Ethereum to platforma służąca do obsługi kryptowalut. Została zaprojektowana z zachowaniem wysokich standardów bezpieczeństwa i transparentności. Umożliwia uruchamianie zdecentralizowanych aplikacji (DApp) i inteligentnych kontraktów, które nie mają scentralizowanej kontroli ani pojedynczego punktu podatności na awarie i są zintegrowane z siecią obsługi płatności oraz operują na otwartym łańcuchu bloków. Ethereum cieszy się dużym zainteresowaniem takich organizacji jak IBM, Microsoft, NASDAQ, które coraz bardziej angażują się w korzystanie z tej platformy.

Ta książka jest praktycznym poradnikiem i encyklopedycznym źródłem wiedzy o Ethereum przeznaczonym dla programistów, którzy chcą przyswoić praktyczną wiedzę o łańcuchach bloków oraz tworzeniu inteligentnych kontraktów i zdecentralizowanych aplikacji - DApp. Znalazły się tu zarówno podstawowe informacje, jak i szereg zaawansowanych zagadnień związanych z Ethereum. Opisano, w jaki sposób tworzy się w nim transakcje, przedstawiono kwestie związane z kluczem publicznym, skrótami i podpisami cyfrowymi. Poszczególne zagadnienia, a także najlepsze praktyki, wzorce projektowe i antywzorce z obszaru bezpieczeństwa uzupełniono starannie opracowanymi przykładami kodu.

W tej książce między innymi:

• uruchamianie klienta Ethereum
• korzystanie z portfeli cyfrowych
• interakcje z klientami Ethereum za pomocą wywołań RPC
• tokeny reprezentujące aktywa, udziały czy głosy
• budowa zdecentralizowanych aplikacji z użyciem komponentów w modelu P2P

Ethereum: oto nowy wymiar innowacji w programowaniu!

Rozdziały:

Przedmowa 15

Krótki słownik 25

1. Czym jest Ethereum? 37

• Porównanie do Bitcoina 37
• Komponenty łańcucha bloków 38
• Narodziny Ethereum 39
• Cztery wersje w rozwoju Ethereum 40
• Ethereum - łańcuch bloków o ogólnym przeznaczeniu 41
• Komponenty Ethereum 42
  • Lektura dodatkowa 43
• Ethereum i kompletność w sensie Turinga 43
  • Kompletność w sensie Turinga jako "pożądana cecha" 44
  • Skutki kompletności w sensie Turinga 44
• Od łańcuchów bloków ogólnego użytku do aplikacji DApp 45
• Trzecia era internetu 45
• Kultura rozwoju Ethereum 46
• Dlaczego warto poznać Ethereum? 47
• Czego nauczysz się dzięki tej książce? 47

2. Podstawy Ethereum 49

• Jednostki waluty ether 49
• Wybieranie portfela Ethereum 50
• Kontrola i odpowiedzialność 51
• Rozpoczynanie pracy z portfelem MetaMask 52
  • Tworzenie portfela 53
  • Zmienianie sieci 55
  • Zdobywanie testowych etherów 56
  • Wysyłanie etherów z portfela MetaMask 58
  • Przeglądanie historii transakcji dla adresu 59
• Wprowadzenie do światowego komputera 60
• Konta EOA i konta kontraktów 61
• Prosty kontrakt - kran z testowymi etherami 61
• Kompilowanie kontraktu Faucet 64
• Tworzenie kontraktu w łańcuchu bloków 66
• Interakcja z kontraktem 67
  • Wyświetlanie adresu kontraktu w eksploratorze bloków 68
  • Zasilanie kontraktu 68
  • Wycofywanie środków z kontraktu 69
• Podsumowanie 72

