Publikacja zawiera szczegółowe omówienie przepisów dotyczących obowiązku równego traktowania w zatrudnieniu, zakazu dyskryminacji i mobbingu oraz prezentuje krytyczne spojrzenie na stan tych regulacji prawnych.

Przepisy prawa polskiego zostały zinterpretowane przez autorów w świetle prawa wspólnotowego jako nadrzędnego w stosunku do regulacji krajowych. Ponadto, w związku ze stosunkowo ubogim orzecznictwem sądów krajowych dotyczącym dyskryminacji w zatrudnieniu, autorzy często odwołują się do orzecznictwa Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości.

Publikacja przedstawia przejawy nierównego traktowania i mobbingu w zatrudnieniu, jak również sposoby przeciwdziałania i zwalczania tych zjawisk.

Rozdziały:
Wykaz skrótów  XIII
Wykaz orzecznictwa  XXI

Międzynarodowe źródła zakazu dyskryminacji w zatrudnieniu  1
1. System Organizacji Narodów Zjednoczonych  1
1.1. Konwencja Nr 111 Międzynarodowej Organizacji Pracy dotycząca dyskryminacji w zakresie zatrudnienia i wykonywania zawodu  1
1.2. Międzynarodowy Pakt Praw Gospodarczych, Społecznych i Kulturalnych  3
1.3. Konwencja w sprawie Likwidacji Wszelkich Form Dyskryminacji Kobiet  5
2. System Rady Europy  6
2.1. Konwencja o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności  6
2.2. Europejska Karta Społeczna  9
3. System Unii Europejskiej  11
3.1. Zasady: pierwszeństwa prawa wspólnotowego, skutku bezpośredniego, skutku pośredniego dyrektyw wspólnotowych. Postępowanie w sprawie wydania orzeczenia wstępnego  12
3.2. Prawo Unii Europejskiej  17
3.2.1. Dyrektywa Rady 75/117/EWG  18
3.2.2. Dyrektywa Rady 76/207/EWG  18
3.2.3. Dyrektywa Rady 86/613/EWG  19
3.2.4. Dyrektywa Rady 92/85/EWG  20
3.2.5. Dyrektywa Rady 97/80/WE  21
3.2.6. Dyrektywa Rady 2000/43/WE  21
3.2.7. Dyrektywa Rady 2000/78/WE  23
3.2.8. Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2002/73/WE  24
3.2.9. Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2006/54/WE  24

Dyskryminacja w zatrudnieniu – kluczowe pojęcia  27
1. Dyskryminacja bezpośrednia  32
2. Dyskryminacja pośrednia  36
3. Zachęcanie lub nakazywanie dyskryminacji  42
4. Molestowanie  44
5. Molestowanie seksualne  50
6. Ciężar dowodu  54
7. Zakaz działań odwetowych  60
8. Błędne przypisanie cechy prawnie chronionej  63

Zakaz dyskryminacji w zatrudnieniu  65
1. Zasada równego traktowania w zatrudnieniu jako podstawowa zasada prawa pracy  65
2. Prawo do jednakowego wynagrodzenia za jednakową pracę 70
3. Dyskryminacja ze względu na płeć  77
4. Dyskryminacja ze względu na wiek  84
5. Dyskryminacja ze względu na niepełnosprawność  89
6. Dyskryminacja ze względu na rasę i pochodzenie etniczne. 98
7. Dyskryminacja ze względu na religię i wyznanie  105
8. Dyskryminacja ze względu na narodowość  108
9. Dyskryminacja ze względu na przekonania polityczne  110
10. Dyskryminacja ze względu na przynależność związkową  112
11. Dyskryminacja ze względu na orientację seksualną  116
12. Dyskryminacja ze względu na zatrudnienie na czas określony lub nieokreślony  120
13. Dyskryminacja ze względu na zatrudnienie w pełnym lub w niepełnym wymiarze czasu pracy  124

Obowiązki pracodawcy  129
1. Obowiązek informowania  129
2. Wewnątrzzakładowe procedury antydyskryminacyjne i antymobbingowe  131
Przykładowy wewnątrzzakładowy regulamin antydyskryminacyjny i antymobbingowy  140

Wyjątki od zakazu dyskryminacji  145
1. Rodzaj pracy, warunki wykonywania pracy, wymagania zawodowe  145
2. Wypowiedzenie warunków zatrudnienia w zakresie wymiaru czasu pracy, jeżeli jest to uzasadnione przyczynami niedotyczącymi pracowników  149
3. Środki różnicujące sytuację prawną pracownika ze względu na ochronę rodzicielstwa lub niepełnosprawność  150
4. Warunki zatrudniania i zwalniania, zasady wynagradzania i awansowania oraz dostęp do szkolenia w celu podnoszenia kwalifikacji zawodowych – z uwzględnieniem kryterium stażu pracy 155
5. Działania wyrównawcze  159
6. Zatrudnianie w organizacjach wyznaniowych  164

Mobbing  167
1. Przyczyny powstawania  167
2. Definicja  174
3. Mobbing a dyskryminacja  184

Odpowiedzialność pracodawcy  187
1. Odszkodowanie za dyskryminację  187
2. Odszkodowanie za mobbing  192
3. Zadośćuczynienie za mobbing  194
4. Zadośćuczynienie za dyskryminację  198
5. Rozwiązanie umowy o pracę przez pracownika bez wypowiedzenia z powodu ciężkiego naruszenia przez pracodawcę podstawowych obowiązków wobec pracownika. 199