Celem pracy jest stworzenie studium poświęconego teoretycznym znaczeniom oraz praktycznym zastosowaniom kategorii systemu międzynarodowego w nauce o stosunkach międzynarodowych. Zadaniami badawczymi, które wyznaczył sobie autor, są usystematyzowanie wiedzy na temat kategorii systemu międzynarodowego, odniesienie się do jego rozmaitych znaczeń i wpływu na dotychczasowy rozwój dyscypliny oraz wskazanie nowych kierunków rozwoju w przyszłości. 

Kluczowym pytaniem, które wymaga odpowiedzi w związku z hipotezą stawianą w niniejszej pracy, pozostaje kwestia, czy sięgająca korzeniami lat pięćdziesiątych XX wieku kategoria systemu międzynarodowego w złożonym, sieciowym i zglobalizowanym świecie XXI wieku nadal pozostanie kategorią użyteczną, czy też należałoby sformułować inne propozycje teoretyczne, bardziej wiarygodnie wyjaśniające specyfikę współczesności i lepiej odpowiadające trendom rozwoju nauk społecznych. Odpowiedź na to pytanie byłaby poniekąd próbą wyjaśnienia wątpliwości dotyczących przedmiotu badań i struktury pojęciowej nauki o stosunkach międzynarodowych oraz jej statusu pośród innych nauk społecznych.