Nowoczesny podręcznik historii prawa w ujęciu dostosowanym do wymagań egzaminacyjnych. Autor zastosował podział chronologiczny i w każdym z okresów historycznych omówił szczegółowo dziedziny prawa od wczesnej epoki piastowskiej do początku XXI wieku. Czytelny układ podręcznika ułatwia przyswojenie zawartej w nim wiedzy i powtórzenie materiału.
Pozycja przeznaczona dla studentów wydziałów prawa i administracji, historii, dziennikarstwa i nauk politycznych, nauczycieli licealnych i akademickich, kandydatów na studia humanistyczne.
Nowe, drugie wydanie – zmienione i rozszerzone – zawiera aktualizację odniesień do współczesności: aktualizacja i nowe treści po roku 1989 do 2019 r. (w zakresie prawa państwowego i prywatnego). Podręcznik wzbogacony został o indeks rzeczowy
Rozdziały:
13
Okresy rozwoju prawa w Polsce 13
Zakres terytorialny obowiązywania prawa w Polsce 13
Systematyka prawa w Polsce 14
Prawo dawnej Polski do 1795 r 15
Prawo na ziemiach polskich w okresie porozbiorowym (1772/1795–1918) 18
Prawo w okresie II Rzeczypospolitej (1918–1944/1945) 19
Prawo w Polsce Ludowej (1944/1945–1989) 20
CZĘŚĆ I
Prawo dawnej Polski do 1795 r 23
Rozdział 1. Prawo okresu wczesnopiastowskiego
(od X do połowy XIII w.) 25
1.1. Prawo publiczne 25
1.2. Prawo prywatne 29
1.2.1. Prawo osobowe 31
1.2.1.1. Podmiotowośç prawna 31
1.2.1.2. Prawo osobowo-rodzinne 33
1.2.1.3. Prawo osobowo-majątkowe 33
1.2.2. Postępowanie przed sądami 35
1.2.3. Zobowiązania 37
1.2.3.1. Zobowiązania wynikające ze stosunków umownych 37
1.2.3.2. Zobowiązania z naruszenia prawa 38
Rozdział 2. Prawo publiczne dawnej Polski (od połowy XIII w. do 1795) 53
2.1. Prawo monarsze stanowione (od połowy XIII do XVI w.) 54
2.2. Prawo stanowione organów stanowych do XVI w 57
2.3. Prawo państwowe Rzeczypospolitej (od XVI w. do 1795) 58
2.3.1. Prawo stanowione organów centralnych. Sejm 58
2.3.2. Prawo stanowione organów centralnych. Król 61
2.3.3. Prawo stanowione organów centralnych Rzeczypospolitej.Organy zarządu oraz organy doradcze 62
2.3.4. Prawo stanowione organów centralnych Rzeczypospolitej.Organy wyjątkowe 63
2.3.5. Prawo stanowione organów lokalnych Rzeczypospolitej. Sejmiki 64
2.4. Prawo stanów w Polsce od połowy XIII w 64
2.4.1. Prawa stanu szlacheckiego 65
2.4.1.1. Kształtowanie się stanowego prawa rycerstwa polskiego (od XIII do XIV w.) 65
2.4.1.2. Prawa polityczne szlachty polskiej (od XIV do XVI w.) 67
2.4.1.3. Prawa polityczne stanu szlacheckiego (od XVI do XVIII w.) 74
2.4.1.4. Prawa szlachty w dobie Konstytucji 3 maja 1791 r 83
2.4.2. Prawa stanu mieszczańskiego od połowy XIII w 83
2.4.2.1. Porządki prawne stosowane w lokacjach miast na ziemiach polskich 84
2.4.2.2. Prawna istota lokacji ośrodka miejskiego 87
2.4.2.3. Miasta polskie i pozycja prawna mieszkańców miast polskich (od XV do XVIII w.) 92
2.4.2.4. Prawa stanu mieszczańskiego w dobie Konstytucji 3 maja 1791 r 95
