Przedmiotem książki jest szczegółowa analiza wypadków i katastrof komunikacyjnych w transporcie lądowym, morskim i lotniczym, zależnym od tzw. czynnika ludzkiego oraz niekorzystnych czynników środowiska naturalnego.

Omówiono m.in. pomoc medyczną w różnych wypadkach, medyczne aspekty badania wypadków i katastrof komunikacyjnych, działania zapobiegające wypadkom, kierunki doskonalenia służb ratowniczych, współczesne zagrożenia bezpieczeństwa podróży, nowoczesne rodzaje sprzętu ratowniczego, np. samoloty i statki ratownicze, działania zapobiegające katastrofom.

Książka jest przede wszystkim przeznaczona dla lekarzy stykających się w codziennej praktyce z medycyną ratunkową oraz dla lekarzy pogotowia ratunkowego. Mogą z niej również korzystać lekarze jednostek służby zdrowia działających w komunikacji drogowej, kolejowej, morskiej i lotniczej. Może być pomocą w szkoleniu specjalistów ratownictwa medycznego oraz w działalności pracowników sztabów zarządzania kryzysowego.

Rozdziały:

I. WYPADKI W TRANSPORCIE LĄDOWYM  
Wstęp  
1. Czynnik ludzki w wypadkach drogowych i kolejowych  
Wypadki drogowe  
Płeć kierowcy  
Wiek kierowcy
Rodzaj pojazdu  
Spożycie alkoholu  
Zachowanie kierowcy  
Stan zdrowia kierowców  
Wypadki kolejowe  
2. Wpływ uzależnień na wypadkowość drogową i kolejową
3. Powypadkowe badania i orzecznictwo lekarskie kierujących pojazdami  
4. Ratownictwo medyczne i zastosowanie transportu lotniczego w wypadkach komunikacyjnych  
Naziemne zespoły ratownictwa medycznego  
Wodny transport medyczny  
Lotniczy transport medyczny  

II. WYPADKI W TRANSPORCIE MORSKIM  
Wstęp  
5. Organizacja i system ratowania życia w katastrofach i wypadkach na morzu  
Geneza powstania i rys historyczny rozwoju ratowania życia na morzu  
Główne czynniki zagrożenia w ratownictwie życia na morzu  
Podstawy prawne ratownictwa na morzu  
Międzynarodowy model służby poszukiwania i ratownictwa
Organizacja Polskiej Morskiej Służby Poszukiwania i Ratownictwa (MSPR)
Czynnik czasu w aspekcie wielkości Rejonu Odpowiedzialności Ratowniczej  
Zasoby ratownicze Morskiej Służby Poszukiwania i Ratownictwa
Zasoby ratownicze Marynarki Wojennej RP  
Organizacja zabezpieczenia ratowniczego promów i statków pasażerskich  
Technika wykonywania zadań ratowniczych w aspekcie medycznym
Transport medyczny  
6. Ratowanie załóg okrętów podwodnych. Procedury dekompresyjne  
Wstęp  
Najważniejsze metody ratowania załogi okrętu podwodnego  
Zanieczyszczenia czynnika oddechowego  
Zapewnienie wody i wyżywienia  
Utrzymanie temperatury ciała  
Podwyższenie ciśnienia na pokładzie okrętu podwodnego  
Walka o przetrwanie załogi okrętu podwodnego  
Opuszczenie okrętu podwodnego metodą samoratowania się  
System segregacji medycznej rozbitków z DISSUB  
Możliwość dekompresji zagrożonego OP  
7. Wypadki i ich przyczyny w polskim rybołówstwie morskim w latach 1945?2003  
Wstęp  
Polska flota rybacka i dane o jej eksploatacji  
Przyczyny wypadków morskich na polskich statkach rybackich
Wejścia na mieliznę  
Uszkodzenia sztormowe  
Nieszczelność statku  
Kolizje ? zatonięcia  
Awarie techniczne  
Pożary  
Uszkodzenia lodowe  
Przyczyny śmiertelnych wypadków na polskich statkach rybackich
Utopienie lub zaginięcie z zatopionym statkiem  
Nieszczęśliwe wypadki przy pracy  
Zaginięcia w niewyjaśnionych okolicznościach  
Alkohol  
Samobójstwa  
Inne  
8. Wpływ środowiska hiperbarycznego na organizm nurka. Przyczyny wypadków nurkowych  
Wstęp  
Choroby nurkowe wynikające z nagłych zmian ciśnienia gazu zawartego w tzw. przestrzeniach powietrznych  
Uraz ciśnieniowy ucha i zatok przynosowych  
Uraz ciśnieniowy płuc i tętniczy zator gazowy  
Inne urazy ciśnieniowe
Alternobaric vertigo  
Choroby nurkowe wynikające ze zwiększenia lub zmniejszenia ciśnienia składowych czynnika oddechowego  
Podstawy teorii dekompresji  
Choroba dekompresyjna  
Narkotyczne działanie gazów obojętnych (narkoza azotowa)  
Toksyczne działanie tlenu  
Niedotlenienie  
Zatrucie ditlenkiem węgla  
Zatrucie gazami spalinowymi i domieszkami  
Sztuczne czynniki oddechowe  
Nurkowania saturowane  
Termoregulacja. Problemy wychłodzenia w nurkowaniach  
Zagrożenia zawodowe w nurkowaniach  