3. Klienty Ethereum 73

• Sieci Ethereum 74
  • Czy powinieneś uruchamiać pełny węzeł? 74
  • Wady i zalety pełnych węzłów 75
  • Wady i zalety publicznych sieci testowych 75
  • Wady i zalety lokalnego symulowania pracy łańcuchów bloków 76
• Uruchamianie klienta Ethereum 77
  • Wymagania sprzętowe związane z pełnym węzłem 77
  • Wymagania programowe dotyczące budowania i uruchamiania klientów (węzłów) 78
  • Klient Parity 79
  • Klient Go-Ethereum (Geth) 80
• Pierwsza synchronizacja łańcuchów bloków opartych na Ethereum 82
  • Uruchamianie klienta Geth lub Parity 83
  • Interfejs JSON-RPC 83
• Zdalne klienty Ethereum 85
  • Portfele mobilne (na smartfony) 86
  • Portfele działające w przeglądarkach 86
• Podsumowanie 88

4. Kryptografia 89

• Klucze i adresy 89
• Kryptografia klucza publicznego a kryptowaluty 90
• Klucze prywatne 92
  • Generowanie klucza prywatnego na podstawie liczby losowej 92
• Klucze publiczne 94
  • Kryptografia krzywej eliptycznej 95
  • Operacje arytmetyczne na krzywej eliptycznej 97
  • Generowanie klucza publicznego 98
  • Biblioteki do pracy z krzywą eliptyczną 99
• Kryptograficzne funkcje skrótu 99
  • Kryptograficzna funkcja skrótu w Ethereum - Keccak-256 101
  • Z której funkcji skrótu korzystasz? 101
• Adresy Ethereum 102
  • Formaty adresów Ethereum 102
  • Protokół ICAP 103
  • Kodowanie szesnastkowe z sumami kontrolnymi opartymi na wielkości liter (EIP-55) 104
• Podsumowanie 106

5. Portfele 107

• Przegląd technologii używanych w portfelach 107
  • Portfele niedeterministyczne (losowe) 108
  • Portfele deterministyczne (z ziarnem) 110
  • Portfele HD (BIP-32 i BIP-44) 110
  • Ziarna i kody mnemoniczne (BIP-39) 110
• Zalecane praktyki dotyczące portfeli 112
  • Kody mnemoniczne (BIP-39) 112
  • Tworzenie portfela HD na podstawie ziarna 118
  • Portfele HD (BIP-32) i ścieżki (BIP-43/44) 119
• Podsumowanie 123

6. Transakcje 125

• Struktura transakcji 125
• Wartość nonce w transakcji 126
  • Śledzenie wartości nonce 127
  • Luki w wartościach nonce, powtarzające się wartości nonce i zatwierdzanie 129
  • Współbieżność, źródło transakcji i wartości nonce 130
• Paliwo dla transakcji 131
• Odbiorca transakcji 132
• Wartość i dane transakcji 133
  • Przekazywanie środków do kont EOA i kontraktów 135
  • Przekazywanie danych do kont EOA lub kontraktów 135
• Specjalne transakcje - tworzenie kontraktu 137
• Podpisy cyfrowe 139
  • Algorytm ECDSA 139
  • Jak działają podpisy cyfrowe? 140
  • Sprawdzanie poprawności podpisu 140
  • Obliczenia w algorytmie ECDSA 141
  • Podpisywanie transakcji w praktyce 142
  • Tworzenie i podpisywanie nieprzetworzonych transakcji 143
  • Tworzenie nieprzetworzonych transakcji zgodnych z EIP-155 143
• Przedrostek w podpisie (v) i odzyskiwanie klucza publicznego 144
• Oddzielanie podpisywania od przesyłania (podpisywanie w trybie offline) 145
• Rozsyłanie transakcji 147
• Rejestrowanie danych w łańcuchu bloków 147
• Transakcje z wieloma podpisami 148
• Podsumowanie 148

