Książka jest nieocenionym źródłem informacji dla każdego zainteresowanego intrygującymi pytaniami o początki życia na Ziemi oraz istnienie życia we wszechświecie. Pokazuje także drogi prowadzące do tych ekscytujących odkryć.

Autor, światowej sławy paleobiolog, który swym odkryciem skamieniałych mikroorganizmów sprzed 3,5 miliarda lat znacznie rozszerzył horyzont czasowy historii Ziemi i umożliwił nowe odkrycia, próbuje odpowiedzieć na pytania:
• jak badacze identyfikują te prastare organizmy;
• co te drobne formy życia mówią o środowisku wczesnej Ziemi;
• w jaki sposób prymitywne bakterie ewoluowały w złożone formy życia, znajdowane w zapisie kopalnym późniejszych okresów geologicznych.

Autor komentuje również doniesienia o przypuszczalnych skamieniałościach, znalezionych w słynnym marsjańskim meteorycie ALH84001. Publikacja zawiera indeksy oraz kolorowe i czarno-białe ilustracje.

Rozdziały:

1. Dylemat Darwina
Wejście w odległą przeszłość
Natura czasu geologicznego
„Podręcznikowa” historia życia
Dylemat Darwina

2. Narodziny nowej dziedziny nauki
Tama pęka
Na scenę wkraczają znakomite postacie
Młodzik wkracza do akcji
Tama znika

3. Najstarsze skamieniałości: o czym one świadczą?
„Ufaj, lecz sprawdzaj”
Trudności w poszukiwaniu wczesnych form życia
Najstarsze zapisy życia: pytania i odpowiedzi
Najstarsze znane skamieniałości

4. Jak zaczęło się życie?
Podstawy biologii
Uniwersalne cechy życia
Jak na martwej Ziemi powstały monomery CHON?
Organiczne monomery spoza Ziemi
Jak monomery połączyły się w polimery?
Od monomerów do polimerów życia

5. Metaboliczna pamięć najstarszych komórek
Jak powstały komórki?
Istota życia
Najwcześniejsze drogi powstawania materii ożywionej
Powietrze i światło: nowe śródło glukozy
Dlaczego oddychamy tlenem?
Cztery etapy rozwoju dzisiejszego metabolizmu

6. Tak dawno, tak wcześnie, tak szybko?
Jak dawny jest nasz dzisiejszy ekosystem?
Kiedy narodziło się życie?
Jak mogła działać ewolucja tak dawno, tak szybko, tak wcześnie?
Paleobiologia: skamieniałości, geologia i geochemia
Izotopowe dowody dawnego metabolizmu
Paleobiologia: bezpośredni dowód wczesnej ewolucji

7. Stromatolity: pierwsze złożone biosystemy Ziemi
Przyroda jest niepodzielna
Stromatolity: pierwsze złożone biosystemy na Ziemi
Stromatolity z przeszłości geologicznej
Do czego się przydają stromatolity?

8. Sinice: najstarsze ziemskie „żyjące skamieniałości”
Charakter i tempo ewolucji życia
Status quo ewolucji sinic
Ewolucyjnie najsprawniejsi ekologiczni generaliści

9. Powstają wreszcie komórki takie jak nasze
Życie takie jak nasze ma komórki podobne do naszych
DNA i rozwój: klucze do eukariotycznego sukcesu
Jak wiekowe są eukarionty
Eukarionty udoskonalają sztukę rozmnażania
Płeć: nowy styl życia przynosi wielkie zmiany
Rozwój i upadek prekambryjskich akritarchów
Preludium do fanerozoiku

10. Rozwiązanie dylematu Darwina
Przygoda z nauką
Parę wniosków
Rozwiązanie dylematu Darwina
Ewolucja ewolucji!

11. Skamieniałości, słabostki i oszustwa
Celem jest odkrywanie prawdy
„Człowiek, świadek Potopu”
Kłamliwe kamienie Beringera
Teorie o naturze skamieniałości
Wykopywanie Kamienia z Rosetty

12. Polowanie na życie na Marsie
Âlady dawnego życia na Marsie
NASA zwołuje konferencję prasową
Meteoryty z Marsa
W poszukiwaniu świeżych tropów
Wnioski z polowania