Z Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/28/WE z dnia 23 kwietnia 2009 r. w sprawie promowania stosowania energii ze źródeł odnawialnych, wynika szczegółowy obowiązek, zapisany w jej art. 14, by do dnia 31 grudnia 2012 r. instalatorzy małych kotłów i pieców na biomasę, systemów fotowoltaicznych i systemów ciepła słonecznego, płytkich systemów geotermalnych oraz pomp ciepła mieli dostęp do krajowych systemów certyfikacji lub równoważnych systemów kwalifi kowania.
W polskim systemie prawnym obecnie nie występuje odrębna procedura certyfikowania instalatorów małych kotłów i pieców na biomasę, systemów fotowoltaicznych, systemów ciepła słonecznego, płytkich systemów geotermalnych oraz pomp ciepła, zgodna z art. 14 ust. 3 dyrektywy 2009/28/WE.
Jednak za równoważny system kwalifikowania uznać można – w chwili obecnej – procedurę ustanowioną w rozporządzeniu Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 28 kwietnia 2003 r. „w sprawie szczegółowych zasad stwierdzania posiadania kwalifi kacji przez osoby zajmujące się eksploatacją urządzeń instalacji i sieci” (Dz. U. z 2003 r., nr 89, poz. 828).
W celu wprowadzenia systemu certyfi kacji i kwalifikowania instalatorów małych kotłów i pieców na biomasę, systemów fotowoltaicznych i systemów ciepła słonecznego, płytkich systemów geotermalnych oraz pomp ciepła, w ramach dotychczasowej regulacji prawnej przygotowana jest (obecnie procedowana) nowelizacja art. 54 ustawy Prawo energetyczne oraz zmiana rozporządzenia w sprawie szczegółowych zasad stwierdzania posiadania kwalifikacji przez osoby zajmujące się eksploatacją urządzeń, instalacji i sieci.
Wprowadzenia systemu certyfi kacji i kwalifikowania instalatorów OŹE w Polsce podjęło się jedno zrzeszenie branżowe, które wychodząc naprzeciw zapisom dyrektywy, jak i potrzebom środowiska, przystąpiło wraz z zagranicznymi partnerami – organizacjami instalatorskimi z Niemiec (ZVSHK) i Bułgarii (NIS) – do programu SIRET.
Program SIRET, współfinansowany ze środków programu Leonardo da Vinci „Uczenie się przez całe życie”, ma na celu opracowanie i przetestowanie programu szkoleń dla instalatorów, który byłby zgodny z wymaganiami zawartymi w załączniku IV Dyrektywy.
W ramach programu, na przełomie października i listopada 2009 r. został zorganizowany pilotażowy kurs dla instalatorów, zaprojektowany w oparciu o wypracowany w międzynarodowym zespole program kształcenia specjalistów w zakresie odnawialnych źródeł energii i technologii dla przedsiębiorstw techniki sanitarnej, grzewczej i klimatyzacji.
Kształcenie kursowe instalatorów ma na celu umożliwić zdobycie nowego zawodu przez osoby: bezrobotne, zamierzające w przyszłości zmienić zawód, zamierzające podnieść swoje kwalifi kacje zawodowe. Należy również nadmienić, że dynamicznie rozwijający się rynek produkcji i montażu urządzeń zasilanych przez odnawialne źródła energii zgłasza zapotrzebowanie na coraz większą ilość dobrze wykwalifi kowanych instalatorów.
Materiały szkoleniowe przedstawione w książce zawierają pełny zakres dokumentacji programowej wymaganej w realizacji kształcenia kursowego dla zawodu instalator urządzeń i instalacji zasilanych z OŹE. Mamy nadzieję, że podręcznik, będzie pomocny nauczycielom, trenerom, uczniom, słuchaczom w zaplanowaniu i zorganizowaniu procesu kształcenia kursowego instalatorów.
