Niejednokrotnie nawet nie zdajemy sobie sprawy, że sami "hodujemy" sobie trudnych klientów, których później obarczamy całą winą za złą współpracę. Nie wiemy jak ważne jest to, aby osoba pracująca w zawodach prawniczych posiadała pewne podstawowe umiejętności interpersonalne.

Jak się okazuje, nie jest to wcale takie trudne, ale do tego potrzebne są osoby, które w sposób rzetelny i profesjonalny pokierują prawnikiem i pomogą mu wyeliminować z jego postępowania błędy, które popełnia w kontaktach ze swoimi klientami.

Ta książka ma służyć w tym pomocą. Nie rozwiąże wszystkich problemów, które na swej drodze napotka trener takich umiejętności, ale stanowi doskonałą bazę dla dalszego samodzielnego rozwoju i poszukiwania własnych technik i metod kształcenia.

Opatrzona jest wieloma wartościami i praktycznymi wskazówkami, które są cenniejsze, że Autorki zaczerpnęły je z własnego doświadczenia.

Krąg czytelników nie jest zwężony wyłącznie do trenerów umiejętności interpersonalnych, każda osoba pracująca w zawodach prawniczych znajdzie w niej porady i odszuka błędy, którymi opatrzony jest jej kontakt z drugim człowiekiem - przeważnie nie prawnikiem

Rozdziały:

Rozdział I.
1. Typowe problemy rozmów z prawnikami, czyli o kłopotach komunikacyjnych                                                                         6
1.1. Emocje, czyli o stresie podczas wizyty u prawnika           7
1.2 Style i nawyki komunikacyjne, czyli jak zwykle rozmawiamy                                                                              10
1.3 Potrzeby i oczekiwania, czyli dlaczego klienci rozmawiają z prawnikami                                                      11
2. Czasem wystarczy tak mało, czyli po co i jak poprawiać kontakty z klientami                                                                      13
3. Czego i kiedy uczyć prawników, czyli dlaczego napisałyśmy tę książkę                                                                                      

Rozdział II. Czy musimy się tak wygłupiać, czyli dlaczego właśnie warsztaty                                                                              21
1. Czym skorupka za młodu , czyli jak uczą się dorośli                21
2. Techniki warsztatowe, czyli o narzędziach w pracy trenera        27
2.1. Drobne zabawy grupowe, „rozgrzewacze” i „przerywniki” (icebreakers)                                                                          27
2.2. Gry zadaniowe                                                                        31
2.3. Odgrywanie ról (scenki)                                                      34
2.4. Gry symulacyjne                                                                  41
2.5. Zadania „papier-ołówek”                                                       47
2.6. ćwiczenia refleksyjne                                                            49
2.7. Miniwykład                                                                           57
2.8. Dyskusje grupowe                                                                  61

Rozdział III. Jak sobie pościelisz , czyli przygotowanie warsztatu dla prawników                                                                70
1. Czego warto się dowiedzieć, czyli zbieranie informacji i ustalanie potrzeb                                                                          74
1.1. Ze względu na treść                                                               74
1.2. Ze względu na formę                                                             78
1.3. Jak to się robi w klinice prawa, czyli jeden krótki przykład zbierania informacji                                                 83
2. Po co to wszystko, czyli formułowanie celów                             84
2.1. Cechy dobrego celu warsztatowego                                      85
2.2. Co „przemycamy pomiędzy wierszami”, czyli cel poboczny – zmiana postaw                                                    89
2.3. Przy okazji dobrze się bawmy, czyli cel poboczny – integracja                                                                                92
3. Układamy plan                                                                               92
3.1. Zasady układania treści, czyli wymogi dynamiki grupy i gotowości do uczenia się                                                       94
3.2. Stałe punkty planu, czyli wymogi czasowe                          99
3.3. Planowanie pojedynczego bloku warsztatowego                  102
3.4. Jak to zorganizować, czyli techniczne aspekty układania planu                                                                                         
4. Sprzęt, czyli przygotowanie techniczne warsztatu                     109
4.1. Pamięć grupowa                                                                   110
4.2. Multimedia, czyli problemy z nowoczesnością                    113
4.3. Stoły i krzesła, czyli planowane rozmieszczenie grupy     116
4.4. Identyfikatory i długopisy, czyli niezbędne drobiazgi         119
4.5. Rekwizyty do gier                                                                  121
5. Miejsce warsztatu, czyli gdzie szkolić                                          122
5.1. Wymagania stawiane sali do wspólnej pracy                       122
5.2. Co poza salą, czyli inne pomieszczenia i korytarz             124
5.3. Zostajemy na miejscu czy wyjeżdżamy?                              126
6. Ludzie, czyli jak przygotować siebie i uczestników                    127
7. Jeszcze parę drobiazgów organizacyjnych                                    131
7.1. Termin szkolenia, czyli najlepszy wybór z kalendarza      131
7.2. Czas szkolenia, czyli od rana do nocy                                  132
7.3. Coś dla ciała, czyli o posiłkach                                           135
7.4. Spotkanie z kserokopiarką, czyli materiały dla uczestników                                                                             137
7.5. Przezorny zawsze zaopatrzony, czyli wszystko się może zdarzyć                                                                          139

