W podręczniku w sposób kompleksowy i przejrzysty przedstawiono gospodarkę finansową samorządu terytorialnego w Polsce i omówiono najważniejsze jej elementy:
• budżet i organizacyjno-prawne formy realizacji jego założeń,
• źródła finansowania zadań wykonywanych przez gminę, powiat i województwo samorządowe (dochody własne i dochody zewnętrzne samorządu, przychody zwrotne) oraz
• system kontroli i nadzoru nad prawidłowym funkcjonowaniem gospodarki finansowej samorządu.

Podręcznik uwzględnia zmiany reformujące system finansów samorządu terytorialnego, wprowadzone przez ustawę z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych.

Adresaci: Książka, pomimo podręcznikowego charakteru, adresowana jest do szerokiego kręgu odbiorców. Będzie użyteczna dla studentów kierunków: administracji, prawa, ekonomii i zarządzania, jak również absolwentów uzupełniających swoją wiedzę w ramach szkoleń, specjalizacji i studiów podyplomowych. Może z powodzeniem służyć także praktykom - pracownikom urzędów gmin, starostw powiatowych, urzędów marszałkowskich oraz regionalnych izb obrachunkowych, a także innym osobom zainteresowanym problematyką finansów jednostek samorządu terytorialnego.

Rozdziały:

Rozdział I. Wprowadzenie do problematyki badawczej
1.1. Pojęcie samorządu i samorządu terytorialnego
1.2. Samodzielność finansowa jednostek samorządu terytorialnego
1.3. Ogólna charakterystyka zadań jednostek samorządu terytorialnego
1.3.1. Zadania własne
1.3.2. Zadania zlecone
1.4. Podstawy prawne gospodarki finansowej jednostek samorządu terytorialnego
1.5. Pojęcie, rodzaje i cechy kontroli finansowej; pojęcie nadzoru

Rozdział II. Budżet jako podstawa samorządowej gospodarki finansowej
2.1. Pojęcie i charakter prawny budżetu, uchwały budżetowej i wieloletniej prognozy finansowej jednostki samorządu terytorialnego
2.2. Zasady budżetowe
2.2.1. Zasada zupełności budżetu
2.2.2. Zasada jedności budżetu
2.2.3. Zasada szczegółowości budżetu
2.2.4. Zasada przejrzystości budżetu
2.2.5. Zasada jawności budżetu
2.2.6. Zasada uprzedniości budżetu
2.2.7. Zasada jednoroczności budżetu
2.2.8. Zasada równowagi budżetowej
2.3. Procedura budżetowa
2.3.1. Sporządzanie projektu i uchwalanie budżetu jednostki samorządu terytorialnego
2.3.2. Wykonanie budżetu samorządowego
2.3.3. Sporządzanie projektu i uchwalanie wieloletniej prognozy finansowej jednostki samorządu terytorialnego

Rozdział III. Organizacyjno-prawne formy gospodarki finansowej samorządu terytorialnego
3.1. Ogólna charakterystyka organizacyjno-prawnych form samorządowej gospodarki finansowej
3.2. Jednostki budżetowe
3.3. Samorządowe zakłady budżetowe
3.4. Gospodarstwa pomocnicze
3.5. Samorządowe fundusze celowe
3.6. Samorządowe instytucje kultury i samodzielne zakłady opieki zdrowotnej
3.7. Spółki prawa handlowego

Rozdział IV. Źródła finansowania zadań realizowanych przez jednostki samorządu terytorialnego
4.1. Ogólna charakterystyka źródeł dochodów samorządów lokalnych i regionalnych
4.2. Dochody własne jednostek samorządu terytorialnego
4.2.1. Gmina
4.2.1.1. Podatki lokalne
4.2.1.1.1. Podatek od nieruchomości
4.2.1.1.2. Podatek rolny
4.2.1.1.3. Pozostałe podatki lokalne
4.2.1.2. Opłaty
4.2.1.3. Udziały we wpływach z podatków państwowych
4.2.1.4. Dochody z mienia
4.2.2. Powiat
4.2.3. Województwo samorządowe
4.3. Zewnętrzne dochody jednostek samorządu terytorialnego
4.3.1. Subwencja ogólna
4.3.1.1. Subwencja dla gmin
4.3.1.2. Subwencja dla powiatów
4.3.1.3. Subwencja dla województw samorządowych
4.3.1.4. Zasady przekazywania jednostkom samorządu terytorialnego subwencji ogólnej
4.3.2. Dotacje celowe
4.4. Inne źródła finansowania zadań samorządu

Rozdział V. Sprawozdawczość budżetowa jednostek samorządu terytorialnego
5.1. Sprawozdawczość budżetowa - uwagi ogólne
5.2. Zasady sporządzania sprawozdań budżetowych
5.3. Rodzaje sprawozdań budżetowych jednostek samorządu terytorialnego
5.4. Kontrola w sprawozdawczości budżetowej

Rozdział VI. Wewnętrzna kontrola finansowa samorządu
6.1. Rola organu stanowiącego jednostki samorządu terytorialnego w zakresie kontroli finansowej
6.1.1. Informacje i sprawozdania z prowadzenia rocznej gospodarki finansowej
6.1.2. Komisja rewizyjna
6.1.3. Absolutorium
6.2. Funkcje organu wykonawczego jednostki samorządu terytorialnego w zakresie kontroli finansowej
6.3. Zadania kontrolne kierownika samorządowej jednostki sektora finansów publicznych
6.3.1. Znaczenie wewnętrznych procedur kontroli finansowej
6.3.2. Obowiązki głównego księgowego jednostki samorządowej
6.4. Rola skarbnika w systemie wewnętrznej kontroli finansowej jednostki samorządu terytorialnego
6.5. Audyt wewnętrzny

Rozdział VII. Nadzór regionalnych izb obrachunkowych nad samorządową gospodarką finansową
7.1. Podmiotowy i przedmiotowy zakres działania regionalnych izb obrachunkowych
7.2. Kontrola gospodarki finansowej i zamówień publicznych dokonywana przez regionalne izby obrachunkowe
7.3. Kompetencje regionalnej izby obrachunkowej jako organu nadzoru nad działalnością jednostek samorządu terytorialnego
7.3.1. Zakres i kryterium nadzoru regionalnej izby obrachunkowej
7.3.2. Tryb postępowania nadzorczego
7.3.3. Środki nadzoru
7.3.3.1. Środki kontroli
7.3.3.2. Środki korygujące
7.4. Dopuszczalność skargi do sądu administracyjnego na rozstrzygnięcie nadzorcze
7.5. Działalność opiniodawcza jako uzupełnienie podejmowanych przez izby czynności nadzorczych
7.6. Skutki działań kontrolnych i nadzorczych
7.6.1. Usunięcie nieprawidłowości
7.6.2. Odpowiedzialność za naruszenie dyscypliny finansów publicznych

Wykaz literatury
Wykaz aktów prawnych
Wykaz orzecznictwa