W ciągu ostatnich lat radykalnie zmieniły się wymagania i oczekiwania biznesowe wobec oprogramowania. Kluczowymi wartościami są innowacyjność, szybkość i czas wejścia na rynek. Do spełnienia tych wymagań konieczne okazały się nowe architektury i modele tworzenia kodu. Metodyka ciągłego dostarczania, zwanego też CD, polega na tworzeniu w krótkich cyklach wartościowych i solidnych produktów. Funkcjonalności są dodawane w małych krokach, a oprogramowanie można wydawać niezawodnie w dowolnej chwili. To sprawia, że można też szybko otrzymywać informacje zwrotne. Jednak taki sposób pracy wymaga odpowiednich ram organizacyjnych, a zespół projektowy musi przyswoić nieco inny od tradycyjnego styl pracy.

Ta książka jest praktycznym przewodnikiem, dzięki któremu programiści Javy opanują techniki potrzebne do pomyślnego zastosowania metody ciągłego dostarczania. Opisano tu najlepsze zasady budowy architektury oprogramowania, automatycznej kontroli jakości, pakowania aplikacji i wdrażania ich w różnych środowiskach produkcyjnych. Szczególną uwagę poświęcono testowaniu oprogramowania: przedstawiono całą gamę metodyk testowania, opisano ich zastosowanie i znaczenie w cyklu życia aplikacji. Ciekawym elementem książki są informacje o złych praktykach i antywzorcach wraz ze wskazówkami dotyczącymi rozwiązywania tego rodzaju problemów.

W tej książce między innymi:

• solidne podstawy ciągłego dostarczania oprogramowania
• migracja do ciągłego dostarczania oprogramowania
• narzędzia: Jenkins, PMD i FindSecBugs
• zasady testowania funkcjonalności i jakości oprogramowania
• techniki obserwacji aplikacji w środowisku produkcyjnym

Java i CD: tak zdobędziesz prawdziwą przewagę!

Rozdziały:

Słowa wstępne 13

Wstęp 17

1. Ciągłe dostarczanie? Dlaczego? Czym jest? 21

• Ogólny zarys 21
• Dlaczego? Bo daje możliwości programistom 22
  • Szybka informacja zwrotna pozwala ograniczyć zmiany kontekstu 22
  • Automatyczne, powtarzalne i niezawodne wydania 22
  • Uściślenie definicji ukończenia 23
• Czym jest? Badamy typowy potok budowy 24
  • Podstawowe etapy potoku budowy 24
  • Wpływ technologii kontenerów 28
  • Zmiany we współczesnych architekturach 29
• Podsumowanie 29

2. Ewolucja programowania w języku Java 31

• Wymagania współczesnych aplikacji Java 31
  • Potrzeba szybkości i stabilności biznesowej 32
  • Rozwój ekonomii interfejsów API 32
  • Szanse i koszty chmury 33
  • Przywrócenie modularności: wykorzystanie niewielkich usług 33
  • Wpływ na ciągłe dostarczanie 34
• Ewolucja platform wdrożeniowych w języku Java 35
  • Archiwa WAR i EAR: era dominacji serwerów aplikacji 35
  • Wykonywalne pliki JAR z zależnościami: powstanie metodologii dwunastu aspektów 36
  • Obrazy kontenerów: ulepszenie przenośności (i zwiększenie złożoności) 37
  • Funkcja jako usługa: pojawienie się przetwarzania "bezserwerowego" 37
  • Wpływ platform na ciągłe dostarczanie 38
• Metodyki DevOps, SRE oraz Release Engineering 39
  • Rozwój i utrzymanie 39
  • Site Reliability Engineering 40
  • Inżynieria wydawnicza oprogramowania 42
  • Współodpowiedzialność, metryki i wgląd 43
• Podsumowanie 44