Rozdział IV. Trudna sztuka chodzenia po rozpiętej wysoko linie, czyli prowadzenie warsztatu                                                         140
1. Mieć w sobie to „coś”, czyli umiejętności i kompetencje trenerów                                                                                        
2. Czas spędzany z grupą, czyli co robić podczas spotkania         144
2.1. Zaczynamy, czyli nawiązanie kontaktu i zawarcie kontraktu                                                                                   145
2.2. Warsztat w toku, czyli praca wre                                        149
2.3. Rozstajemy się, czyli dobre zakoñczenie                              156
3. Dwoje to już tłum, czyli współpraca pary trenerów                  157
4. A miało być tak pięknie, czyli sytuacje trudne w pracy z grupą                                                                                          
4.1. Przede wszystkim zapobiegać, czyli o profilaktyce i prewencji                                                                               162
4.2. Gdy dzieje się coś złego, czyli o interwencjach trenerów                                                                                   166
a) Problemy z całą grupą i dynamiką pracy                            168
b) Komuś dzieje się krzywda, czyli grupa kontra uczestnik 172
c) Trudni ludzie, czyli o hodowaniu problemów                  174
5. Trenerzy również uczą się przez doświadczenie, czyli kilka słów o ewaluacji warsztatu                                                           182

Rozdział V. Co się może przydać prawnikom, czyli treść merytoryczna przykładowych warsztatów umiejętności interpersonalnych                                                                          
1. Zbieranie informacji w rozmowie z klientem, czyli
o aktywnym słuchaniu                                                                 189
1.1. Zasady zadawania pytañ                                                      190
1.2. Parafraza myśli i uczuć                                                          194
1.3. Dowartościowanie                                                                  197
1.4. Zbieranie informacji w rozmowie z klientem, czyli o aktywnym słuchaniu – przykładowy program                     199
2. Trudne rozmowy, czyli o udzielaniu porad i mówieniu z szacunkiem                                                                                  201
2.1. Problemy prawników – trudne zachowania klientów         203
a) Odmawianie                                                                          204
b) Konstruktywne wyrażanie niezadowolenia – komunikat „ja”                                                                                    206
c) Konstruktywne wyrażanie oczekiwañ – komunikat FUO                                                                                    207
d) Konstruktywna interwencja – stopniowanie nacisku         208
e) Rezygnacja z konfrontacji – zamiana ocen na opinie      210
f) Rezygnacja z konfrontacji – praca z krzywdzącą i niekonstruktywną krytyką                                                 211
2.2. Problemy klientów, czyli trudne treści i działania prawników                                                                               214
2.3. Trudne rozmowy, czyli o udzielaniu porad i mówieniu z szacunkiem – przykładowy program                                  219
3. Komunikacja niewerbalna i stereotypy, czyli o problemach ze spostrzeganiem świata                                                              224
3.1. Komunikacja niewerbalna                                                      224
3.2. Rola różnic kulturowych                                                        231
3.3. Spostrzeganie, uprzedzenia i stereotypy                               234
3.4. Komunikacja niewerbalna i stereotypy, czyli o problemach ze spostrzeganiem świata – przykładowy program               241

Rozdział VI. Warsztaty to dobry początek, czyli jak pomagać w dalszym rozwoju uczestników                                                  244
1. Proces rekrutacji, czyli po czym poznać dobrego współpracownika                                                                           246
1.1. Jak to się robi w klinice                                                       256
2. Codzienna praktyka, czyli uczenie podczas pracy                       260
2.1. Rozpoczynamy współpracę, czyli o zawieraniu kontraktu 262
2.2. Obowiązki i rutyna, czyli współpraca na co dzieñ             271
2.3. Kolejne kroki rozmowy oceniającej                                      276
2.4. Zakoñczenie współpracy, czyli jak się pożegnać                 278
3. Gdy wszystko straci sens, czyli o wypaleniu zawodowym         281

