnowy  
23.19. Dostęp operacyjny do tętnicy biodrowej zewnętrznej
23.20 .Dostęp operacyjny do tętnicy zasłonowej  
23.21. Dostęp operacyjny do tętnicy udowej i tętnicy głębokiej uda  
23.22. Dostęp operacyjny do środkowego i dalszego odcinka tętnicy udowej  
23.23. Dostępy operacyjne do tętnicy podkolanowej  
23.23.1.Dostęp operacyjny udowy  
23.23.2.Dostęp operacyjny w dole podkolanowym  
23.23.3.Dostęp operacyjny na goleni  
23.24. Dostępy operacyjne do tętnicy piszczelowej tylnej  
23.24.1.Dostęp operacyjny w bliższej części goleni  
23.24.2.Dostęp operacyjny w dalszej części goleni  
23.25. Dostęp operacyjny do tętnicy piszczelowej przedniej  
23.25.1.Dostęp operacyjny do tętnicy grzbietowej stopy  
23.26. Dostęp operacyjny do żyły szyjnej wewnętrznej  
23.27. Dostęp operacyjny do żył ramienno-głowowych i żyły głównej górnej  
23.28. Dostęp operacyjny do żyły głównej dolnej  
23.29. Dostęp operacyjny do żyły śledzionowej  
23.30. Dostęp operacyjny do żyły odpiszczelowej  
23.31. Dostęp operacyjny do żyły odstrzałkowej  
23.32. Dostępy operacyjne do żył przeszywających goleni  
23.32.1.Dostęp operacyjny przyśrodkowy  
23.32.2.Dostęp operacyjny tylny  
23.33. Dostęp operacyjny do żył biodrowych, udowych i podkolanowych  
Komentarz  
Rozdział 24. Dostępy naczyniowe do dializ pozaustrojowych
24.1. Wprowadzenie  
24.2. Uwagi ogólne  
24.3. Podstawowe zasady wytwarzania przetoki tętniczo-żylnej do hemodializ  
24.4. Anatomia żył powierzchownych kończyny górnej  
24.5. Ocena kliniczna naczyń kończyny górnej  
24.6. Profilaktyka antybiotykowa  
24.7. Wykonanie pierwotnego dostępu naczyniowego  
24.7.1. Dostęp naczyniowy w okolicy nadgarstka  
24.7.2. Dostęp naczyniowy w zgięciu łokciowym  
24.8. Wykonanie wtórnego dostępu naczyniowego  
24.8.1. Podskórne przemieszczenie żyły odłokciowej na ramieniu  
24.8.2. Wszczepienie protezy naczyniowej z politetrafluoroetylenu  
24.9. Powikłania  
24.9.1. Postępowanie w innych powikłaniach wczesnych  
24.9.2. Postępowanie w powikłaniach późnych  
Rozdział 25. Leki stosowane w chorobach naczyń
25.1. Leki przeciwzakrzepowe
25.1.1. Leki hamujące aktywację płytek krwi (leki przeciwpłytkowe)  
25.1.2. Leki hamujące krzepnięcie krwi  
25.1.3. Leki fibrynolityczne  
25.1.4. Leki defibrynujące  
25.2. Leki rozszerzające naczynia krwionośne  
25.2.1. Uwodornione alkaloidy sporyszu  
25.2.2. Kwas nikotynowy i jego pochodne  
25.2.3. Inne leki rozszerzające naczynia  
25.3. Leki przeciwmiażdżycowe  
25.4. Leki flebotropowe  
25.4.1. Leki naturalne  
25.4.2. Leki syntetyczne  

CZĘŚĆ II.  CHOROBY ŻYŁ
Rozdział 26. Zapalenie zakrzepowe żył powierzchownych
26.1. Wprowadzenie  
26.2. Etiopatogeneza  
26.3. Objawy i rozpoznawanie  
26.4. Leczenie  
26.4.1. Leczenie zachowawcze  
26.4.2. Leczenie operacyjne  
26.5. Postacie  
26.5.1. Zapalenie zakrzepowe żylaków kończyn dolnych  
26.5.2. Zapalenie jatrogenne  
26.5.3. Zapalenie wędrujące  
26.5.4. Zapalenie septyczne  
26.5.5. Choroba Mondora  
Rozdział 27. Żylna choroba zakrzepowo-zatorowa
27.1. Wprowadzenie  
27.2. Częstość występowania  
27.3. Patogeneza  
27.4. Czynniki ryzyka  
27.5. Zapobieganie u osób hospitalizowanych  
27.5.1. Metody fizykalne  
27.5.2. Metody farmakologiczne  
27.6. Zakrzepica żył goleni i zakrzepica udowo-biodrowa  
27.6.1. Objawy i przebieg kliniczny  
27.6.2. Powikłania  
27.6.3. Rozpoznawanie  
27.6.4. Różnicowanie  
27.6.5. Leczenie doraźne  
27.6.6. Leczenie przeciwzakrzepowe  
27.6.7. Leczenie trombolityczne  
27.6.8. Leczenie operacyjne  
27.6.9. Filtry w żyle głównej  
27.7. Siniczy bolesny obrzęk kończyny  
27.7.1. Objawy i przebieg kliniczny  
27.7.2. Rozpoznawanie
27.7.3. Leczenie zachowawcze  