3. Projektowanie architektury pod kątem ciągłego dostarczania 45

• Fundamenty dobrej architektury 45
  • Luźne sprzężenie 45
  • Wysoka spójność 47
  • Sprzężenie, spójność i ciągłe dostarczanie 47
• Architektura nakierowana na elastyczność biznesową 49
  • Zła architektura ogranicza dynamikę biznesową 49
  • Złożoność i koszt zmian 50
• Najlepsze rozwiązania dla aplikacji zorientowanych na API 50
  • Tworzenie interfejsów API metodą od zewnątrz do wewnątrz 51
  • Dobre interfejsy API pomagają w ciągłym testowaniu i dostarczaniu 51
• Platformy wdrażania a architektura 52
  • Projektowanie aplikacji natywnych dla chmury według metodologii 12 aspektów 52
  • Doskonalenie wyczucia mechaniki 55
  • Projektowanie i ciągłe testowanie pod kątem awarii 56
• Podążanie w kierunku niewielkich usług 57
  • Wyzwania w dostarczaniu aplikacji monolitycznych 57
  • Mikrousługi: architektura zorientowana na usługi spotyka się z projektowaniem dziedzinowym 58
  • Funkcje, architektura Lambda i nanousługi 59
• Architektura: "wszystko to, co trudno zmienić" 60
• Podsumowanie 60

4. Platformy wdrożeniowe, infrastruktura i ciągłe dostarczanie aplikacji Java 63

• Funkcje zapewniane przez platformę 63
• Niezbędne procesy programistyczne 64
• Platformy oparte o tradycyjną infrastrukturę 65
  • Komponenty tradycyjnej platformy 65
  • Wyzwania platform opartych o tradycyjną infrastrukturę 66
  • Korzyści z bycia tradycyjnym 66
  • Ciągła integracja i dostarczanie na platformach opartych o tradycyjną infrastrukturę 67
• Platforma chmury (IaaS) 67
  • Zaglądamy w chmurę 68
  • Wyzwania chmury 69
  • Korzyści z chmury 70
  • Ciągłe dostarczanie w chmurze 71
• Platforma jako usługa 72
  • Zaglądamy w usługę PaaS 72
  • Wyzwania platformy PaaS 73
  • Korzyści z platformy PaaS 75
  • Ciągła integracja i dostarczanie a model PaaS 75
• Kontenery (Docker) 75
  • Komponenty platformy kontenerów 76
  • Wyzwania technologii kontenerów 76
  • Korzyści z kontenerów 78
  • Ciągłe dostarczanie kontenerów 78
• Kubernetes 78
  • Podstawowe koncepcje platformy Kubernetes 79
  • Wyzwania platformy Kubernetes 80
  • Korzyści z platformy Kubernetes 81
  • Ciągłe dostarczanie na platformie Kubernetes 81
• Funkcja jako usługa (funkcje bezserwerowe) 81
  • Koncepcje platformy FaaS 82
  • Wyzwania platformy FaaS 83
  • Korzyści z platformy FaaS 84
  • Ciągła integracja i dostarczanie a model FaaS 84
• Praca z infrastrukturą jako kodem 85
• Podsumowanie 86

5. Budowanie aplikacji w języku Java 87

• Podział procesu budowania 87
• Automatyzacja budowania 88
  • Zależności budowania 89
  • Zależności zewnętrzne 92
  • Projekty wielomodułowe 93
  • Wiele repozytoriów (czy jedno)? 93
  • Wtyczki 94
  • Wydawanie i publikacja artefaktów 95
• Przegląd narzędzi do budowania kodu Java 95
  • Ant 95
  • Maven 98
  • Gradle 102
  • Bazel, Pants i Buck 105
  • Inne narzędzia do budowania oparte o JVM: SBT i Leiningen 107
  • Make 107
• Wybór narzędzia do budowania 108
• Podsumowanie 109

