Niniejsza publikacja to pierwszy na polskim rynku podręcznik do historii myśli ustrojowej i społecznej - przedmiotu należącego do kanonu programowego studiów drugiego stopnia na kierunku administracja. Zawiera ona syntetyczny przegląd kierunków ewolucji zachodniej myśli ustrojowej i społecznej, od starożytności po wiek XX, ukazując historyczny rodowód dzisiejszych pojęć, dylematów politycznych i podziałów ideologicznych.

Autorzy omawiają przemiany ideowe, pokazując ich wielostronne i dynamiczne powiązania z naszymi dziejami politycznymi, społecznymi i ekonomicznymi. Tak zwane tło historyczne traktują przede wszystkim jako proces dziejowy, kładąc nacisk na zmiany ustrojowe, przekształcenia struktur społecznych i rozwój gospodarczy, a także poszukując - mimo różnorodności i swoistości poszczególnych epok - pewnej ciągłości historycznej. Pokazują, jak na podstawie danego obrazu świata powstawały określone koncepcje, jak wpisywały się one w istniejącą rzeczywistość, jak pobudzały rozwój jej poszczególnych segmentów, przyczyniając się ostatecznie do zmian na tyle rozległych, że mogły dać początek nowym epokom.

Podręcznik jest efektem wieloletnich doświadczeń dydaktycznych autorów, zgromadzonych w trakcie prowadzenia zajęć z historii myśli ustrojowej i społecznej oraz historii doktryn politycznych i prawnych. Sposób prezentacji materiału jest przejrzysty i przystępny, możliwie przyjazny i atrakcyjny dla studenta. Główny tok wywodu został uzupełniony o szereg wątków pobocznych, mających uzupełnić lub rozjaśnić treści podstawowe, a także umiejscowić je w kontekście historycznym.

Rozdziały:

Rozdział 1.Starożytność

1.1. Starożytny Bliski Wschód
1.1.1. Monarchia despotyczna
1.1.2. Imperium
1.1.3. Teokracja żydowska
1.2. Starożytna Grecja
1.2.1. Polis jako horyzont greckiej myśli ustrojowej i społecznej
1.2.2. Sparta
1.2.3. Demokracja ateńska
1.2.4. Platon: "dobrze urządzona polis" filozofów
1.2.5. Arystoteles: zoon politikon i ustrój złotego środka
1.3. Epoka hellenistyczna
1.3.1. Od polis do imperium
1.3.2. Szkoły hellenistyczne
1.3.3. Ustrojowa i społeczna myśl Rzymu

Rozdział 2.Od niewidzialnej wspólnoty do dominium mundi

2.1. Wczesne chrześcijaństwo
2.1.1. Stosunek do państwa i władzy: obojętny szacunek
2.1.2. Wizja społeczeństwa: solidaryzm, kosmopolityzm, organicyzm
2.1.3. Etatyzacja chrześcijaństwa i cezaropapizm
2.1.4. Augustyn z Hippony: civitas Dei i civitas terrena
2.2. Wieki średnie
2.2.1. .Regnum, sacerdotium i walka o dominium mundi
2.2.2. Średniowieczny organicyzm

Rozdział 3.Przesilenie nowożytne

3.1. Schyłek średniowiecza
3.1.1. Przemiany gospodarcze i społeczne
3.1.2. Rozwój władzy publicznej
3.1.3. Odkrycie Arystotelesa
3.1.4. Św. Tomasz z Akwinu: arystotelizm "ochrzczony"
3.1.5. Marsyliusz z Padwy: arystotelizm zlaicyzowany i suwerenność ludu
3.2. Renesans
3.2.1. Rys historyczny
3.2.2. Machiavelli: realizm polityczny
3.2.3. Bodin: suwerenność władzy państwowej
3.2.4. Renesansowa utopia
3.2.5. Wpływ reformacji
3.2.6. Ustrojowa specyfika Rzeczpospolitej

Rozdział 4.Wiek XVII: Ideowe podstawy nowożytności

4.1. Od monarchii stanowej do monarchii absolutnej (i nie tylko)
4.1.1. Francja
4.1.2. Brandenburgia i Prusy
4.1.3. Zjednoczone Prowincje Niderlandów
4.1.4. Rewolucje angielskie
4.2. W .stronę świeckiej teorii politycznej
4.2.1. Mechanicyzm
4.2.2. Kontraktualizm
4.2.3. Grocjusz i racjonalistyczna szkoła praw natury
4.3. Doktrynalne oblicza absolutyzmu
4.3.1. "Boskie uprawnienie królów"
4.3.2. Thomas Hobbes i jego Lewiatan.
4.3.3. Baruch Spinoza: absolutyzm społeczeństwa
4.4. John Locke: zapowiedź liberalizmu

Rozdział 5.Wiek świateł

5.1. Charakterystyka epoki
5.1.1. Absolutyzm i liberalizm: wspólne problemy, odmienne rozwiązania
5.2. Doktryna "absolutyzmu oświeconego" i państwo "policyjne"
5.2.1. Prusy
5.2.2. Austria
5.2.3. Rosja
5.3. Między starym i nowym
5.3.1. Fizjokratyzm
5.3.2. Karol Monteskiusz
5.4. Liberalizm
5.4.1. Adam Smith i oświecenie szkockie
5.4.2. Wilhelm von Humboldt: perfekcjonizm contra paternalizm
5.4.3. "Ojcowie założyciele" Stanów Zjednoczonych Ameryki
5.5. Buntownicy
5.5.1. Jean-Jacques Rousseau
5.5.2. Utopiści i wczesny "komunizm"
5.5.3. Wielka Rewolucja Francuska

Rozdział 6.Wiek historii

6.1. Europa w wieku XIX - przemiany polityczne, społeczne i ideowe
6.1.1. Zmiany na mapie politycznej
6.1.2. Punkty sporne XIX-wiecznej teorii państwa i społeczeństwa
6.2. Ideolodzy czy naukowcy: meandry "światopoglądu naukowego"
6.2.1. Hegel i historycyzm
6.2.2. Auguste Comte i .pozytywizm
6.2.3. Darwinizm społeczny
6.2.4. Rasizm i antysemityzm
6.3. Główne nurty myśli politycznej w XIX w
6.3.1. Liberalizm - jednostka w masie społeczeństwa
6.3.2. Konserwatyzm - społeczeństwo, wspólnota, naród
6.3.3. Socjalizm - społeczeństwo bez państwa
6.3.4. Anarchizm - jednostka i społeczeństwo przeciw państwu
6.3.5. "Aggiornamento" Leona XIII - państwo dla społeczeństwa, społeczeństwo dla jednostki

Rozdział 7.Dwudziestolecie międzywojenne

7.1. Myśl ekonomiczna w czasach "wielkiego kryzysu"
7.1.1. Keynesizm
7.1.2. "New Deal" F.D. Roosevelta
7.2. Między demokracją, autorytaryzmem i totalitaryzmem
7.2.1. Elityzm
7.2.2. "Decyzjonizm" Carla Schmitta
7.2.3. Faszyzm i narodowy socjalizm
7.2.4. Komunizm radziecki

Rozdział 8.Główne nurty powojennej myśli ustrojowej i społecznej

8.1. Liberalizm
8.1.1. Liberalizm współczesny
8.1.2. Ordoliberalizm
8.1.3. Libertarianizm
8.1.4. Komunitaryzm
8.2. Konserwatyzm
8.2.1. Nowa Prawica
8.3. Socjalizm i socjaldemokracja
8.3.1. Socjaldemokracja
8.3.2. Neomarksizm