Derogacja norm prawnych polega na zakończeniu ich obowiązywania. Taki efekt powodują rozmaite okoliczności, ale kluczową rolę w tym względzie odgrywa prawodawca wprowadzający tak zwane przepisy uchylające, przepisy zmieniające oraz przepisy dodające.

 

W najprostszym przypadku, ogólne mechanizmy wymuszania przez te przepisy derogacji norm są podobne, aczkolwiek różnią się w szczegółach. Bardziej złożona sytuacja ma miejsce przy uchylaniu przepisów wspomnianych trzech rodzajów. Dalsze komplikacje powstają, gdy uwzględnia się przepisy o wejściu w życie aktów normatywnych oraz normy sankcjonujące.