6. Dodatkowe narzędzia i umiejętności wykorzystywane do budowania aplikacji 111

• Polecenia Linuksa, powłoki Bash i podstawowego interfejsu wiersza poleceń 111
  • Użytkownicy, uprawnienia i grupy 112
  • Praca z systemem plików 115
  • Przeglądanie i edycja tekstu 117
  • Wszystko razem: przekierowania, potoki i filtry 118
  • Wyszukiwanie tekstu i manipulowanie nim: grep, awk i sed 119
  • Narzędzia diagnostyczne: top, ps, netstat i iostat 120
• Wywołania HTTP i manipulacja danymi JSON 121
  • Narzędzie curl 121
  • Narzędzie HTTPie 124
  • Narzędzie jq 127
• Podstawy pisania skryptów 128
  • Narzędzie xargs 128
  • Potoki i filtry 128
  • Pętle 129
  • Warunki 129
• Podsumowanie 130

7. Pakowanie aplikacji do wdrożenia 131

• Budowanie archiwum JAR krok po kroku 131
• Budowanie wykonywalnego fat JAR (uber JAR) 135
  • Wtyczka Maven Shade 135
  • Budowanie plików uber JAR przy użyciu projektu Spring Boot 138
• Skinny JAR - gdy zdecydujesz się nie budować plików uber JAR 139
• Budowanie plików WAR 140
• Pakowanie dla chmury 141
  • Gotowanie konfiguracji: wypiekanie lub smażenie maszyn 142
  • Budowanie pakietów RPM i DEB systemu operacyjnego 142
  • Dodatkowe narzędzia kompilowania pakietów systemu operacyjnego (z obsługą systemu Windows) 145
  • Tworzenie obrazów maszyn dla wielu chmur za pomocą programu Packer 147
  • Dodatkowe narzędzia do tworzenia obrazów maszyn 149
• Budowanie kontenerów 150
  • Tworzenie obrazów kontenerów za pomocą narzędzia Docker 150
  • Fabrykowanie obrazów Docker za pomocą fabric8 151
• Pakowanie aplikacji Java FaaS 153
• Podsumowanie 155

8. Praca w lokalnym odpowiedniku środowiska produkcyjnego 157

• Wyzwania związane z lokalnym tworzeniem oprogramowania 157
• Imitacje, atrapy i wirtualizacja usług 158
  • Wzorzec 1.: profile, imitacje i atrapy 158
  • Imitowanie usług za pomocą biblioteki Mockito 159
  • Wzorzec 2.: wirtualizacja usług i symulacja interfejsu API 161
  • Wirtualizacja usług za pomocą narzędzia Hoverfly 162
• Maszyny wirtualne oraz narzędzia Vagrant i Packer 165
  • Instalacja narzędzia Vagrant 166
  • Utworzenie pliku Vagrantfile 166
  • Wzorzec 3.: pudełkowe środowisko produkcyjne 168
• Kontenery: Kubernetes, minikube i Telepresence 169
  • Przykładowa aplikacja Docker Java Shop 169
  • Tworzenie aplikacji Java i obrazów kontenerów 170
  • Wdrożenie kontenera na platformie Kubernetes 172
  • Prosty test usługi 174
  • Utworzenie pozostałych usług 174
  • Wdrożenie całej usługi Java na platformie Kubernetes 174
  • Kontrola wdrożonej aplikacji 175
  • Telepresence: praca zdalna i lokalna 176
  • Wzorzec 4.: dzierżawa środowiska 178
• Funkcja jako usługa: AWS Lambda i SAM Local 179
  • Instalacja narzędzia SAM Local 179
  • Tworzenie funkcji AWS Lambda 179
  • Testowanie obsługi zdarzeń za pomocą funkcji AWS Lambda 182
  • Testowanie funkcji za pomocą narzędzia SAM Local 185
• FaaS: usługa Azure Functions i edytor Visual Studio Code 186
  • Instalacja najważniejszych komponentów Azure Functions 186
  • Lokalne kompilowanie i testowanie funkcji 189
  • Testowanie lokalnych i zewnętrznych funkcji za pomocą edytora Visual Studio Code 191
• Podsumowanie 192