7. Inteligentne kontrakty i język Solidity 149

• Czym jest inteligentny kontrakt? 149
• Cykl życia inteligentnego kontraktu 150
• Wprowadzenie do wysokopoziomowych języków w Ethereum 151
• Tworzenie inteligentnego kontraktu za pomocą Solidity 153
  • Wybieranie wersji języka Solidity 153
  • Pobieranie i instalowanie Solidity 154
  • Środowisko programistyczne 154
  • Pisanie prostego programu w języku Solidity 155
  • Kompilowanie przy użyciu kompilatora Solidity (solc) 155
• Interfejs ABI kontraktów w Ethereum 155
  • Wybieranie kompilatora Solidity i wersji języka 156
• Programowanie w języku Solidity 157
  • Typy danych 157
  • Wbudowane zmienne globalne i funkcje 159
  • Definicja kontraktu 161
  • Funkcje 162
  • Konstruktor kontraktu i polecenie selfdestruct 163
  • Dodawanie konstruktora i polecenia selfdestruct do kontraktu Faucet 164
  • Modyfikatory funkcji 165
  • Dziedziczenie kontraktów 166
  • Obsługa błędów (assert, require i revert) 168
  • Zdarzenia 169
  • Wywoływanie innych kontraktów (polecenia send, call, callcode i delegatecall) 172
• Kwestie związane z paliwem 176
  • Unikanie tablic o dynamicznie określanej wielkości 177
  • Unikanie wywołań innych kontraktów 177
  • Szacowanie kosztów paliwa 177
• Podsumowanie 178

8. Inteligentne kontrakty i język Vyper 179

• Luki a Vyper 179
• Porównanie z Solidity 180
  • Modyfikatory 180
  • Dziedziczenie klas 181
  • Wewnątrzwierszowe stosowanie asemblera 181
  • Przeciążanie funkcji 182
  • Rzutowanie typów zmiennych 182
  • Warunki wstępne i końcowe 183
• Dekoratory 184
• Kolejność funkcji i zmiennych 184
• Kompilacja 185
• Ochrona przed błędami przepełnienia na poziomie kompilatora 186
• Odczyt i zapis danych 186
• Podsumowanie 187

9. Bezpieczeństwo inteligentnych kontraktów 189

• Zalecane praktyki z zakresu bezpieczeństwa 189
• Zagrożenia z obszaru bezpieczeństwa i antywzorce 190
• Wielobieżność 190
  • Praktyczny przykład - The DAO 194
• Przepełnienie i niedopełnienie arytmetyczne 194
  • Przykłady praktyczne - PoWHC i przepełnienie przy transferze zbiorczym (CVE-2018-10299) 198
• Nieoczekiwane ethery 198
  • Więcej przykładów 202
• DELEGATECALL 202
  • Praktyczny przykład - portfel Parity z wielopodpisem (drugi atak) 206
• Domyślne poziomy widoczności 207
  • Praktyczny przykład - portfel Parity z wielopodpisem (pierwszy atak) 208
• Złudzenie losowości 209
  • Praktyczny przykład - kontrakty z generatorami liczb pseudolosowych 210
• Korzystanie z zewnętrznych kontraktów 210
  • Praktyczny przykład - przynęta i wielobieżność 214
• Atak związany z krótkimi adresami i parametrami 215
• Niesprawdzanie wartości zwracanych przez funkcję call 217
  • Przykład praktyczny - kontrakty Etherpot i King of the Ether 218
• Sytuacje wyścigu i front running 219
  • Praktyczne przykłady - ERC20 i Bancor 221
• Ataki DoS 221
  • Praktyczny przykład - GovernMental 223
• Manipulowanie znacznikiem czasu bloku 224
  • Praktyczny przykład - GovernMental 225
• Ostrożnie z konstruktorami 225
  • Praktyczny przykład - Rubixi 226
• Niezainicjowane wskaźniki do pamięci trwałej 226
  • Praktyczne przykłady - przynęty OpenAddressLottery i CryptoRoulette 228
• Liczby zmiennoprzecinkowe i precyzja 229
  • Praktyczny przykład - Ethstick 230
• Uwierzytelnianie z użyciem zmiennej tx.origin 230
• Kontrakty bibliotek 232
• Podsumowanie 233

