W podręczniku omówiono podstawy teoretyczne działania zabiegów fizjoterapeutycznych, sposoby ich wykonywania, dawkowanie, wskazania i przeciwwskazania do nich.

Przedstawiono wszystkie metody stosowane w fizjoterapii, z uwzględnieniem najnowszej wiedzy z tej dziedziny. Szczegółowo opisano zastosowanie metod fizjoterapeutycznych w leczeniu chorób układu krążenia, oddechowego, układu ruchu, w leczeniu dzieci i osób starszych. Podano wykaz polskich uzdrowisk i ich profil leczniczy.

Odbiorcy: studenci wydziałów fizjoterapii AWF i szkół licencjackich, lekarze rodzinni, lekarze uzdrowiskowi, fizjoterapeuci, specjaliści odnowy biologicznej.

Rozdziały:

TOM 1

Podstawy fizjoterapii
Istota fizjoterapii
Problemy terminologiczne
Charakterystyka fizjoterapii
Cele fizjoterapii
Fizjoterapia jako metoda wywoływania reakcji na bodziec i usprawniania mechanizmów homeostazy
Działanie ogólne zabiegów fizjoterapeutycznych
Podstawowe wiadomości o pobudliwości tkanek i bodźcach
Podstawy dawkowania zabiegów fizjoterapeutycznych
Zasady ogólne obowiązujące w fizjoterapii
Skóra jako narząd bezpośredniego odbioru bodźców fizjoterapeutycznych
Mechanizmy fizjologicznego działania zabiegów fizjoterapeutycznych

Termoterapia
Regulacja temperatury ciała
Lecznicze stosowanie ciepła
Lecznicze stosowanie zimna

Wodolecznictwo
Krótka historia
Istota współczesnego wodolecznictwa
Woda
Działanie fizjologiczne zabiegów wodoleczniczych
Działanie ogólne zabiegów wodoleczniczych
Zasady dawkowania zabiegów wodoleczniczych
Podział zabiegów wodoleczniczych według siły ich działania
Urządzenia do wodolecznictwa
Wskazania i przeciwwskazania do zabiegów wodoleczniczych
Zasady kwalifikowania chorych do zabiegów wodoleczniczych
Zasady wykonywania zabiegów wodoleczniczych
Warunki wykonywania zabiegów wodoleczniczych
Nieprawidłowe odczyny naczyniowe na bodźce wodolecznicze
Wodolecznictwo kneippowskie
Wodolecznictwo według Żniniewicza
Zabiegi z wykorzystaniem ciśnienia hydrostatycznego wody
Zabiegi z wykorzystaniem ciśnienia hydrodynamicznego wody
Zabiegi wodolecznictwa za pośrednictwem tkaniny
Zabiegi wodolecznicze bez ciśnienia wody

Światłolecznictwo
Krótka historia
Istota światłolecznictwa
Światło widzialne
Zabiegi z wykorzystaniem ciśnienia hydrostatycznego wody
Zagrożenia zdrowia podczas zabiegów światłoleczniczych
Kąpiele słoneczne
Solaria

Laseroterapia
Podstawy fizyczne powstawania światła laserowego
Działanie promieniowania laserowego na tkanki

Elektrolecznictwo
Krótka historia
Aparaty do elektrolecznictwa i elektromagnetyki
Działanie biologiczne prądów stosowanych w elektroterapii
Fizyczne podstawy elektryczności
Rodzaje prądów stosowane w elektrolecznictwie
Ogólne przeciwwskazania do elektrolecznictwa
Prąd stały, czyli galwaniczny
Prądy impulsowe malej częstotliwości
Prądy impulsowe średniej częstotliwości
Zagrożenia przy wykonywaniu zabiegów elektroleczniczych i elektrodiagnostycznych oraz zasady bhp
Działania niepożądane prądu galwanicznego oraz prądy małej i średniej częstotliwości
Prądy wielkiej częstotliwości

Wolnozmienne pola magnetyczne
Działanie biofizyczne pola magnetycznego
Działanie biologiczne pola magnetycznego
Zmienne pole magnetyczne o dużej indukcyjności (magnetoterapia)
Zmienne pole magnetyczne o małej indukcyjności (magnetostymulacja)
Jednoczesne stosowanie zmiennego pola magnetycznego i monochromatycznego promieniowania podczerwonego (nielaserowego)

Ultradźwięki
Właściwości fizyczne ultradźwięków
Działanie biofizyczne ultradźwięków
Zagadnienia techniczne
Wykonanie zabiegów
Rodzaje zabiegów
Wskazania do stosowania ultradźwięków
Przeciwwskazania do stosowania ultradźwięków
Zasady bhp
Ultradźwięki małej częstotliwości
Skorowidz
 
