Repetytorium składa się z 16 rozdziałów, w których omówiono ocenę kliniczną i przyczyny najważniejszych objawów neurologicznych, badania pracowniane wykorzystywane w diagnostyce neurologicznej, choroby neurologiczne, wieloogniskowe uszkodzenia układu nerwowego oraz specyficzne problemy terapeutyczne w neurologii.

Można w nim znaleźć aktualne klasyfikacje chorób układu nerwowego, kryteria ich rozpoznawania i skale pozwalające na określenie stopnia zaawansowania chorób. Dzięki przejrzystemu układowi,  licznym tabelom, rycinom i schematom książka pozwala na szybkie znalezienie informacji potrzebnych w  diagnostyce różnicowej i podjęcie działań terapeutycznych.

Spis treści:

1. Objawy i zespoły neurologiczne 1
Diagnostyka różnicowa tarczy zastoinowej 1
Nerwy czaszkowe: czynności, diagnostyka i przyczyny uszkodzeń 2
Schemat łuku odruchowego reakcji źrenic na światło 4
Zaburzenia reakcji źrenic 5
Kliniczna i farmakologiczna diagnostyka różnicowa anizokorii 6
Przyczyny opadania powieki (ptosis) 7
Mięsień dźwigacz powieki 7
Mięsień tarczkowy (Müllera) 7
Przyczyny rzekomego opadania powieki (pseudoptosis) 7
Ustawienie gałek ocznych w niedowładach nerwów gałkoruchowych 8
Czynności mięśni gałki ocznej 9
Porażenie międzyjądrowe 9
Ruchy gałek ocznych i ich generowanie 10
Umiejscowienie (5 różnych sieci neuronalnych) 10
Oftalmologiczne i gałkoruchowe zaburzenia jako możliwe objawy przewodnie dziedzicznych chorób neurometabolicznych 12
Wzorce zaburzeń smaku o różnej etiologii 15
Przyczyny niedowładu twarzy 16
Postacie porażeń twarzy w uszkodzeniach na różnych poziomach 17
Próba Webera i Rinnego w orientacyjnym badaniu słuchu 18
Przyczyny upośledzenia słuchu i szumu usznego 19
Diagnostyka różnicowa częstszych postaci oczopląsu 20
Rzadkie postacie oczopląsu 21
Diagnostyka różnicowa zawrotów głowy 22
Przyczyny zawrotów głowy 23
Zawroty głowy – różnicowanie i leczenie 24
Manewry repozycyjne w łagodnych napadowych zawrotach położeniowych 25
Diagnostyka różnicowa mnogich uszkodzeń nerwów czaszkowych 26
Przegląd dróg ruchowych 27
Układ ruchowy 28
Drogi i ośrodki ruchowe 29
Odruchy własne i obce mięśni z podporządkowaniem do poszczególnych korzeni 30
Próby czynnościowe mięśni – stopnie 30
Odruchy a nerwy obwodowe i segmenty rdzeniowe 31
Mięśnie ważne z praktycznego punktu widzenia i ich unerwienie (kończyna górna) 33
Mięśnie ważne z praktycznego punktu widzenia i ich unerwienie (kończyna dolna) 34
Somatotropowa lokalizacja pierwotnych czuciowych i ruchowych pól korowych 35
Czucie somatyczno-trzewne 36
Charakterystyka zaburzeń czucia w różnych uszkodzeniach 36
Przebieg dróg czuciowych oraz najważniejsze ośrodki czuciowe 37
Objawy podrażnienia czuciowego 38
Segmenty rdzeniowe 39
Unerwienie czuciowe 40
Objawy rozciągowe (w uszkodzeniach korzeni i zajęciu opon mózgowo-rdzeniowych) 42
Tak zwane objawy piramidowe 43
Odruchy i objawy patologiczne 44
Czynności móżdżku (cerebellum) 45
Zaburzenia czynności móżdżku 46
Widok móżdżku od góry 47
Widok móżdżku od dołu 47
Autonomiczny (wegetatywny) układ nerwowy 48
Czynności układu współczulnego (sympatycznego) i przywspółczulnego (parasympatycznego) 49
Umiejscowienie uszkodzeń odpowiadających za zaburzenia wydzielania potu 49
Czynności współczulnego układu nerwowego i umiejscowienie uszkodzeń odpowiadających za zaburzenia wydzielania potu 50
Testowanie autonomicznego układu nerwowego 51
Testy wydzielania potu 54
Czynności pęcherza moczowego 55
Zaburzenia pęcherzowe 55
Racjonalna diagnostyka neurogennych zaburzeń pęcherzowych 56
Umiejscowienie zaburzeń pęcherzowych 57
Przyczyny i leczenie neurogennych zaburzeń pęcherzowych 58
Integracyjne czynności ośrodkowego układu nerwowego 59
Stopnie nasilenia anozognozji 60
Ważniejsze zespoły neuropsychologiczne 60
Neuropsychologiczne testy kliniczne 62
Odruchy źreniczne i ruchy oczu w zaburzeniach świadomości 64
Dyzartria w chorobach neurologicznych 65
Ośrodkowe i nerwowo-mięśniowe zaburzenia oddechu 66
Choroby nerwowo-mięśniowe z zaburzeniami oddechu 67
Przyczyny zaburzeń świadomości 68
Kryteria oceny stanu psychicznego 69
Somatogenne (organiczne) psychozy 70
Stan psychopatologiczny 71
Zespoły mózgowe 72

