Książka opisuje najważniejsze zagadnienia etyczne współczesnego świata. Autorki omawiają zagadnienia związane ze sferą publiczną, takie jak społeczeństwo obywatelskie, ład publiczny, sprawiedliwość, tolerancja, rola mediów.
W sposób systematyczny zostały opisane najbardziej drażliwe kwestie związane z życiem i zdrowiem człowieka (etyka lekarska, technologie genetyczne i klonowanie, transplantologia, etyka śmierci) oraz zagadnienia etyczne związane z prawami człowieka i prawami narodów (suwerenność, pokój, edukacja na rzecz pokoju, globalizacja). Omówiono również apolityczne aspekty życia publicznego: dylematy nauki, etosu religijnego i etosu w sztuce.
Rozdziały:
1. Słowo wstępne 11 2. Czy ethos demokratyczny milczy w kwestii „dobra”? Uwaga metaetyczna 18 3. Dobro: jakie i czyje? 25 4. Gwoli klasyfikacji nurtów etycznych i refleksji podjętej w tej pracy 27 5. Norma, demokracja, legitymacja 35
Rozdział I. Życie publiczne i jego substancja 43 A. Przestrzeń i struktura życia publicznego 45 I.1. Słowo wstępne 45 I.2. Społeczeństwo obywatelskie: ujęcie ekonomiczne i polityczne 48 I.3. Ład publiczny: ethos i politeja 53 I.4. Pierwszy filar ładu publicznego: sprawiedliwość 54 I.5. Drugi filar ładu publicznego: tolerancja 62 B. Sfera publiczna – opinia publiczna – rozum publiczny 67 I.6. Sfera publiczna jako przestrzeń obywatelska 67 I.7. Opinia publiczna 74 I.8. Rozum publiczny 85 I.8.1. Ideał rozumu publicznego wedle Johna Rawlsa 88 I.8.2. Ideał rozumu publicznego wedle Jürgena Habermasa 92 C. Media publiczne w społeczeństwie informacyjnym 96 I.9. Co to są media? 96 I.10. Czy media mają własny ethos? 101 I.11. Trzy poziomy etyki mediów 108 I.12. Dobra osobiste w świetle prawa medialnego 110 I.13. Media jako forum dyskursu publicznego 113 I.14. Prawda w mediach 114 I.15. Karać czy nie karać za słowo? 117 I.16. Czy komputer to tylko medium? 119
Rozdział II. Życie i zdrowie: dobra podstawowe pod nadzorem publicznym 123 II.1. Indywidualne czy powszechne? Prywatne czy publiczne? 125 II.2. Relacja lekarz–pacjent 127 II.3. Zdrowie 136 II.4. Choroba 142 II.5. Sfery wysokiego ryzyka: 144 II.5.1. Technologia genetyczna i klonowanie 146 II.5.2. Transplantologia 153 II.5.3. Bios i Thanatos 156
Rozdział III. Osoba jako podmiot moralny i podmiot prawny 165 A. Prawo pozytywne 167 III.1. Osoba moralna i osoba prawna 167 III.2. O możliwych relacjach między moralnością a prawem 174 III.3. Różnice między moralnością a prawem 179 III.4. Funkcje prawa pozytywnego 185 III.5. Struktura normy prawnej 192 III.6. Wykładnia prawa 197 B. Prawo naturalne 205 III.7. Legitymacja normatywna 205 C. Prawa człowieka w zarysie systematycznym 213 III.8. Preambuła Deklaracji. O godności osoby ludzkiej 214 Artykuł 1, Artykuł 2, Artykuł 3, Artykuł 4, Artykuł 5, Artykuł 6, Artykuł 7, Artykuł 8, Artykuł 9, Artykuł 10, Artykuł 11, Artykuł 12, Artykuł 13, Artykuł 14, Artykuł 15, Artykuł 16, Artykuł 17, Artykuł 18, Artykuł 19, Artykuł 20, Artykuł 21, Artykuł 22, Artykuł 23, Artykuł 24, Artykuł 25, Artykuł 26, Artykuł 27, Artykuł 28, Artykuł 29, Artykuł 30 D. Prawa człowieka w innych częściach globu 262 III.9. Ameryka 262 III.10. Kraje islamskie 269 III.11. Prawa człowieka wśród państw i ludów afrykańskich 283 E. Prawo narodów: suwerenność i pokój 289 III.12. Suwerenność 295 III.13. Pokój: najwyższe dobro polityczne 302 F. Unia Europejska jako corpus politicum 306 III.14. Jak rozumieć pojęcie Zjednoczonej Europy? 306 III.15. Etapy integracji europejskiej 311 III.16. Czy Unia Europejska zdoła uzyskać osobowość prawną? 318
Rozdział IV. Apolityczne sfery życia publicznego 325 A. Etyka w nauce 327 IV.1. Nauka i ethos 327 IV.2. Poznanie naukowe, jako rodzaj praktyki społecznej 333 IV.3. Badania naukowe pod kontrolą społeczną i prawną 334 IV.4. Integralny związek praktyki naukowej z etyką 336 IV.5. Etyczne ograniczenia w dziedzinie badań naukowych 340 IV.6. Wybrane aspekty etyki akademickiej 342 B. Ethos religijny i religia w życiu publicznym 346 IV.7. Uwaga wprowadzająca 346 IV.8. Ethos w religiach świata 351 IV.8.1. Judaizm 351 IV.8.2. Religie chińskie 354 IV.8.3. Hinduizm 357 IV.8.4. Buddyzm 359 IV.8.5. Chrześcijaństwo 362 IV.8.6. Islam 366 C. Edukacja moralna a wzrost kompetencji demokratycznych 372 IV.9. Uwaga wprowadzająca 372 IV.10. Edukacja moralna według Kohlberga–Linda 379 IV.11. Środki dydaktyczne w metodzie konstanckiej 388 IV.12. „Semi-realny” dylemat dydaktyczny 391 IV.13. Rozwój koncepcji moralno-demokratycznych można mierzyć 393 IV.14. Skala Kohlberga 395
|