III. WYPADKI W TRANSPORCIE LOTNICZYM  
Wstęp   
9. Wypadki w lotnictwie wojskowym i cywilnym
Wypadki podczas pokazów lotniczych  
Wypadek lotniczy w Porcie Lotniczym Warszawa Okęcie  
Zdarzenia lotnicze ? badanie przyczyn  
10. Wpływ niekorzystnych czynników środowiska lotu na sprawność psychofizyczną personelu lotniczego
Działanie pilota w warunkach oddziaływania tzw. stresowych
czynników lotu  
Przeciążenia  
Mobilność  
Zaburzenia widzenia  
Niedotlenienie wysokościowe  
Nadciśnienie oddechowe    
Choroba dekompresyjna  
Meteoryzm wysokościowy  .
Wibracje  
Orientacja (dezorientacja) przestrzenna podczas lotu  
Rodzaje dezorientacji przestrzennej  
11. Rola czynnika ludzkiego w bezpieczeństwie lotów ? doświadczenia lotnictwa wojskowego  
Wstęp  
Podejście systemowe do zagadnień bezpieczeństwa lotów  
Badanie katastrof lotniczych
Definicja i podział wypadków lotniczych  
Rola psychologa w poszukiwaniu przyczyn zdarzenia lotniczego
Badanie wypadków lotniczych ? ekspertyza psychologiczna  
Model Jamesa Reasona klasyfikacji czynników wpływających
na zdarzenie lotnicze  
Zastosowanie modelu Reasona w Siłach Powietrznych RP  
Propozycja rozwiązań w zakresie bezpieczeństwa
Szkolenia w zakresie bezpieczeństwa lotów
Podsumowanie
12. Standardy medyczne dla cywilnego personelu lotniczego
Wstęp  
Pojęcie ryzyka w medycynie lotniczej  
Klasy świadectwa zdrowia
Standardy medyczne dla kandydatów i osób mających świadectwo zdrowia klasy 1
Standardy medyczne dla kandydatów i osób mających świadectwo zdrowia klasy 2 Standardy medyczne dla kandydatów i osób mających świadectwo zdrowia klasy 3
Standardy w psychologii lotniczej  
13. Aspekty medyczne badania wypadków lotniczych  
Choroby istniejące przed wypadkiem  
Czynniki środowiska lotu  
Niedotlenienie wysokościowe  
Przyspieszenia
Nagła dekompresja kabiny
Opuszczanie samolotu przez katapultowanie  
Alkohol, leki i środki psychoaktywne  
Alkohol  
Leki i środki psychoaktywne  
Zatrucia  
Odtwarzanie przebiegu wypadku  
Organizacja autopsji i identyfikacja zwłok  
Podstawy prawne  
Podstawowe akty prawne
14. Systemy poszukiwania i ratownictwa  
Wstęp  
Szkolenie personelu SAR  
Wypadki na morzu a zagrożenia środowiskowe  
Integracja systemów SAR
Prace legislacyjne dotyczące SAR
Charakterystyka statków powietrznych używanych w systemie
poszukiwania i ratownictwa lotniczego (LGPR i SAR)  
15. Organizacja służb medycznych linii lotniczych ? zabezpieczenie medyczne portów lotniczych 
Sytuacja prawna 
Zabezpieczenie medyczne portów lotniczych 
Organizacja służb medycznych linii lotniczych
Zagadnienia zdrowotne pasażerów linii lotniczych