2.4.3. Prawa stanu chłopskiego od połowy XIII w 96
2.4.3.1. Organizacja wsi na prawie niemieckim 98
2.4.3.2. Kształtowanie się prawne stanu chłopskiego w Polsce od połowy XIII w.99
2.4.3.3. Prawa stanu chłopskiego w dobie Konstytucji 3 maja 1791 r 104
Rozdział 3. Prawo prywatne w dawnej Polsce (od połowy XIII w. do 1795) 106
3.1. Prawo prywatne stanu szlacheckiego od połowy XIII w 109
3.1.1. Prawo postępowania sądowego („postępku sądowego”) 113
3.1.1.1. Proces skargowy 116
3.1.1.2. Postępowanie kondescensorialne 172
3.1.1.3. Proces zaoczny (kontumacyjny) 173
3.1.1.4. Ziemski proces karny. Odrębności 173
3.1.1.5. Postępowania szczególne 174
3.1.2. Prawo osobowe stanu szlacheckiego od połowy XIII w 181
3.1.2.1. Prawo podmiotowe w prawie stanowym szlacheckim 181
3.1.2.2. Prawo osobowo-rodzinne w prawie stanowym szlacheckim 189
3.1.2.3. Prawo osobowo-rzeczowe w dawnym polskim prawie stanowym szlacheckim 205
3.1.3. Zobowiązania w dawnym prawie polskim stanu szlacheckiego od połowy XIII w 219
3.1.3.1. Zobowiązania wynikające z umów w dawnym prawie polskim 221
3.1.3.2. Zobowiązania wynikające z naruszenia prawa w prawie stanowym szlacheckim 235
3.2. Prawo prywatne stanu mieszczańskiego od połowy XIII w 276
3.2.1. Prawo osobowe w prawie miast polskich 278
3.2.2. Zobowiązania w prawie miejskim 287
3.2.3. Stosunki wynikające z naruszenia prawa w prawie miejskim 290
3.2.4. Postępowanie sądowe w prawie miejskim 301
3.2.4.1. Proces inkwizycyjny w warunkach miejskich od XVI w 302
3.2.5. Prawo prywatne stanu włościańskiego od połowy XIII w 303
3.2.5.1. Prawo osobowe stanu włościańskiego 304
3.2.5.2. Prawa majątkowe stanu włościańskiego 304
3.2.5.3. Prawo zobowiązań w prawie prywatnym włościańskim 307
3.2.5.4. Naruszenia prawa w stanie włościańskim 309
Rozdział 4. Prawa partykularne i prawa narodów zamieszkujących w Polsce do 1795 r 318
4.1. Prawo litewskie w Rzeczypospolitej Obojga Narodów (1569–1795) 318
4.2. Prawa partykularne w Polsce (od XIV w. do 1795) 320
4.2.1. Prawo pruskie 320
4.2.2. Prawo mazowieckie 321
4.3. Prawa narodów zamieszkujących Polskę 322
4.3.1. Prawa ludności ˝ydowskiej 322
4.3.2. Prawa ludności ormiańskiej 324
Rozdział 5. Prawa związków wyznaniowych w Polsce do 1795 r 325
5.1. Prawo Kościoła katolickiego (od X w. do 1795) 326
5.1.1. Prawa stanowe duchowieństwa katolickiego 326
5.1.2. Prawo Kościoła katolickiego w Polsce 328
5.2. Prawo Kościoła prawosławnego w Polsce (od XIV w. do 1795) 329
5.3. Prawo Kościoła unickiego w Rzeczypospolitej po 1596 r 330
5.4. Prawa Kościołów protestanckich w Polsce (od XVI do XVIII w.) 330
CZĘŚĆ II
Porządki prawne na ziemiach polskich w okresie porozbiorowym (1772/1795–1918/1921) 335
Rozdział 6. Prawa państw zaborczych (1772/1795–1807/1815) 337
6.1. Pruskie regulacje prawne (1772/1795–1807/1815) 339
6.1.1. Prawo publiczne w państwie pruskim (1772/1795–1807) 340
