Celem książki jest analiza stanu działań Unii Europejskiej podejmowanych w ramach Europejskiej Polityki Sąsiedztwa, ze szczególnym uwzględnieniem zmiany stosunków między UE i jej sąsiadami od czasu zapoczątkowania realizacji tej polityki w 2004 r.

Do realizacji tego celu przyjęto kilka założeń istotnych także dla struktury książki podzielonej na pięć części. Przyjęto - po pierwsze - że Unia Europejska jest podmiotem działań podejmowanych w ramach Europejskiej Polityki Sąsiedztwa. Po drugie, za niezbędną uznano analizę specyfiki tych działań skierowanych do państw Europy Wschodniej oraz skierowanych do nieeuropejskich państw śródziemnomorskich. Po trzecie, za niezbędną uznano też analizę dylematów integracji europejskiej oraz Europejskiej Polityki Sąsiedztwa ze szczególnym uwzględnieniem Turcji, która jako państwo kandydujące formalnie tą polityką nie jest objęta. Po czwarte, ustalono, że istotny problem badawczy stanowi także analiza polityki Polski wobec Europejskiej Polityki Sąsiedztwa. Po piąte, stwierdzono, że złożoność procesu formułowania, ale zwłaszcza realizacji tej polityki i oceny jej skutków wymaga różnych perspektyw, także tych narodowych i subiektywnych.

Stąd też o przygotowanie poszczególnych rozdziałów zwrócono się nie tylko do autorów z polskich ośrodków akademickich czy analitycznych, ale także z Ukrainy, Mołdowy czy Turcji.