2. Diagnostyka aparaturowa i laboratoryjna w neurologii 74
Sonografi a dopplerowska zewnątrzczaszkowych naczyń mózgowych 74
Kryteria identyfi kacji tętnic wewnątrzczaszkowych za pomocą przezczaszkowej sonografi i dopplerowskiej 76
Kryteria oceny zwężenia tętnicy szyjnej za pomocą sonografi i dopplerowskiej 77
Elektroencefalografi a (EEG) 78
Ustawienie elektrod w układzie 10–20 79
Zakresy częstości w EEG 80
Statystyczne zestawienie podstawowych rytmów EEG 80
Parametry fi zykalne w badaniu poligrafi cznym snu 80
Warianty normy w EEG 81
Stadia snu w EEG 82
Mapowanie mózgu (kartografi a EEG) 83
Etapy konwencjonalnej elektromiografi i igłowej 84
Zapis elektromiografi i u osób zdrowych oraz w neuropatii i miopatii 84
Wartości prawidłowe w miografi i igłowej ważniejszych mięśni według unerwienia obwodowego lub korzeniowego 85
Szybkość przewodzenia w nerwie pośrodkowym 86
Szybkość przewodzenia w nerwie piszczelowym 86
Szybkość przewodzenia w nerwie strzałkowym 87
Szybkość przewodzenia w nerwie łydkowym 87
Szybkość przewodzenia w nerwie łokciowym 88
Wartości referencyjne w neurografi i ruchowej 89
Wartości referencyjne w neurografi i czuciowej 89
Wartości prawidłowe fali F, odruchu H i odruchu mrugania 90
Elektromiografi a – drażnienie powtarzalne 92
Miastenia 92
Zespół Lamberta–Eatona 92
Zakresy potencjałów wywołanych 93
Potencjały wywołane w różnych stanach chorobowych 94
Szczególne zmiany w badaniach wzrokowych potencjałów wywołanych 95
Parametry pobudzenia słuchowych potencjałów wywołanych 95
Wartości prawidłowe i graniczne 95
Wartości prawidłowe i średnie (odchylenia standardowe) latencji słuchowych potencjałów wywołanych 96
Specjalne wskazania diagnostyczne w przypadku słuchowych potencjałów wywołanych 96
Model powstawania słuchowych potencjałów wywołanych 97
Wyniki badania słuchowych potencjałów wywołanych w różnych chorobach, częstość i obraz zmian patologicznych 98
Wartości prawidłowe słuchowych potencjałów wywołanych 99
Typowe miejsca odbioru i odpowiedzi przy badaniu somatosensorycznych potencjałów wywołanych 100
Miejsca odbioru somatosensorycznych potencjałów wywołanych w układzie 10–20 101
Najczęstsze miejsca stymulacji/odbioru w diagnostyce somatosensorycznych potencjałów wywołanych 101
Ogólne kryteria oceny w diagnostyce somatosensorycznych potencjałów wywołanych 102
Kryteria oceny w diagnostyce somatosensorycznych potencjałów wywołanych 102
Patofi zjologia somatosensorycznych potencjałów wywołanych, czyli ich przewodzenie w zależności od podstawowego procesu 102
Kliniczne znaczenie somatosensorycznych potencjałów wywołanych 103
Kliniczne zastosowanie somatosensorycznych potencjałów wywołanych 103
Dynamiczne zastosowanie somatosensorycznych potencjałów wywołanych 103
Wyniki badania somatosensorycznych potencjałów wywołanych w różnych chorobach 104
Prognostyczne znaczenie pojedynczych zmian somatosensorycznych potencjałów wywołanych w ciężkich chorobach mózgu (stymulacja obwodowa nerwu pośrodkowego) 104
Somatosensoryczne potencjały wywołane w chorobach rdzenia kręgowego 105
Somatosensoryczne potencjały wywołane z nerwu pośrodkowego w ustalaniu poziomu uszkodzenia (stan prawidłowy) 106
Wartości prawidłowe somatosensorycznych potencjałów wywołanych 107
Stymulacja magnetyczna – ruchowe potencjały wywołane 109
Parametry stymulacyjne ruchowych potencjałów wywołanych 110
Parametry odbioru ruchowych potencjałów wywołanych 110
Miejsca stymulacji 111
Wartości prawidłowe ruchowych potencjałów wywołanych 111
Potencjały poznawcze (P300) 113
Diagnostyka płynu mózgowo-rdzeniowego 115
Wskazania do nakłucia lędźwiowego 116
Najczęstsze typy zmian w płynie mózgowo-rdzeniowym 116
Diagram indeksu IgG (IgG płyn/IgG surowica) 117
Barwienie metodą Grama 118
Ważniejsze bakterie wywołujące zapalenie opon mózgowych (w barwieniu metodą Grama) 118
Wyniki badania płynu mózgowo-rdzeniowego w procesach zapalnych, polineuropatiach, chorobach naczyniowych i nowotworach ośrodkowego układu nerwowego 119
Specjalistyczna diagnostyka laboratoryjna krwi 122
Schemat krzepnięcia krwi i fi brynolizy 126
Czynniki krzepnięcia krwi 127
Prawidłowy obraz radiologiczny czaszki (schemat) 130
Zasady postępowania przy ocenie rentgenogramów kręgosłupa 133
Najważniejsze elementy kręgów w obrazie rentgenowskim (schematycznie) 134
Linie pomiarowe dla oceny pogranicza czaszkowo-kręgowego w obrazie rentgenowskim 135
Tomografi a komputerowa czaszki 136
Tomografi a komputerowa głowy 137
Środki kontrastowe w obrazie częstszych uszkodzeń w tomografi i komputerowej głowy 137
Zwapnienia w tomografi i komputerowej głowy 137
Anatomia tętnic mózgu 138
Płaszczyzny w obrazie rezonansu magnetycznego 139
Czas relaksacji w rezonansie magnetycznym specyfi czny dla różnych tkanek 139

