Tytuł: | Deus ex metaphora Bóg filozofów i jego funkcje | | Autor: | Stefan Klemczak | | ISBN: | 978-83-233-4644-9 | | Ilość stron: | 468 | | Data wydania: | 05/2019 | | Format: | 16.0x23.5cm | | Wydawnictwo: | Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego | |
| Cena: | 39.90zł | |
Autor książki rozważa funkcje, jakie pełnią koncepcje „tego, co boskie” w obrębie teorii filozoficznej. Przedstawia wyjaśnienie hasła bóg filozofów.
W zaprezentowanym schemacie interpretacyjnym nazywa ono niepełniący funkcji religijnych „rodzaj” koncepcji boskości, podporządkowany poszukiwaniom teoretycznym. Dążenie do zdobycia orientacji w świecie za pomocą teorii objaśniającej porządek rzeczywistości łączy się z tendencją do wprowadzania – obok innych kategorii podstawowych – odmiennych od religijnych formuł boskości. Pojawiły się one już w myśli presokratyków.
Abstrakcyjne i metaforyczne koncepcje boskości Platona, Arystotelesa i Plotyna różniły się od religijnych, antropomorficznych, tradycyjnych wyobrażeń świata grecko-rzymskiego. W późnym antyku i średniowieczu, po przekroczeniu progu epokowego, teologiczne, religijne koncepcje „tego, co boskie” zdominowały starożytne formuły filozoficzne. Podporządkowane wizji judaizmu, chrześcijaństwa i islamu, występują w metaforyce połączonej z religijnymi przedstawieniami Boga. W myśli nowożytnej, w wyniku „rewolucji kopernikańskiej”, gdy wraz z odkryciami naukowymi pojawiła się mechanicystyczna wizja natury, a zarazem nasiliły się spory religijne wewnątrz chrześcijaństwa, doszło do wyraźnego wyodrębnienia się różnych koncepcji określanych mianem boga filozofów .
Formuły boskości deklaratywnie odrębne od religijnych pojawiły się wówczas w licznych teoriach filozoficznych i naukowych. Wzorcową przedstawił Spinoza w postaci koncepcji Deus sive Natura . Metaforyczne, odmienne od religijnych ujęcia boskości wraz ze zmiana mi epokowymi pełniły swoją podstawową funkcję, gwarantując – zależnie od potrzeb teorii – ład kosmosu, natury bądź historii przedstawiony w rozważaniach filozoficznych. Ich dzieje rzucają światło na myśl europejską i jej przemiany.
|