Na treść pracy składają się procesowe reguły metodyczne i ogólne reguły prakseologiczne. Wykorzystano w niej dorobek nauki i judykatury, także doświadczenie własne autora oraz innych sędziów cywilistów. W końcowej części książki zamieszczony został zbiór wzorów wybranych orzeczeń z objaśnieniami.

Pionierska w polskim piśmiennictwie prawniczym praca Metodyka pracy sędziego wsprawach cywilnych opublikowana została w 1987 r. i była trzykrotnie wznawiana. Obecne jej wydanie - zaktualizowane i uzupełnione - wychodzi naprzeciw oczekiwaniom Czytelników. W tematycznym z nią związku pozostaje praca Bogdana Bladowskiego Pisma sądowe w sprawach cywilnych (Kraków 2006).

Rozdziały:

Rozdział pierwszy.Postępowanie cywilne w praktyce sądowej
1. Uwagi ogólne
2. Droga sądowa
3. Rodzaje i tryby postępowania
4. Zasięg terytorialny i czasowy przepisów
5. Przesłanki procesowe
6. Zasady unormowania postępowania

Rozdział drugi.Rola i zadania sędziego w rozpoznawaniu spraw cywilnych
1. Uwagi ogólne
2. Niezawisłość sędziowska a nadzór służbowy oraz wiążąca wykładnia prawa
3. Kierowanie postępowaniem przez sędziego
4. Podział czynności sędziów
5. Organizacja i technika pracy własnej
6. Kultura pracy i funkcja wychowawcza
7. Kształtowanie wiedzy zawodowej

Rozdział trzeci.Właściwość i skład sądu
1. Uwagi ogólne
2. Właściwość rzeczowa
3. Ustalenie wartości przedmiotu sporu
4. Przekazanie sprawy sądowi okręgowemu
5. Właściwość miejscowa
6. Wyznaczenie innego sądu
7. Badanie właściwości i przekazanie sprawy
8. Skład sądu
9. Wyłączenie sędziego

Rozdział czwarty.Wszczęcie procesu i dalsze czynności
1. Uwagi ogólne
2. Wytoczenie powództwa i wstępne czynności sądowe
3. Właściwy tryb postępowania
4. Zabezpieczenie powództwa
5. Działanie stron i współuczestników sporu
6. Pełnomocnictwo procesowe
7. Znaczenie i warunki formalne pism procesowych
8. Doręczanie pism
9. Terminy procesowe
10. Postanowienia i zarządzenia
11. Posiedzenia sądowe
12. Zawieszenie postępowania
13. Umorzenie postępowania
14. Odtworzenie zaginionych lub zniszczonych akt

Rozdział piąty.Przygotowanie rozprawy
1. Uwagi ogólne
2. Wyznaczenie rozprawy
3. Gromadzenie materiału procesowego
4. Powództwo wzajemne i interwencja główna oraz interwencja uboczna i przypozwanie
5. Przekształcenie podmiotowe procesu
6. Zmiana powództwa i cofnięcie pozwu
7. Udział w procesie prokuratora i organizacji społecznych
8. Koszty sądowe
9. Wstrzymanie postępowania i odwołanie rozprawy

Rozdział szósty.Przebieg rozprawy
1. Uwagi ogólne
2. Rozpoczęcie rozprawy
3. Wyjaśnienie stanowiska stron i próba ich pojednania
4. Wszczęcie postępowania dowodowego
5. Przeprowadzenie poszczególnych dowodów
6. Odroczenie rozprawy
7. Protokół rozprawy
8. Zamknięcie rozprawy

Rozdział siódmy.Wydanie wyroku
1. Uwagi ogólne
2. Zasady orzekania

Rozdział czwarty.Wszczęcie procesu i dalsze czynności
1. Uwagi ogólne
2. Wytoczenie powództwa i wstępne czynności sądowe
3. Właściwy tryb postępowania
4. Zabezpieczenie powództwa
5. Działanie stron i współuczestników sporu
6. Pełnomocnictwo procesowe
7. Znaczenie i warunki formalne pism procesowych
8. Doręczanie pism
9. Terminy procesowe
10. Postanowienia i zarządzenia
11. Posiedzenia sądowe
12. Zawieszenie postępowania
13. Umorzenie postępowania
14. Odtworzenie zaginionych lub zniszczonych akt

Rozdział piąty.Przygotowanie rozprawy
1. Uwagi ogólne
2. Wyznaczenie rozprawy
3. Gromadzenie materiału procesowego
4. Powództwo wzajemne i interwencja główna oraz interwencja uboczna i przypozwanie
5. Przekształcenie podmiotowe procesu
6. Zmiana powództwa i cofnięcie pozwu
7. Udział w procesie prokuratora i organizacji społecznych
8. Koszty sądowe
9. Wstrzymanie postępowania i odwołanie rozprawy

Rozdział szósty.Przebieg rozprawy
1. Uwagi ogólne
2. Rozpoczęcie rozprawy
3. Wyjaśnienie stanowiska stron i próba ich pojednania
4. Wszczęcie postępowania dowodowego
5. Przeprowadzenie poszczególnych dowodów
6. Odroczenie rozprawy
7. Protokół rozprawy
8. Zamknięcie rozprawy

Rozdział siódmy.Wydanie wyroku
1. Uwagi ogólne
2. Zasady orzekania

Rozdział jedenasty.Charakterystyka pism sądowych
1. Rodzaje pism sądowych
2. Wymagania formalne pism sądowych
3. Układ i język pism sądowych
4. Ogłaszanie i doręczanie pism sądowych

Rozdział dwunasty.Wzory pism sądowych z komentarzem
1 Proces
2. Postępowanie nieprocesowe
3. Postępowanie egzekucyjne