10. Tokeny 235

• W jaki sposób tokeny są używane? 235
• Tokeny i wymienność 237
• Ryzyko związane z drugą stroną transakcji 237
• Tokeny i nieodłączność (wewnętrzność) 237
• Używanie tokenów - narzędzia czy aktywa 238
  • To kaczka! 239
  • Tokeny narzędziowe - komu są potrzebne? 239
• Tokeny w Ethereum 240
  • Standard ERC20 241
  • Tworzenie własnego tokenu ERC20 244
  • Problemy z tokenami ERC20 254
  • ERC223 - proponowany standard interfejsu kontraktów tokenów 255
  • ERC777 - proponowany standard interfejsu kontraktów tokenów 256
  • ERC721 - standard niewymiennych tokenów 258
• Stosowanie standardów związanych z tokenami 260
  • Czym są standardy dotyczące tokenów? Do czego służą? 260
  • Czy powinieneś stosować opisane standardy? 260
  • Bezpieczeństwo dzięki dojrzałości 261
• Rozszerzenia standardów dotyczących interfejsów tokenów 261
• Tokeny i emisje ICO 262
• Podsumowanie 263

11. Wyrocznie 265

• Dlaczego potrzebne są wyrocznie? 265
• Przypadki użycia wyroczni i przykłady 266
• Wzorce projektowe dotyczące wyroczni 267
• Uwierzytelnianie danych 270
• Wyrocznie obliczeniowe 271
• Zdecentralizowane wyrocznie 272
• Interfejsy klientów wyroczni w języku Solidity 273
• Podsumowanie 277

12. Zdecentralizowane aplikacje (DApp) 279

• Czym jest aplikacja DApp? 280
  • Back-end (inteligentny kontrakt) 281
  • Front-end (internetowy interfejs użytkownika) 281
  • Przechowywanie danych 282
  • Zdecentralizowane protokoły przekazywania komunikatów 282
• Prosta przykładowa aplikacja DApp - Auction 283
  • Aplikacja Auction - inteligentne kontrakty back-endu 284
  • Aplikacja Auction - front-endowy interfejs użytkownika 287
• Dalsze decentralizowanie aplikacji Auction 288
• Zapisywanie aplikacji Auction w systemie Swarm 289
  • Przygotowywanie systemu Swarm 289
  • Przesyłanie plików do systemu Swarm 290
• Usługa Ethereum Name Service (ENS) 292
  • Historia usługi ENS 292
  • Specyfikacja usługi ENS 292
  • Dolna warstwa - właściciele nazw i resolwery 293
  • Warstwa pośrednia - węzły .eth 295
  • Najwyższa warstwa - tokeny deed 296
  • Rejestrowanie nazwy 297
  • Zarządzanie nazwą w usłudze ENS 300
  • Resolwery w usłudze ENS 301
  • Tłumaczenie nazwy na skrót w systemie Swarm (treść) 302
• Od tradycyjnych aplikacji do aplikacji DApp 303
• Podsumowanie 304

13. Maszyna wirtualna Ethereum 305

• Czym jest maszyna EVM? 305
  • Porównanie z istniejącymi technologiami 307
  • Zbiór instrukcji maszyny EVM (operacje w kodzie bajtowym) 307
  • Stan w Ethereum 310
  • Kompilowanie kodu w języku Solidity do kodu bajtowego maszyny EVM 311
  • Kod do instalowania kontraktu 314
  • Dezasemblacja kodu bajtowego 315
• Kompletność w sensie Turinga a paliwo 319
• Paliwo 320
  • Obliczanie zużycia paliwa w trakcie wykonywania kodu 320
  • Uwagi związane z obliczaniem zużycia paliwa 321
  • Zużycie paliwa a cena paliwa 321
  • Limit paliwa dla bloku 322
• Podsumowanie 323

14. Konsensus 325

• Konsensus oparty na dowodach pracy 326
• Osiąganie konsensusu na podstawie dowodów stawki 326
• Ethash - algorytm dowodów pracy w Ethereum 327
• Casper - algorytm dowodów stawki dla Ethereum 328
• Reguły osiągania konsensusu 329
• Kontrowersje i konkurencja 329
• Podsumowanie 330

A. Historia forków w Ethereum 331

B. Standardy używane w Ethereum 339

C. Kody operacji i zużycie paliwa w maszynie EVM w Ethereum 347

D. Narzędzia programistyczne, platformy i biblioteki 355

E. Biblioteka web3.js - samouczek 373

F. Krótkie odsyłacze 377