3. Bóle głowy 140
Klasyfi kacja bólów głowy według Międzynarodowego Towarzystwa Bólu Głowy WHO 140
Diagnostyka różnicowa bólów głowy 155
Diagnostyka różnicowa trójdzielno-autonomicznych bólów głowy 157
Kryteria diagnostyczne bólów głowy spowodowanych nadużyciem leków 158
Leki, które mogą wywoływać bóle głowy 158
Umiejscowienie bólu w nerwobólach czaszkowych 158
Nerwobóle i inne bóle twarzy 159
Leczenie farmakologiczne w okresach bezbólowych w przypadkach bólów głowy i twarzy 160
Porównanie doraźnych leków przeciwmigrenowych 161
Leki przeciwwymiotne w migrenie 162
Analgetyki w leczeniu napadów migreny 162

4. Nowotwory układu nerwowego 163
Nowotwory układu nerwowego i ich umiejscowienie 163
Względna częstość pierwotnych nowotworów mózgu, rozkład wiekowy a rokowanie 2-letnie oraz 5-letnie 163
Leczenie glejaków 164
Wskaźnik aktywności według Karnofsky’ego dla oceny stopnia niesprawności w chorobie nowotworowej 164
Zestawy chemioterapeutyczne stosowane w leczeniu nowotworów mózgu 165
Nowotwory i ich lokalizacja 166
Postacie wklinowania przy wzmożeniu ciśnienia śródczaszkowego 167
Klasyfi kacja histologiczna nowotworów układu nerwowego 168
Diagnostyka różnicowa wodogłowia 170
Wodogłowie komunikujące lub normotensyjne 171
Czynniki rokujące skuteczność założenia zastawki 171
Symptomatologia guzów przysadki 172
Diagnostyka guzów przysadki 173
Tylny płat przysadki, przysadka nerwowa 174
Przedni płat przysadki, przysadka gruczołowa 175