9. Ciągła integracja: pierwsze kroki w tworzeniu procesu kompilacji kodu 193

• Co to jest ciągła integracja oprogramowania? 193
• Implementacja ciągłej integracji oprogramowania 194
• Centralny i rozproszony system kontroli wersji 194
• Przewodnik po systemie Git 196
  • Najważniejsze polecenia systemu Git 196
  • Hub: podstawowe narzędzie w systemach Git i GitHub 198
• Efektywne korzystanie z systemu DVCS 200
  • Programowanie pniowe 200
  • Odgałęzienia funkcjonalne 201
  • Gitflow 201
  • Nie ma recepty na wszystko, czyli jak wybrać odpowiednią strategię odgałęziania 202
• Przeglądanie kodu 204
  • Cele przeglądania kodu 205
  • Automatyzacja przeglądu kodu: analizatory PMD, Checkstyle i FindBugs 207
  • Przeglądanie wniosków o zmiany 210
• Automatyzacja kompilacji 211
  • Jenkins 212
• Zaangażowanie zespołu 213
  • Regularne konsolidowanie kodu 214
  • "Zatrzymać produkcję!", czyli obsługa nieudanych kompilacji 214
  • Nie ignoruj testów 214
  • Kompilacja musi być szybka 215
• Ciągła integracja platformy (infrastruktura jako kod) 215
• Podsumowanie 216

10. Proces wdrażania i wydawania oprogramowania 217

• Wprowadzenie do aplikacji Extended Java Shop 217
• Rozdzielenie wdrożenia i wydania aplikacji 220
• Wdrażanie aplikacji 220
  • Utworzenie obrazu kontenera 221
  • Mechanizm wdrażania 224
  • Wszystko zaczyna się (i kończy) na kontroli stanu 233
  • Strategie wdrożeniowe 237
  • Praca z niezarządzanymi klastrami 246
  • Modyfikacje baz danych 249
• Wydawanie funkcjonalności 252
  • Flagi funkcjonalności 253
  • Wersjonowanie semantyczne 255
  • Kompatybilność wsteczna i wersje interfejsu API 257
  • Wielofazowe aktualizacje 261
• Zarządzanie konfiguracją i poufnymi danymi 262
  • "Zaprasowana" konfiguracja 263
  • Zewnętrzna konfiguracja 264
  • Przetwarzanie poufnych danych 265
• Podsumowanie 266

11. Testy funkcjonalne: sprawdzenie poprawności i akceptacja oprogramowania 267

• Po co testować oprogramowanie? 267
• Co testować? Wprowadzenie do kwadrantów zwinnego testowania 267
• Ciągłe testowanie oprogramowania 269
  • Utworzenie odpowiedniej pętli zwrotnej 270
• Żółwie są wszędzie, aż po sam koniec 270
• Transakcje syntetyczne 272
• Testy kompleksowe 272
• Testy akceptacyjne 274
  • Programowanie zorientowane na działanie 275
  • Imitowanie i wirtualizowanie zewnętrznych usług 278
  • Wszystko razem 278
• Testy kontraktów klienckich 279
  • Kontrakty REST API 280
  • Kontrakty komunikatów 283
• Testy komponentów 285
  • Wbudowane magazyny danych 285
  • Kolejki komunikatów umieszczane w pamięci 286
  • Dublerzy testowi 287
  • Tworzenie wewnętrznych zasobów lub interfejsów 288
  • Testy wewnątrz- i zewnątrzprocesowe 289
• Testy integracyjne 291
  • Weryfikowanie zewnętrznych interakcji 291
  • Testy odporności na błędy 292
• Testy jednostkowe 293
  • Towarzyskie testy jednostkowe 294
  • Samotne testy jednostkowe 295
• Niestabilne testy 296
  • Dane 296
  • Tymczasowo niedostępne zasoby 296
  • Niedeterministyczne zdarzenia 297
  • Gdy nic nie można zrobić 297
• Testy "do wewnątrz" i "na zewnątrz" 298
  • Testy "do wewnątrz" 298
  • Testy "na zewnątrz" 299
• Zebranie wszystkiego w jeden proces 301
• Jak dużo testów trzeba wykonać? 301
• Podsumowanie 303

