Autorzy niektórych popularnych książek o psach, ukierunkowanych na historię kultury, piszą o świadomości i uczuciach psów w naiwnie bezkrytyczny sposób, popadając często nawet w wyraźną sprzeczność z wynikami badań przyrodniczych i genetycznych.

Z kolei etolodzy, którzy niekiedy nawiązują do historii psów w kulturze, przeważnie nie dostrzegają, że "historię" może mieć tylko taka żywa istota, która ma też świadomość.

Dlatego każda próba napisania historii psów jest zarazem głosem w sprawie do dziś jeszcze spornej w nauce, czy zwierzęta mają świadomość. Taka myśl przyświecała także niniejszej książce, która ma przedstawić krytyczny ogólny przegląd historii psa i człowieka, w którym na pierwszym planie znajdzie się nie człowiek, ale pies, jego zasługi dla człowieka i cierpienia spowodowane przez niego.