6.1.2. Prawo prywatne na ziemiach włączonych do państwa pruskiego (1772/1795–1807) 340
6.2. Austriackie regulacje prawne (1772/1795–1809/1815) 341
6.2.1. Prawo publiczne austriackie na ziemiach włączonych do Austrii (1772/1795–1809/1815) 342
6.2.1.1. Prawo państwowe 342
6.2.1.2. Prawo karne austriackie na ziemiach polskich włączonych do Austrii (1772/1795–1809/1815) 342
6.2.1.3. Austriackie procedury postępowania karnego wprowadzane na ziemiach polskich (1772/1795–1809/1815) 344
6.2.2. Prawo prywatne austriackie na ziemiach polskich włączonych do Austrii (1772/1795–1809/1815) 344
6.2.3. Prawo postępowania cywilnego na ziemiach włączonych do Austrii (1772/1795–1809/1815) 347
6.3. Regulacje prawne na terytoriach włączonych do Rosji (1772/1795–1815) 347
6.4. Polskie i litewskie prawo partykularne na ziemiach polskich pod zaborami (1772/1795–1807/1809/1815) 349
Rozdział 7. Recepcja prawa francuskiego i polskie regulacje prawne na ziemiach polskich (1807/1812–1915) 351
7.1. Prawo w Księstwie Warszawskim (1807–1815) 352
7.1.1. Prawo publiczne Księstwa Warszawskiego (1807–1815) 352
7.1.1.1. Prawo państwowe 352
7.1.1.2. Prawo karne 353
7.1.1.3. Procedury karne 353
7.1.2. Prawo prywatne 356
7.1.2.1. Recepcja Kodeksu Napoleona w Księstwie Warszawskim 356
7.1.2.2. Obowiązywanie Kodeksu Napoleona w Księstwie Warszawskim 356
7.1.2.3. Wprowadzenie francuskiej procedury cywilnej 357
7.1.2.4. Wprowadzenie francuskiego kodeksu handlowego 359
7.2. Prawo w Królestwie Polskim (1815–1831) 360
7.2.1. Prawo publiczne Królestwa Polskiego 360
7.2.1.1. Prawo państwowe w Królestwie Polskim 360
7.2.1.2. Prawo karne 360
7.2.1.3. Procedury karne stosowane w Królestwie Polskim 361
7.2.2. Prawo prywatne Królestwa Polskiego 362
7.2.3. Procedury cywilne 362
7.3. Regulacje prawne w Wolnym Mieście Krakowie (1815–1846) 363
7.3.1. Prawo publiczne Wolnego Miasta Krakowa 363
7.3.1.1. Prawo państwowe Wolnego Miasta Krakowa 363
7.3.1.2. Regulacje prawa karnego obowiązujące w Wolnym Mieście Krakowie 364
7.3.2. Prawo prywatne 364
Rozdział 8. Prawa państw zaborczych na ziemiach polskich (1815–1918) 366
8.1. Pruskie i niemieckie regulacje prawne (1815–1918/1920) 367
8.1.1. Pruskie i niemieckie prawo publiczne 367
8.1.1.1. Pruskie i niemieckie prawo państwowe 367
8.1.1.2. Pruskie i niemieckie prawo karne 368
8.1.1.3. Pruskie i niemieckie procedury karne 368
8.1.2. Pruskie i niemieckie prawo cywilne 371
8.1.3. Pruskie i niemieckie procedury cywilne 372
8.2. Austriackie regulacje prawne (1815–1918) 372
8.2.1. Prawo publiczne w Austrii i Austro-Węgrzech 373
8.2.1.1. Prawo państwowe w Austrii i Austro-Węgrzech 373
8.2.1.2. Prawo karne 374
8.2.1.3. Procedury karne 374
8.2.2. Prawo cywilne austriackie 374
8.2.2.1. Prawo cywilne 374
8.2.2.2. Prawo procesowe cywilne 376
8.3. Rosyjskie regulacje prawne (1815–1915) 376
8.3.1. Prawo publiczne w Rosji 378
8.3.1.1. Królestwo Polskie (1831–1915) 379
