Monografia Marty Białeckiej-Pikul traktuje o drogach rozwoju i naturze kompetencji, która Autorka proponuje nazywać refleksja nad myśleniem. Refleksja ta rozwija się od dziecięcego odkrycia, ze inni ludzie postępują w świecie tak, jak o nim myślą – a nie tak, jak on wygląda – do mądrości, czyli wiedzy o sensie życia i świadomości, że na każdy ludzki problem można spojrzeć z wielu perspektyw. Innymi słowy, etapem wstępnym rozwoju refleksji nad myśleniem jest dziecięca poznawcza teoria umysłu, a jej następnymi fazami są: interpretacyjna teoria umysłu, myślenie relatywistyczne i dialektyczne oraz mądrość.

Czytelnik znajdzie w tej publikacji znakomity przegląd teorii, które powstały w nurcie badan nad rozwojem teorii umysłu, poznania społecznego i komunikacji językowej po przejściu od „ery Piageta” (koncepcje poznawcze) do „ery Wygotskiego” (koncepcje społeczno-konstruktywistyczne). Rozdziały zawierające przegląd społeczno-konstruktywistycznych koncepcji i badan nad teoriami umysłu szczególnie świadczą o ogromnej erudycji Autorki. Przekonuje ona Czytelnika, ze tym, co najsilniej wpływa na nasz sposób widzenia i interpretowania świata, są kontakty z innymi ludźmi, rozmowy z nimi, wymiana myśli, dyskusja, która prowokuje do wewnętrznej rozmowy z sobą, sprzyja refleksji i mądrości.