Pierwsza polska powojenna synteza klasycznej myśli greckiej od jej najstarszych źródeł po pisma Platona, uwzględniająca liczne komentarze sięgające późnej starożytności. Au-tor opiera ją na gruntownej egzegezie kluczowych dialogów Platona oraz na szczegółowej analizie obszernego korpusu literatury starożytnej, m.in. Theogonii Hezjoda, fragmentów przypisywanych Ferekydesowi z Syros, orfikom, szkole pitagorejskiej, Anaksymandrowi, Heraklitowi, czy Empedoklesowi. Omawiane źródła przytacza we własnym przekładzie, co czyni wywód terminologicznie spójnym.

Rdzeń książki stanowi próba rekonstrukcji struktury myśli Greków opartej na binarnym systemie przeciwieństw: fizycznych (elementów), metafi-zycznych, epistemologicznych oraz etyczno-politycznych, ze szczególnym uwzględnieniem relacji zachodzącej między metafizyką i polityką. Strukturalna analiza źródeł pozwala auto-rowi wyprowadzić wniosek o jedności myśli greckiej, która w opisach świata fizycznego opiera się na przeciwieństwach, lecz zarazem wskazuje na czynnik uprzedni, pozbawiony opozycji.

Wniosek ten dotyczy zwłaszcza filozofii Platona, z obecnym w niej, ignorowanym przez stulecia, rozróżnieniem na związaną z przeciwieństwami formę (eidos) oraz pozbawioną opozycji ideę (idea). To kluczowe rozróżnienie pozwala zdaniem autora na przywrócenie pełni barw blaknącemu obrazowi filozofii Platona, której bez odróżnienia formy i idei nie sposób zrozumieć. Książka adresowana jest zwłaszcza do filozofów, filologów, historyków i politologów.