8.3.1.2. Zabór rosyjski: Litwa, Białoruś, Ukraina (1815–1915) 381
8.3.2. Prawo prywatne 382
8.3.2.1. Królestwo Polskie (1831–1915) 382
8.3.2.2. Ziemie Litwy, Białorusi i Ukrainy (1815–1915) 383
Rozdział 9. Prawo cywilne na ziemiach polskich w okresie porozbiorowym, (1772/1795–1918) 384
9.1. Prawo osobowe i rodzinne 391
9.1.1. Podmiotowośç prawna. Pojęcie osób fizycznych i prawnych 391
9.1.2. Zdolnośç prawna i zdolnośç do czynności prawnych 393
9.1.3. Prawo mał˝eńskie osobowe 397
9.1.4. Prawo mał˝eńskie majątkowe 402
9.2. Prawo rodzinne 403
9.3. Prawo rzeczowe 406
9.4. Prawo zobowiązań 414
9.5. Prawo spadkowe 418
9.6. Prawo handlowe 423
9.7. Prawa obrotu gospodarczego 425
9.7.1. Prawo autorskie i patentowe 425
9.7.2. Prawo wekslowe i czekowe 426
9.7.3. Prawo spółdzielcze 426
9.7.4. Prawo pracy i ubezpieczeń społecznych 426
Rozdział 10. Prawo cywilne procesowe i nieprocesowe na ziemiach polskich w okresie porozbiorowym (1772/1795–1918) 432
Rozdział 11. Prawo karne na ziemiach polskich w okresie porozbiorowym (1772/1775–1918) 441
Rozdział 12. Prawo karne procesowe na ziemiach polskich w okresie porozbiorowym (1772/1795–1918) 460
CZĘŚĆ III
Prawo w II Rzeczypospolitej (1918–1944/1945) 473
Rozdział 13. Porządek prawny w II Rzeczypospolitej (1918/1921–1929/1932/1939) 475
13.1. Prawo publiczne (1918–1939/1945) 475
13.1.1. Polskie prawo państwowe (1918–1939) 476
13.1.2. Porządki prawa karnego obowiązujące na ziemiach polskich (1918–1932) 479
13.1.3. Procedury karne stosowane na terenie państwa polskiego (1918–1929) 480
13.2. Prawo prywatne II Rzeczypospolitej (1918–1939) 481
13.2.1. Porządek prawa cywilnego w odrodzonej Polsce po 1918 r 482
13.2.2. Procedury cywilne na terenach państwa polskiego po 1918 r 484
Rozdział 14. Powołanie i działalnośç Komisji Kodyfikacyjnej (1919–1939) 485
Rozdział 15. Prawo karne w II Rzeczypospolitej 492
15.1. Prawo karne do kodyfikacji z 1932 r 492
15.2. Kodyfikacja prawa karnego z 1932 r 494
Rozdział 16. Polskie prawo postępowania karnego w II Rzeczypospolitej 501
16.1. Prawo postępowania karnego do unifikacji w 1928 r 501
16.2. Polskie prawo karne procesowe po unifikacji w 1929 r 502
16.3. Prawo karne wykonawcze 505
Rozdział 17. Polskie prawo cywilne w II Rzeczypospolitej 506
17.1. Prawo mał˝eńskie i rodzinne 506
17.2. Prawo rzeczowe 511
17.3. Prawo zobowiązań 515
17.4. Prawo spadkowe 516
Rozdział 18. Polskie prawo postępowania cywilnego w II Rzeczypospolitej 518
18.1. Postępowanie sporne 519
18.2. Postępowania odrębne 522
18.2.1. Postępowanie nakazowe 522
18.2.2. Postępowanie upominawcze 522
18.2.3. Inne postępowania odrębne 522
18.3. Postępowanie polubowne 523
18.4. Postępowanie egzekucyjne i zabezpieczające 523
Rozdział 19. Prawa podmiotów gospodarczych oraz prawa obrotu gospodarczego 526
19.1. Prawo handlowe 526
19.2. Prawo upadłościowe i układowe 528
19.2.1. Prawo upadłościowe 528