27.7.4. Leczenie operacyjne  
27.7.5. Powikłania pooperacyjne  
27.8. Zakrzepica żył głębokich kończyn dolnych u kobiet wciąży  
27.9. Zakrzepica żył miednicy  
27.10 .Zakrzepica żyły głównej dolnej  
27.10 . 1.Etiopatogeneza  
27.10 . 2.Objawy i przebieg kliniczny  
27.10 . 3.Leczenie  
27.11. Zakrzepica żyły głównej górnej  
27.11.1.Etiopatogeneza  
27.11.2.Objawy i przebieg kliniczny  
27.11.3.Leczenie  
27.12. Zakrzepica żyły pachowej i żyły podobojczykowej  
27.12.1.Etiopatogeneza  
27.12.2.Objawy i przebieg kliniczny  
27.12.3.Rozpoznawanie i różnicowanie  
27.12.4.Leczenie  
27.13. Zapalenie septyczne żył głębokich  
Komentarz  
Rozdział 28. Zator tętnicy płucnej
28.1. Ostry zator tętnicy płucnej  
28.1.1. Wprowadzenie  
28.1.2. Częstość występowania i śmiertelność  
28.1.3. Etiologia  
28.1.4. Patofizjologia  
28.1.5. Objawy  
28.1.6. Rozpoznawanie  
28.1.7. Leczenie zachowawcze  
28.1.8. Przezskórne leczenie wewnątrznaczyniowe  
28.1.9. Przezskórne wspomaganie krążenia  
28.1.10 .Leczenie operacyjne  
28.1.11. Zapobieganie  
28.2. Przewlekłe nadciśnienie płucne zakrzepowo-zatorowe ? przewlekły zator tętnicy płucnej  
28.2.1. Wprowadzenie  
28.2.2. Etiologia i rokowanie  
28.2.3. Patofizjologia  
28.2.4. Objawy i rozpoznawanie  
28.2.5. Leczenie zachowawcze  
28.2.6. Wskazania do operacji  
28.2.7. Leczenie operacyjne  
28.2.8. Powikłania pooperacyjne  
28.2.9. Wyniki  
Komentarz  
Rozdział 29. Przewlekła choroba żylna kończyn dolnych
29.1. Wprowadzenie  
29.2. Epidemiologia  
29.3. Etiologia  
29.3.1. Wrodzona choroba żylna  
29.3.2. Pierwotna choroba żylna  
29.3.3. Wtórna choroba żylna  
29.4. Patogeneza  
29.4.1. Teorie dotyczące patogenezy owrzodzeń żylnych goleni  
29.4.2. Rola neuropatii  
29.5. Klasyfikacja  
29.6. Rozpoznawanie  
29.7. Leczenie  
29.7.1. Fizykoterapia i zalecany tryb życia  
29.7.2. Leczenie farmakologiczne  
29.7.3. Leczenie stopniowanym uciskiem
Komentarz  
Rozdział 30. Teleangiektazje
30 .1. Wprowadzenie  
30 .2. Klasyfikacja i objawy  
30 .3. Leczenie  
30 . 3.1. Obliteracja laserowa  
30 . 3.2. Skleroterapia  
30 . 3.3. Elektrokoagulacja  
30 .4. Podsumowanie  
Rozdział 31. Żylaki kończyn dolnych
31.1. Wprowadzenie  
31.2. Anatomia żył kończyn dolnych  
31.3. Etiopatogeneza  
31.4. Objawy  
31.5. Rozpoznawanie  
31.6. Badania dodatkowe  
31.7. Różnicowanie  
31.8. Leczenie operacyjne  
31.8.1. Wskazania i przeciwwskazania  
31.8.2. Cele i metody operacji  
31.8.3. Operacja metodą Babcocka  
31.8.4. Inne metody operacji  
31.8.5. Wyniki  
31.8.6. Ponowne operacje  
31.9. Leczenie obliteracyjne  
31.9.1. Wskazania i przeciwwskazania  
31.9.2. Metody wstrzykiwania środków obliterujących
31.9.3. Powikłania  
31.9.4. Wyniki  
31.10 .Leczenie zachowawcze  
Komentarz  
Rozdział 32. Owrzodzenie goleni
32.1. Wprowadzenie  
32.2. Leczenie  
32.2.1. Leczenie miejscowe  
32.2.2. Wycięcie owrzodzenia  
Komentarz  
Rozdział 33. Chirurgia żył przeszywających i głębokich kończyn dolnych
33.1. Wprowadzenie  
33.2. Podpowięziowe przecięcie żył przeszywających  
33.2.1. Metoda Lintona  
33.2.2. Modyfikacja Feldera  
33.2.3. Modyfikacja De Palmy  
33.2.4. Wykonanie endoskopowego przecięcia niewydolnych żył  
33.3. Zespolenie omijające  
33.3.1. Metoda Palmy  
33.3.2. Inne zespolenia  
33.4. Chirurgia zastawek żylnych  
33.4.1. Plastyka zastawek żyły udowej wspólnej  
33.4.2. Transpozycja żył  
33.4.3. Przeszczepianie zastawek  
33.4.4. Wykonanie operacji  
33.4.5. Postępowanie pooperacyjne  
33.4.6. Wyniki  
Komentarz  
Rozdział 34. Urazy żył
34.1. Wprowadzenie  
34.2. Przyczyny  
34.3. Patogeneza  
34.4. Objawy  
34.5. Rozpoznawanie  
34.6. Leczenie operacyjne  
34.7. Powikłania  
34.8. Wyniki