Rozdział VII. Zakoñczenie, czyli ostatnie kilka słów komentarza 290
Załącznik 1. Zbieranie informacji w rozmowie z klientem, czyli o aktywnym słuchaniu                                                                     292
1.1. Gra zadaniowa – „klocki”                                                      292
1.2. Gra zadaniowa – „szybki sąd”                                            294
1.3. Gra zadaniowa – „dziennikarze”                                         297
1.4. ćwiczenie grupowe – „głośny telefon”                               298
1.5. Zadania „papier-ołówek” – techniki aktywnego słuchania 299
a) Parafraza treści                                                                     300
b) Odzwierciedlenie uczuć                                                     302
c) Dowartościowanie                                                              303
1.6. Odgrywanie ról (scenki) – podsumowanie aktywnego słuchania                                                                                    304
a) Scenka I: Stare dobre czasy, czyli klient mówi dużo       305
b) Scenka II: Niech mi tu pañstwo nie opowiadają, czyli klient wie lepiej                                                                    309
c) Scenka III: Nigdy o tym nie opowiem, czyli klient skrzywdzony i zawstydzony                                                315
Załącznik 2. Trudne rozmowy, czyli o udzielaniu porad i mówieniu z szacunkiem                                                                                    
2.1. Problemy prawników – zachowanie klientów i ochrona własnych granic                                                                      319
a) Drobne ćwiczenie w parach – „poproś – odmów”             319
b) Drobne ćwiczenie w parach – „zamiana ocen na opinie” 320
c) ćwiczenie w trójkach z obserwatorem – „bombardowanie krytyką”                                                 321
d) Zadania „papier-ołówek” – ochrona własnych granic        323
e) Odgrywanie ról (scenka) – Och, bo pan jest taki męski i mądry, czyli podsumowanie obrony własnych granic     328
2.2. Problemy klientów – zachowania prawników i przekazywanie trudnych treści                                             334
a) Zadanie „papier-ołówek”: „trudne pojęcia”                        334
b) Odgrywanie ról (scenka) – Proszę mnie uważnie posłuchać, czyli klient zrozpaczony                                    336
Załącznik 3. Komunikacja niewerbalna i stereotypy, czyli o błędach w spostrzeganiu świata                                                341
3.1. ćwiczenie w małych grupach – powiedz to za pomocą słowa „ryba”                                                                             341
3.2. ćwiczenie grupowe – „co on chciał przez to powiedzieć” 342
3.3. Zadanie grupowe – „pierwsze wrażenie”                              344
3.4. Zadanie na forum – „ciągi liczb”                                          345
3.5. Gra zadaniowo-ruchowa – „poszukiwacze”                         347
3.6. Gra zadaniowa – „czy potrafisz grać w karty”                   348
3.7. Gra zadaniowo-ruchowa – „poczuj się kaleką”                    352
3.8. Zadanie refleksyjne – „nikt nie jest wolny od uprzedzeñ”. 354
3.9. ćwiczenie w trójkach z obserwatorem: „mój prywatny upiór”                                                                                       356
3.10. Odgrywanie ról (scenki): podsumowanie stereotypów, uprzedzeñ i komunikacji niewerbalnej                                  357
a) Scenka I: Tacy jesteśmy niezdarni, czyli klienci niepełnosprawni                                                                   359
b) Scenka II: Dzieci, policja i morze, czyli klient chory psychicznie                                                                         364
c) Scenka III: To się nie może stać, czyli klient bardzo zagrożony                                                                            369
4.2. Powitanie – rysujemy herby                                                373
4.3. Powitanie – „kto to może być”, czyli co mamy ze sobą wspólnego                                                                                 373
4.4. Na rozbudzenie – „precelek”                                               375
4.5. Na rozbudzenie – „żywe krzesła”, czyli „stonoga”              376
4.6. Na rozbudzenie – „wszyscy, którzy”                                  377
4.7. Dzielenie na mniejsze podgrupy – „gaz o miłym zapachu” 378
4.8. Dzielenie na mniejsze podgrupy – kropki na czole              379
4.9. Dzielenie na mniejsze podgrupy – losowanie                    380
4.10. Pożegnanie – „spirala”                                                       381
4.11. Pożegnanie – „sieć z włóczki”                                          381
Załącznik 5. Prosta ankieta ewaluacyjna warsztatu                      383
Załącznik 6. Coś do poczytania, czyli wybrana literatura dostępna w języku polskim