Przedstawione opracowanie ilustruje funkcjonowanie współczesnych narzędzi polityki pieniężnej w ramach Eurosystemu oraz w dwóch państwach (od 1.05.2004 r. nowych członkach Unii Europejskiej) –, Polsce i Czechach. Jego celem jest prezentacja trzech najważniejszych instrumentów polityki pieniężnej, do których należą:
• rezerwa obowiązkowa,
• operacje otwartego rynku,
• transakcje kredytowo-depozytowe na koniec dnia.

Opracowanie stanowi analizę porównawczą instrumentów stosowanych w Eurosystemie oraz w Narodowym Banku Polskim i Narodowym Banku Czech. Jednocześnie wskazuje na stopień dostosowania instrumentów polityki monetarnej tych banków do standardów, norm i procedur obowiązujących w ramach ESBC.Stopień harmonizacji instrumentów w badanych dwóch bankach centralnych Europy Środkowo-Wschodniej nie jest jednakowy, zarówno w stosunku do konkretnych instrumentów, jak i rozwiązań techniczno-proceduralnych funkcjonowania tych narzędzi. Przed obydwoma bankami centralnymi – Polski i Czech – nadal pozostają dalsze działania dostosowawcze do standardów Eurosystemu.

Rozdziały:

Streszczenie 5
Wprowadzenie 7
Rozdział 1
Rezerwa obowiązkowa 9
1.1. Rezerwa obowiązkowa jako narzędzie realizacji polityki pieniężnej Europejskiego Banku Centralnego 9 
 1.1.1. Systemy rezerwy obowiązkowej w państwach Unii Europejskiej przed 1 stycznia 1999 r. 12 
 1.1.2. Charakterystyka systemu rezerwy obowiązkowej w strefie euro 14
1.2. Rezerwa obowiązkowa jako narzędzie realizacji polityki monetarnej Narodowego Banku Polskiego 19 
 1.2.1. Cechy charakteryzujące system rezerwy obowiązkowej w Polsce 20 
 1.2.2. Kierunki zmian systemu rezerwy obowiązkowej w Polsce 24
1.3. Rezerwa obowiązkowa jako narzędzie realizacji polityki pieniężnej Narodowego Banku Czech 30 
 1.3.1. Rola rezerwy obowiązkowej w prowadzeniu  polityki pieniężnej CNB 31 
 1.3.2. Harmonizacja systemu rezerwy obowiązkowej CNB do wymogów EBC 33
Rozdział 2
Operacje otwartego rynku 39
2.1. Operacje otwartego rynku jako podstawowy instrument realizacji polityki pieniężnej EBC 39
2.2. Instytucjonalno-operacyjne formy operacji otwartego rynku w strefie euro 46
2.3. Operacje otwartego rynku jako narzędzie realizacji polityki pieniężnej Narodowego Banku Polskiego 61
2.4. Niezbędne kierunki zmian dostosowawczych operacji otwartego rynku NBP do standardów Eurosystemu 73
2.5. Operacje otwartego rynku Narodowego Banku Czech i ich harmonizacja z wymogami Eurosystemu 75
Rozdział 3
Transakcje depozytowo-kredytowe 87
3.1. Standing facilities Europejskiego Banku Centralnego 87 
 3.1.1. Kredyt na koniec dnia w Europejskim Banku Centralnym 88 
 3.1.2. Depozyt na koniec dnia w Europejskim Banku Centralnym 90
3.2. Operacje kredytowe i depozytowe Narodowego Banku Polskiego 91 
 3.2.1. Funkcjonowanie kredytu lombardowego w Polsce 92 
 3.2.2. Depozyt na koniec dnia w NBP 98
3.3. Operacje depozytowo-kredytowe Narodowego Banku Czech 100 
 3.3.1. Operacje kredytowe Narodowego Banku Czech – stan obecny i kierunki harmonizacji z systemem europejskim 101 
 3.3.2. Depozyt na koniec dnia w Narodowym Banku Czech 102
Zakończenie 107
Bibliografia 109