TOM 2

Badanie pacjenta
Uwagi ogólne
Badanie podmiotowe – wywiad
Badanie przedmiotowe

Zasady oceny układu krążenia w fizjoterapii
Badanie chorego kwalifikowanego do ćwiczeń fizycznych
Ocena ryzyka wystąpienia powikłań podczas ćwiczeń fizycznych
Ustalanie obciążeń treningowych
Ogólne zasady bezpieczeństwa w przebiegu ćwiczeń

Elektrodiagnostyka
Podstawy fizjologiczne elektrodiagnostyki
Uszkodzenie pierwszego, górnego neuronu ruchowego (ośrodkowego)
Uszkodzenie drugiego, dolnego neuronu ruchowego (obwodowego)
Uszkodzenia nerwów obwodowych
Prawa skurczu mięśnia
Ocena jakościowa układu nerwowo-mięśniowego
Ocena przewodnictwa i pobudliwości obwodowych nerwów ruchowych
Elektrodiagnostyczne metody ilościowe

Podstawy leczniczego stosowania ruchu
Morfologiczne podstawy wysiłku fizycznego
Odruchy
Wysiłek dynamiczny i statyczny
Energetyka skurczu mięśnia
Wpływ treningu fizycznego na organizm
Ocena wielkości obciążenia wysiłkiem fizycznym
Zmęczenie i odpoczynek
Wydolność fizyczna
Rodzaje treningu
Wpływ niedostatku ruchu na organizm
Zapobieganie chorobom rozwijającym się na podłożu niedostatku ruchu
Zasady przeprowadzania treningu zdrowotnego
Kontrola reakcji organizmu na wysiłek fizyczny
Trening wytrzymałościowy
Zasady leczniczego stosowania ruchu

Masaż leczniczy
Krótka historia
Rodzaje masażu

Balneologia i balneoterapia
Wody lecznicze
Gazy lecznicze
Peloidy
Kąpiele medyczne sztuczne
Kuracja pitna wodami mineralnymi

Wziewania – inhalacje
Podział i charakterystyka aerozoli
Czynniki wpływające na działanie biologiczne aerozoli
Wytwarzanie aerozoli do celów leczniczych
Działanie i cele inhalacji
Zasady bhp przy stosowaniu aerozoloterapii
Aerozole specjalne
Inhalacje naturalne

Podstawy klimatoterapii uzdrowiskowej
Klimat i pogoda
Leczniczy wpływ klimatu
Formy klimatoterapii
Wrażliwość na pogodę (meteorotropizm)
Zabiegi klimatoterapeutyczne

Leczenie uzdrowiskowe
Krótka historia
Zmiany w koncepcji i działaniu uzdrowisk w XX wieku
Charakterystyka leczenia uzdrowiskowego
Cele i zadania leczenia uzdrowiskowego
Zasady leczenia uzdrowiskowego
Rola i znaczenie leczenia uzdrowiskowego we współczesnej medycynie
Zasady kwalifikowania chorych do leczenia uzdrowiskowego
Typowe błędy lekarza prowadzącego leczenie uzdrowiskowe
Wskazania ogólne do leczenia uzdrowiskowego
Przeciwwskazania do leczenia uzdrowiskowego
Organizacja polskiego leczenia uzdrowiskowego – stan w 2006 roku

Fizjoterapia w chorobach układu ruchu
Choroby reumatyczne
Choroba zwyrodnieniowa stawów obwodowych
Choroba zwyrodnieniowa stawów kręgosłupa
Bolesny bark, łokieć tenisisty, zespół cieśni nadgarstka
Stany po urazach narządu ruchu
Kurcze mięśni
Przykurcze mięśni
Bóle mięśni
Osteoporoza

Fizjoterapia w wieku podeszłym i starczym
Termoterapia
Hydroterapia
Elektroterapia
Masaż
Ćwiczenia ruchowe
Leczeni klimatyczne i uzdrowiskowe

Fizjoterapia w wieku rozwojowym
Wodolecznictwo
Krioterapia
Elektroterapia
Leczenie uzdrowiskowe i balneoterapia

Fizjoterapia w chorobach układu oddechowego
Zapalenia dróg oddechowych i przeziębienie
Przewlekła obturacyjna choroba płuc
Rozedma płuc
Astma oskrzelowa

Fizjoterapia w chorobach serca i układu krążenia
Choroba niedokrwienna serca
Zawał mięśnia sercowego
Nadciśnienie tętnicze
Niskie ciśnienie tętnicze
Choroba Reynauda
Organiczne zaburzenia krążenia obwodowego
Żylaki kończyn dolnych
Żylakowy zespół pozakrzepowy
Wybrane piśmiennictwo