12. Testy jakościowe systemu: weryfikacja wymagań niefunkcjonalnych 305

• Po co testować wymagania niefunkcjonalne? 305
• Jakość kodu 306
• Jakość architektury 306
  • ArchUnit: testy jednostkowe architektury 307
  • Wyliczanie wskaźników jakościowych projektu za pomocą biblioteki JDepend 308
• Testy wydajnościowe i obciążeniowe 310
  • Testowanie wydajności przy użyciu Apache Benchmark 311
  • Testy obciążeniowe z użyciem narzędzia Gatling 312
• Bezpieczeństwo, podatności i zagrożenia 317
  • Weryfikacja bezpieczeństwa na poziomie kodu 318
  • Weryfikacja zależności 322
  • Luki w bezpieczeństwie platform wdrożeniowych 325
  • Kolejny krok: modelowanie zagrożeń 329
• Testowy chaos 332
  • Wywoływanie chaosu w środowisku produkcyjnym 333
  • Wywoływanie chaosu w środowisku przedprodukcyjnym 334
• Jak dużo testów wymagań niefunkcjonalnych trzeba wykonać? 335
• Podsumowanie 336

13. Obserwowalność aplikacji: monitorowanie, logowanie i śledzenie 337

• Obserwowalność i ciągłe dostarczanie oprogramowania 337
  • Po co obserwować aplikację? 338
  • Obiekty obserwacji: aplikacja, sieć, serwer 338
  • Metody obserwacji: monitorowanie, logowanie i śledzenie 340
  • Alarmy 340
• Projektowanie obserwowalnych systemów 341
• Wskaźniki 342
  • Rodzaje wskaźników 343
  • Dropwizard Metrics 343
  • Spring Boot Actuator 344
  • Micrometer 345
  • Dobre praktyki tworzenia wskaźników 346
• Logowanie 347
  • Formaty logów 347
  • SLF4J 348
  • Log4j 2 349
  • Dobre praktyki logowania 350
• Śledzenie zapytań 351
  • Ślady, przęsła i bagaże 352
  • Śledzenie aplikacji Java: OpenZipkin, Spring Cloud Sleuth i OpenCensus 353
  • Dobre praktyki śledzenia systemów 353
• Śledzenie wyjątków 354
  • Airbrake 355
• Narzędzia do monitorowania systemu 356
  • collectd 356
  • rsyslog 356
  • Sensu 357
• Zbieranie i zapisywanie danych 357
  • Prometheus 358
  • Elastic-Logstash-Kibana 358
• Wizualizacja danych 359
  • Wizualizacja dla biznesu 359
  • Wizualizacja dla administratorów 360
  • Wizualizacja dla programistów 361
• Podsumowanie 362

14. Migracja do ciągłego dostarczania 365

• Czynniki ciągłego dostarczania 365
• Wybór projektu migracji 366
• Świadomość sytuacyjna 367
  • Framework Cynefin i ciągłe dostarczanie 368
  • Wszystkie modele są złe, ale niektóre są przydatne 369
• Wstępne organizowanie ciągłego dostarczania 370
• Pomiar ciągłego dostarczania 371
• Zacznij od niewielkich rzeczy, eksperymentuj, ucz się, udostępniaj i powtarzaj 372
• Szersze wdrożenie: kierowanie wprowadzaniem zmian 374
• Dodatkowe porady i wskazówki 375
  • Złe praktyki i typowe antywzorce 375
  • Brzydka architektura: naprawiać czy nie naprawiać 376
• Podsumowanie 379

15. Ciągłe dostarczanie i ciągłe doskonalenie 381

• Zacznij od punktu, w którym jesteś 381
• Opieraj się na solidnych podstawach technicznych 382
• Ciągłe dostarczanie wartości (Twój najwyższy priorytet) 382
• Zwiększenie współodpowiedzialności za oprogramowanie 383
• Promuj szybką informację zwrotną i eksperymentowanie 384
• Rozwijaj ciągłe dostarczanie w organizacji 385
• Ciągłe doskonalenie 385
• Podsumowanie 386