Zwiększone oczekiwania wobec współczesnego pielęgniarstwa stawiają nas wobec konieczności uporządkowania dotychczasowego stanu wiedzy, dokumentowania doświadczeń praktycznych oraz wyników poszukiwań teoretycznych.

Pielęgniarstwo to znacznie więcej niż sprawność w pielęgnacji chorych, znajomość procedur i aparatury medycznej. Bez refleksji filozoficznej, bez pogłębionej samoświadomości pielęgniarka nie podoła zadaniom, jakie przed nią stoją.

Podręcznik przedstawia istotę zawodu pielęgniarskiego z perspektywy filozofii, jego kształtowanie się na przestrzeni czasu, uwarunkowania socjologiczne, psychologiczne i społeczne. Zawiera też przegląd wybranych teorii pielęgniarstwa.

Rozdziały:

Część I. FILOZOFIA PIELĘGNIARSTWA

Rozdział 1. Wprowadzenie do filozofii pielęgniarstwa
1.1. Historyczne uwarunkowania rozwoju filozofii pielęgniarstwa
1.2. Filozofia, filozofia pielęgniarstwa, „filozofia” pielęgnowania
1.3. Filozofia pielęgniarstwa a jego istota
1.4. Filozofia a misja pielęgniarstwa

Rozdział 2. Wyznaczniki filozofii pielęgniarstwa
2.1. Filozofia pielęgniarstwa - wyznaczniki
2.2. Pielęgniarstwo: praktyka, nauka, teoria, wiedza
2.3. Pielęgniarka: rola i funkcje zawodowe
2.4. Zdrowie: przyjęte koncepcje i konsekwencje praktyczne
2.5. Społeczeństwo, człowiek - podmiot opieki pielęgniarskiej

Rozdział 3. Filozofia pielęgniarstwa polskiego
3.1. Proces dochodzenia do określenia filozofii pielęgniarstwa polskiego
3.2. Założenia i istota filozofii polskiego pielęgniarstwa
3.3. Znaczenie i konsekwencje praktyczne

Część II. WYBRANE DYSCYPLINY, Z KTÓRYCH PIELĘGNIARSTWO KORZYSTAŁO DLA POTRZEB WŁĄSNEGO ROZWOJU

Rozdział 1. Filozofia
1.1. Niektóre zagadnienia filozofii w strukturze formalnej pielęgniarstwa
1.2. Filozofia troski w zarysie ogólnym

Rozdział 2. Psychologia
2.1. Potrzeby, ich rola i wpływ na zachowanie się człowieka
2.2. Stres i jego wpływ na organizm i zachowanie się człowieka
2.3. Pojęcie adaptacji i jego rozumienie na gruncie teorii psychologicznych

Rozdział 3. Socjologia
3.1. Zachowania w życiu społecznym
3.2. Interakcje społeczne
3.3. Działania społeczne
3.4. Stosunki społeczne
3.5. Role społeczne
3.6. System społeczny
3.7. Wsparcie społeczne

Rozdział 4. Pedagogika - nauka o wychowaniu i kształceniu człowieka
4.1. Tradycje i rozwój myśli pedagogicznej
4.2. O wychowaniu
4.3. Problemy kształcenia

Część III. TEORETYCZNE PODSTAWY PIELĘGNIARSTWA

Rozdział 1. Dorobek pielęgniarstwa w zakresie teorii
1.1. Historyczne uwarunkowania rozwoju teorii pielęgniarstwa
1.2. Systemy pojęć, struktury pojęciowe w pielęgniarstwie, modele pielęgniarstwa, teorie pielęgniarstwa
1.3. Kryteria podziału teorii pielęgniarstwa

Rozdział 2. Wkład polskich pielęgniarek w rozwój teorii - wybór treści
2.1. Teresa Kulczyńska
2.2. Hanna Chrzanowska
2.3. Rachela Hutner

Część IV. WYBRANE TEORIE PIELĘGNIARSTWA

Rozdział 1. Istota wielkiej teorii/koncepcyjnego modelu pielęgniarstwa F. Nightingale
1.1. Życie i złożona działalność Florence Nightingale
1.2. Filozoficzne podstawy teorii pielęgniarstwa F. Nightingale
1.3. Model pielęgniarstwa F. Nightingale i jego podstawowe pojęcia
1.4. Model graficzny obrazujący założenia F. Nightingale
1.5. Teoria F. Nightingale a praktyka pielęgniarska

Rozdział 2. Istota teorii pielęgniarstwa zorientowanych na potrzeby podmiotu opieki (na przykładzie V. Henderson i D. Orem)
2.1. Virginia Henderson
2.2. Dorothea Orem

Rozdział 3. Istota teorii pielęgniarstwa zorientowanych na systemowe podejście do podmiotu opieki (na przykładzie M. Rogers, B. Neuman i C. Roy)
3.1. Życie i działalność zawodowa Marthy Rogers
3.2. Życie i działalność zawodowa Betty Neuman
3.3. Życie i działalność zawodowa siostry Callisty Roy

Rozdział 4. Istota teorii pielęgniarstwa zorientowanych na relacje pomiędzy pielęgnowanym a pielęgnującym (na przykładzie H. Peplau i J. Watson)
4.1. Życie i działalność zawodowa Hildegard Peplau i Jean Watson

Rozdział 5. Istota pielęgniarstwa transkulturowego M. Leininger
5.1. Życie i działalność zawodowa Madeleine Leininger

Rozdział 6. Charakterystyka teorii pielęgniarstwa
6.1. Elementy wspólne teorii pielęgniarstwa
6.2. Teorie pielęgniarstwa a zindywidualizowane pielęgnowanie: proces pielęgnowania i Primary Nursing - istota i wybrane relacje

Część V. PRAKTYCZNO-TEORETYCZNO-FILOZOFICZNY WYMIAR WSPÓŁCZESNEGO PIELĘGNIARSTWA

Rozdział 1. Pielęgniarstwo budowane na doświadczeniu, oparte na podstawach naukowych i przyjętych założeniach filozoficznych
1.1. Istota i znaczenie doświadczenia w procesie rozwoju pielęgniarstwa
1.2. Istota i znaczenie badań naukowych i teorii w procesie rozwoju pielęgniarstwa
1.3. Filozofia pielęgniarstwa - znaczenie dla pielęgniarstwa oraz dawców i biorców opieki pielęgniarskiej

Rozdział 2. Pielęgniarstwo jako nauka
2.1. Nauka jako droga do prawdy