Przedstawiony w podręczniku program kształcenia należy traktować, jako punkt wyjścia do opracowania przez trenerów własnych: scenariuszy zajęć, ćwiczeń, testów w zależności od predyspozycji zespołu kursantów. Pełna realizacja zadań edukacyjnych w zakresie odnawialnych źródeł energii wymaga wykonania przez uczestników szkoleń kursowych serii ćwiczeń praktycznych.
Aby je prawidłowo zrealizować trener powinien im przedstawić: wymagania edukacyjne, tematy ćwiczeń, formy realizacji i sposób sprawdzenia nabytych umiejętności.
W tym celu należy odpowiednio wyposażyć stanowiska warsztatowe jak również przygotować materiały szkoleniowe, które zawierać powinny m.in.: – krótkie omówienie tematów ćwiczeń; – zestaw ćwiczeń; – sposób ich realizacji; – formy sprawdzenia nabytych umiejętności; – zadania do samodzielnych prac; – testy, na podstawie których zaliczone zostaje ćwiczenie; – literaturę do samokształcenia.
W toku realizacji treści kształcenia kursowego dla instalatorów instalacji zasilanych z OŹE przydatne dla kursantów i trenera będą nasze podręczniki ,,Urządzenia i systemy energetyki odnawialnej’’ i ,,Racjonalna gospodarka energią’’.
Treści w nich zawarte są zgodne z wymaganiami stawianymi przez podstawę programową dla zawodu technik urządzeń i systemów energetyki odnawialnej.
Rozdziały:
1. Od autorów
2. Regulamin pracowni zajęć praktycznych 3. Instrukcja BHP pracowni zajęć praktycznych
4. Program nauczania dla zawodu: instalator mikroinstalacji zasilanych ze źródeł odnawialnych. Kształcenie kursowe 4.1. Podstawy prawne kształcenia zawodowego . 14 4.2. Cele główne kształcenia zawodowego . 14 4.3. Korelacja programu nauczania dla zawodu technik urządzeń i systemów energetyki odnawialnej z podstawą programową kształcenia ogólnego
5. Informacja o zawodzie instalator mikroinstalacji zasilanych z OŹE
6. Uzasadnienie potrzeby kształcenia w zawodzie
7. Efekty kształcenia dla zawodu: technik urządzeń i systemów energetyki odnawialnej oraz kształcenia kursowego instalatorów urządzeń i systemów energetyki odnawialnej 7.1. Efekty kształcenia wspólne dla wszystkich zawodów 19 7.2. Efekty kształcenia wspólne dla zawodów w ramach obszarów kształcenia, obszar budowlany (B) 7.3. Efekty kształcenia właściwe dla kwalifi kacji wyodrębnionych w zawodzie technik urządzeń i systemów energetyki odnawialnej, obszar budowlany (B)
8. Cele szczegółowe kształcenia w zawodzie instalator mikroinstalacji zasilanych z OŹE
9. Charakterystyka programu nauczania kursowego
10. Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/28/WE z dnia 23 kwietnia 2009 r. w sprawie promowania i stosowania energii ze źródeł odnawialnych