19.2.2. Prawo układowe 529
19.3. Prawo o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji 529
19.4. Przepisy poświęcone ochronie kupca przed nieuczciwą konkurencją 530
19.5. Prawo wekslowe i czekowe 531
19.6. Prawo bankowe i giełdowe 532
19.7. Prawo o zarządzaniu przedsiębiorstwami państwowymi 532
19.8. Prawo o spółdzielniach 533
19.9. Prawo kartelowe 533
19.10. Prawo ochrony wartości intelektualnych 534
19.10.1. Prawo autorskie 534
19.10.2. Prawo o ochronie patentów, wzorów u˝ytkowych i znaków towarowych 535
Rozdział 20. Prawo pracy i ubezpieczeń społecznych 537
Rozdział 21. Prawo administracyjne i postępowanie administracyjne w II Rzeczypospolitej 541
21.1. Prawo administracyjne 541
21.2. Postępowanie administracyjne 543
21.3. Postępowanie administracyjne w sądownictwie administracyjnym 544
Rozdział 22. Porządki prawne na terytorium państwa polskiego w czasie II wojny światowej (1939–1945) 546
22.1. Prawo polskie w czasie II wojny światowej 547
22.2. Porządek prawny na terenach okupowanych przez Niemcy (1939–1945) 548
22.2.1. Terytoria polskie włączone do III Rzeszy Niemieckiej 548
22.2.2. Generalne Gubernatorstwo 552
22.3. Porządek prawny na terenach okupowanych przez Związek Radziecki (1939–1941) 554
CZĘŚĆ IV
Prawo Polski Ludowej (1944/1945–1989) 557
Rozdział 23. Prawo w Polsce Ludowej (1944/1945–1964/1969) 559
23.1. Prawo państwowe 560
23.2. Prawo karne (1944/1945–1969) 563
23.2.1. Wprowadzanie nowego prawa karnego w latach 1944–1945 563
23.2.2. Prawo karne (1946–1969) 568
23.3. Prawo postępowania karnego (1944/1945–1969) 572
23.3.1. Prawo postępowania karnego w latach powojennych do 1949 r 572
23.3.2. Postępowanie karne (1949–1969) 576
23.4. Prawo cywilne (1944/1945–1964) 578
23.4.1. Reformy prawa cywilnego (1945–1964) 578
23.4.2. Zmiany w prawie cywilnym po II wojnie światowej 580
23.4.3. Regulacje prawa cywilnego w Polsce Ludowej (1950–1964) 584
23.4.3.1. Prawo rodzinne 584
23.4.3.2. Przepisy ogólne prawa cywilnego 585
23.4.3.3. Prawo rzeczowe 586
23.4.3.4. Prawo zobowiązań 587
23.4.3.5. Prawo spadkowe 588
23.4.4. Prawo postępowania cywilnego (1944/1945–1964) 588
23.4.5. Prawo pracy i ubezpieczeń społecznych (1944/1945–1974) 592
23.4.5.1. Prawo pracy (1944/1945–1974) 592
23.4.5.1. Prawo o ubezpieczeniach społecznych (1944/1945–1970) 595
Rozdział 24. Prawo w Polsce Ludowej (1964/1969–1989) 598
24.1. Prawo rodzinne i opiekuńcze (1964–1989) 599
24.2. Prawo cywilne i postępowanie cywilne (1965–1989) 599
24.2.1. Kodyfikacja prawa cywilnego w 1964 r 599
24.2.2. Kodyfikacja prawa postępowania cywilnego w 1964 r 605
24.2.3. Kodyfikacja prawa karnego w 1969 r 607
24.2.4. Prawo karne (1981–1989) 610
24.2.5. Kodyfikacja prawa postępowania karnego z 1969 r 612
24.2.6. Postępowanie karne (1981–1989) 614
Wskazówki bibliograficzne (wybór prac ogólnych, podręczników i skryptów) 616
Indeks nazwisk 618
Spis map 620
Spis ilustracji 621
|
