Szeroka panorama XIX wieku na świecie!
Książka rozpoczynająca nową serię HISTORIA POWSZECHNA to odważne spojrzenie na długi wiek XIX z perspektywy nie tylko Europejczyków, ale i mieszkańców innych części świata. Podręcznik omawia szerokie spektrum przemian cywilizacyjnych, procesów społecznych i wydarzeń politycznych. Zadowoli on wszystkich poszukujących nowoczesnej syntezy dziejów tego stulecia.
Zastosowany przez autora podział na 2 części nie tylko ułatwia rozumienie poruszanych tematów, lecz również całościowe ujęcie zachodzących w ciągu dziesięcioleci zjawisk, a co za tym idzie – rozumienie ich genezy, przebiegu i skutków.
W części I – CYWILIZACJA – autor uwzględnił różne dziedziny życia, do tej pory marginalizowane w podręcznikach – m.in. kulturę masową, sport, komunikację społeczną, urbanizację. Barwnie opowiedział również o życiu codziennym i rodzinnym w XIX stuleciu. Dał odpowiedzi na pytania nurtujące współcześnie żyjących – jak się wówczas podróżowało, gdzie się mieszkało, jakiej słuchano muzyki.
Burzliwe dzieje polityczne zostały omówione w części II – POLITYKA. Ujęcie chronologiczno-geograficzne pozwoliło na wychwycenie najważniejszych procesów. Przez żywo napisany tekst przewija się motyw rewolucji, należne miejsce zyskała kolonizacja Afryki i walka o niepodległość krajów Ameryki latynoskiej. Na pierwszy plan wysunięte zostały kwestie, które kształtowały nowoczesne narody i państwa na wszystkich kontynentach – tzw. wielkie kwestie: robotnicza, kobieca, narodowa i żydowska.
Nowatorska koncepcja i układ podręcznika oraz atrakcyjny sposób narracji sprawiają, że książka jest swoistym "przewodnikiem" po poszczególnych procesach dziejowych, zachodzących w XIX stuleciu.
Podstawowa lektura dla studentów wydziałów humanistycznych, ambitnych licealistów i miłośników "pięknego wieku XIX".
Rozdziały:
Część I. Cywilizacja 15
Rozdział 1. Ludność. Rodzina 19 1.1. Prokreacyjny zapał ludzkości? 19 1.2. Zostać czy emigrować? Migracje 21 1.3. Rozkwit miast 32 1.4. On i Ona. Rodzina, miłość, życie seksualne 40 Rodziny europejskie 40 Rodziny amerykańskie 45 Rodziny latynoskie 46 Rodziny chińskie 49 Rodziny japońskie 52 Rodziny muzułmańskie 54 Rodziny afrykańskie 57
Rozdział 2. Cywilizacja przemysłowa 59 2.1. Rolnictwo i hodowla 59 2.2. Przemysł. Usługi finansowe. Handel 67 Do 1850 roku 67 Po 1850 roku 76 2.3. Gospodarcze centra i peryferie świata 80
Rozdział 3. Człowiek: codzienność i jakość życia 91 3.1. Od dyliżansów do samochodów. (Nie)przyjemności podróżowania 91 Koleje żelazne 94 Parowce i kanały 98 Samochody, samoloty, jazda po mieście 102 Podróże i turystyka 107 3.2. Komunikacja społeczna. Obieg informacji. Prasa 109 3.3. Przestrzeń prywatna. Dom. Mieszkanie 115 3.4. Higiena. Zdrowie 118 3.5. Choroby świata 124
Rozdział 4. Edukacja. Nauka 129 4.1. Alfabetyzacja. Szkolnictwo elementarne i średnie 129 4.2. Szkolnictwo wyższe. Nauka i jej upowszechnianie 136 Rozdział 5. Kultura artystyczna. światowe centra i peryferie 5.1. Kultura w życiu publicznym 144 5.2. Stolice kultury artystycznej 146 5.3. Póz´ne oświecenie i nowy klasycyzm 160 5.4. Czas na romantyzm 162 5.5. Pozytywizm, realizm, impresjonizm 168 5.6. Modernizm. Zapowiedz´ XX wieku 174
Rozdział 6. Fenomen kultury masowej 181 6.1. Nadejście kultury masowej 181 6.2. Sport. Kultura fizyczna 184
Część II. Polityka 1789–1914 191