11. Wybrane zagadnienia ze znowelizowanej ustawy Prawo energetyczne – projekt z dnia 18 października 2012 r.
12. Projekt wzoru zaświadczenia o ukończeniu kursu
13. Program szkolenia kursowego 13.1. Proponowany zakres programowy szkolenia dla osób ubiegających się o nadanie uprawnień instalator systemów fotowoltaicznych . 50 13.2. Proponowany zakres programowy szkolenia dla osób ubiegających się o nadanie uprawnień instalator słonecznych systemów grzewczych 56 13.3. Proponowany zakres programowy szkolenia dla osób ubiegających się o nadanie uprawnień instalator pomp ciepła . 63 13.4. Proponowany zakres programowy szkolenia dla osób ubiegających się o nadanie uprawnień instalator małych kotłów i pieców na biomasę 71 13.5. Proponowany zakres programowy szkolenia dla osób ubiegających się o nadanie uprawnień instalator urządzeń zasilanych z płytkich systemów geotermalnych 79
14. Proponowane środki dydaktyczne, które mogą być wykorzystywane we wszystkich modułach kształcenia instalatorów
15. Zalecana literatura do kształcenia kursowego
16. Wskazówki metodyczne na temat umiejętności i wiadomości, organizacji zajęć, systemu kontroli i oceny, osiągnięć słuchaczy
17. Program nauczania kształcenia kursowego: monter małych i mikroinstalacji zasilanych energią odnawialną na podbudowie programowej zasadniczej szkoły zawodowej 17.1. Szczegółowe efekty szkolenia dotyczące bezpiecznego wykonywania pracy 99 17.2. Szczegółowe efekty szkolenia dotyczące zagadnień ekologicznych . 101 17.3. Szczegółowe efekty szkolenia dotyczące logistyki . 104 17.4. Szczegółowe efekty szkolenia dotyczące pomiarów w urządzeniach i systemach energetyki odnawialnej . 110 17.5. Szczegółowe efekty szkolenia w zakresie montażu i eksploatacji instalacji elektrycznych 115 17.6. Szczegółowe efekty szkolenia w zakresie montażu i eksploatacji instalacji wodno-kanalizacyjnych . 118 17.7. Szczegółowe efekty kształcenia w zakresie montażu i eksploatacji instalacji grzewczych 121 17.8. Szczegółowe efekty kształcenia w zakresie montażu i eksploatacji instalacji fotowoltaicznych . 126 17.9. Szczegółowe efekty szkolenia w zakresie montażu i eksploatacji kolektorów słonecznych . 128 17.10. Szczegółowe efekty szkolenia w zakresie montażu i eksploatacji małych kotłów i pieców na biomasę 132 17.11. Szczegółowe efekty szkolenia w zakresie montażu i eksploatacji urządzeń i instalacji z wykorzystaniem pomp ciepła . 137 17.12. Szczegółowe efekty szkolenia w zakresie montażu i eksploatacji urządzeń zasilanych energią cieplną z płytkich systemów geotermalnych . 141
18. Kształcenie kursowe z wykorzystaniem laboratorium mobilnego
19. Cel budowy laboratorium mobilnego
20. Przykładowe wyposażenie laboratorium mobilnego do zadań badawczych i edukacyjnych
21. Przykładowe scenariusze zajęć w kształceniu kursowym 21.1. Temat 1: Ochrona przeciwporażeniowa w urządzeniach zasilanych energią z OŹE 21.2. Scenariusz zajęć z wykorzystaniem platformy e-relingowej 161
22. Scenariusz zajęć praktycznych 22.1. Temat 3: Montaż, uruchamianie i sprawdzanie stanu technicznego mikroinstalacji fotowoltaicznej . 165 22.2. Temat 4: Montaż, uruchamianie i sprawdzanie stanu technicznego mikroinstalacji kolektorów słonecznych 171 22.3. Temat 5: Montaż, uruchamianie i sprawdzanie stanu technicznego mikroinstalacji zasilanych pompami ciepła 179 22.4. Temat 6: Montaż, uruchamianie i sprawdzanie stanu technicznego małych kotłów i pieców na biomasę . 186
23. Egzamin teoretyczny dla instalatorów mikroinstalacji fotowoltaicznych 23.1. Przebieg testowania i przykładowy test 195 23.2. Przykładowy test wielokrotnego wyboru z jedną poprawną odpowiedzią, standaryzowany . 196 23.3. Przykładowa karta odpowiedzi . 205
24. Egzamin praktyczny dla instalatorów mikroinstalacji fotowoltaicznych 24.1. Przykładowe tematy zadań praktycznych dotyczących montażu i eksploatacji instalacji fotowoltaicznych 207 24.2. Przykładowa karta odpowiedzi 212
25. Kwestionariusz ankiety ewaluacyjnej na zakończenie kursu
26. Karta oceny trenera
27. Ankieta dla słuchacza przed rozpoczęciem i po zakończeniu kursu zawodowego
28. Arkusz obserwacyjny dla trenera
29. Analiza wyników kształcenia dla przedsiębiorcy przed i po szkoleniu
30. Analiza ankiet ewaluacyjnych
31. Analiza ankiet dla pracodawców
|