Rozdział 1. Europa 1789–1914 193 1.1. Europa tąpnęła 1789–1814 193 Preludium europejskich rewolucji: lata 1782–1788 193 Rewolucja we Francji 195 I Republika Francuska. Jakobini 213 Republika termidoriańska. Zmęczona rewolucja 1794–1799 224 Francja Napoleona. Napoleońska Europa 230 Europa w czasie rewolucji francuskiej i za Napoleona 247 Decydujące lata 1812–1814 254 Kongres wiedeński 1814–1815 262 Powrót Burbonów i... Napoleona na 113 dni 269 1.2. Europa 1815–1847. Między restauracją a rewolucją 272 Czy pełna restauracja była możliwa? 272 Przemiany społeczne a rozwój instytucji państwa 274 Myśl polityczna: konserwatyzm, liberalizm, socjalizm, anarchizm, idea narodowa 278 Rewolucja kontra restauracja 1815–1830. Rosyjscy dekabryści, niemieccy burszowie, włoscy karbonariusze 287 Aspiracje narodów Europy środkowej i Bałkanów 291 Grecy i Grecja. Trudna niepodległość 299 Rewolucja lipcowa. Rewolucje lat 1830–1834 303 Niespokojnie na Wyspach. Kwestie irlandzka i społeczne. Czartyści 308 1.3. Europejska epoka uniesień 1848–1850 311 ,,Przedwiośnie’’ 311 Od rewolucji lutowej we Francji do cesarstwa Napoleona III 312 Niemcy przed wielką próbą zjednoczenia 317 ,,Narody habsburskie’’ przeciwko Habsburgom. Dzielni Węgrzy 321 Piemont w boju. Papież w poniewierce. Włoskie republiki 327 Czym była Wiosna Ludów i co z niej pozostało? 330 1.4. Rosja i wojna krymska 1853–1856 333 Rosja przed wojną krymską 333 Wojna krymska i jej skutki 336 1.5. Era demokratyzacji 1850–1914 342 Nowe społeczeństwo i nowe państwo 342 Kwestie religijne. Laicyzacja 345 Szczęśliwi Włosi. Zjednoczona Italia a Watykan 353 Szczęśliwi Niemcy. Nieszczęśliwi Austriacy. Załamani Francuzi 360 II Rzesza 371 Austro-Węgry 377 Francja III Republiki, jej północni i iberyjscy sąsiedzi 383 Wielka Brytania i jej skandynawscy sąsiedzi 388 Rosja 1861–1914 392 1.6. Polityka europejska 401 Kryzys bałkański i kongres berliński 1878 401 Sojusze i bloki militarne. Sprzeczności i konflikty 1879–1913 405 Bałkany i wojny bałkańskie 1912–1913 414
Rozdział 2. Australia i Nowa Zelandia 419
Rozdział 3. Ameryka Północna 424 3.1. Ustrój i rozwój terytorialny Stanów Zjednoczonych 424 3.2. Amerykańska mentalność i religijność 431 3.3. Indianie i murzyńscy niewolnicy 436 3.4. Ameryka w ogniu. Wojna secesyjna 439 3.5. 1865–1914: ,,złoty wiek Ameryki’’ i ,,era postępu’’ 447 3.6. Kanada 454
Rozdział 4. Ameryka latynoska 458 4.1. Wojna o niepodległość 458 4.2. Krajobraz po wojnie. Galimatias etniczny, narodowy, wyznaniowy 469 4.3. Religijność i mentalność Latynosów 472 4.4. Dzieje wewnętrzne 1830–1914. Teoria i praktyka polityczna 475 4.5. Meksyk i Ameryka środkowa. Rewolucja meksykańska 1910 481
Rozdział 5. Otwarcie Dalekiego Wschodu 485 5.1. Chiny. Państwo. Mentalność i religie 485 5.2. Obcy w granicach Chin 489 5.3. ,,Rozdarcie Chin’’. Bokserzy. I Republika 498 5.4. Japonia 503
Rozdział 6. świat islamu. Arabowie. Imperium osmańskie 512 6.1. Saudyjscy wahhabici. Arabscy chrześcijanie. Egipski eksperyment Muhammada Alego 6.2. Kraje Maghrebu. Podbój Algieru przez Francuzów 517 6.3. Imperium tureckie (osmańskie): znaki kryzysu i kurs na Europę 519 6.4. Imperium tureckie po wojnie krymskiej. ,,Chory człowiek Europy’’ 522 6.5. Ormianie. Rewolucja młodoturecka 1908 525 6.6. Arabowie po wojnie krymskiej. Egipt i nacjonalizm 528 6.7. Persowie i Afgańczycy 531
Rozdział 7. Kolonializm. świat według europejskiego krawca 534 7.1. Dlaczego kolonie? Dlaczego kolonializm? 534 7.2. Strategie panowania kolonialnego 540 7.3. Indie Brytyjskie 543 7.4. Indie Holenderskie (Indonezja) i Indochiny Francuskie 557 7.5. Afryka na południe od Sahary: mieszkańcy, wyznania, mentalność 562 7.6. Afryka na południe od Sahary: penetracja, niewolnictwo, państwa afrykańskie 566 7.7. Kolonialny podział Afryki 571 7.8. Wojny kolonialne 584 Burowie i wojna burska 1899–1902 584 Wojna hiszpańsko-amerykańska 1898 588 Wojna rosyjsko-japońska 1904–1905 591 7.9. Ostateczny podział świata i jego europeizacja. Europa triumfuje. świat się niepokoi
Rozdział 8. ,,Kwestie’’ do rozwiązania 600 8.1. Kwestia robotnicza 600 8.2. Kwestia kobieca 610 8.3. Kwestia narodowa. Nacjonalizm 617 8.4. Kwestia żydowska 622
Rozdział 9. Nadchodzi wielka wojna 1914–1918 629 9.1. Zbrojenia. Propaganda wojenna 629 9.2. Sarajewo i początek wielkiej wojny 633 9.3. Czy można było uniknąć wojny? 636 Tablice chronologiczne 639 Bibliografia 653 Indeks nazwisk 668 Indeks nazw geograficznych 696 Spis map 713 Spis tabel 714 Spis wykresów 714
|