5. Ośrodkowe zaburzenia ruchowe 176
Czynności zwojów podstawnych 176
Stadia w zespole Parkinsona 176
Stopnie nasilenia zespołu Parkinsona (skala Webstera) 177
Idiopatyczny zespół Parkinsona: kryteria diagnostyczne 178
Test apomorfi nowy 178
Etiologia zespołu Parkinsona 179
Nomenklatura zespołu Parkinsona 180
Leczenie zespołu Parkinsona 181
Diagnostyka różnicowa drżenia 183
Drżenie objawowe: ważniejsze przyczyny 184
Leczenie idiopatycznego zespołu Parkinsona 184
Etiologia i leczenie pląsawicy 189
Dystonie i dyskinezy 190
Objawy kliniczne choroby Wilsona 191
Diagnostyka choroby Wilsona 192
Zasady leczenia choroby Wilsona 192
Mioklonie 193
Zróżnicowane leczenie mioklonii 194
Zespół niespokojnych nóg 195
Zaburzenia pozapiramidowo-ruchowe lub mioklonie jako możliwe objawy główne w chorobach neurometabolicznych 196
Choroby zwyrodnieniowe móżdżku 199
Ataksje dziedziczne 200
Diagnostyka i terapia ataksji 202
Przyczyny nabytych uszkodzeń móżdżku 207

6. Otępienie 208
Diagnostyka różnicowa otępień 208
Diagnostyka otępienia typu Alzheimera 212
Uleczalne postacie otępienia 212
Częstość różnych postaci otępienia 213
Kryteria diagnostyczne otępienia 213
Kryteria rozpoznawania otępienia z ciałami Lewy’ego 213
Neuropsychologiczna diagnostyka różnicowa ważniejszych postaci otępień 213
Diagnostyka różnicowa otępienia korowego i podkorowego 214
Leki przeciwotępienne (antidementiva), dawkowanie, główne objawy niepożądane i interakcje lekowe 215
Diagnostyka różnicowa stanów zaburzeń świadomości 217

7. Napady padaczkowe 218
Międzynarodowa klasyfi kacja napadów padaczkowych 218
Klasyfi kacja związanych i niezwiązanych z wiekiem padaczek i zespołów padaczkowych 219
Częstsze przyczyny napadów padaczkowych w różnych grupach wiekowych 220
Doraźne leczenie napadów padaczkowych 220
Reguły dotyczące pierwszej pomocy w czasie dużego napadu padaczkowego 221
Wskazówki dotyczące pomyślnego lub niepomyślnego rokowania w padaczce 221
Leki i okoliczności wpływające na obniżenie progu drgawkowego i prowokujące napady okolicznościowe 222
Diagnostyka różnicowa napadów 223
Zasady leczenia przeciwdrgawkowego 224
Dawkowanie i farmakologia klasycznych leków przeciwpadaczkowych 225
Pierwszy napad padaczkowy 227
Leki przeciwpadaczkowe pierwszego rzutu w mono- i politerapii u dorosłych 227
Dawkowanie i stężenie w surowicy najważniejszych leków przeciwpadaczkowych 229
Objawy niepożądane ważniejszych leków przeciwpadaczkowych 230
Diagnostyka nagłych upadków 231
Napady niepadaczkowe 233
Farmakologiczna i niefarmakologiczna terapia podciśnienia ortostatycznego 234
Diagnostyka różnicowa omdleń neurogennych 235

8. Choroby zapalne układu nerwowego 236
Diagnostyka opryszczkowego zapalenia mózgu 236
Diagnostyka różnicowa wirusowych zapaleń mózgu 237
Terapia rzadszych postaci zapaleń opon mózgowych lub mózgu 238
Stadia przebiegu tężca 238
Diagnostyka różnicowa tężca 238
Leczenie tężca 239
Neuroborelioza 240
Kryteria diagnostyczne neuroboreliozy 241
Choroba Creutzfeldta–Jakoba 242
Bakteryjne zapalenie opon mózgowych 244
Bakteryjne zapalenie opon mózgowych – patogeny i terapia 245
Wstępne leczenie bakteryjnego zapalenia opon mózgowych 246
Powikłania bakteryjnego zapalenia opon mózgowych u dorosłych 247
Przyczyny przewlekłych zapaleń opon mózgowych 248
Ważniejsze patogeny w przypadkach ropnia mózgu i antybiotyki z wyboru 248
Ropień mózgu 249
Dawkowanie najważniejszych antybiotyków u dorosłych 250
Chemioprofi laktyka meningokokowego zapalenia opon u dorosłych 250
Kiła układu nerwowego (neurolues) 251
Stadia kiły i zespoły neurologiczne 252
Zalecenia terapeutyczne w przypadku kiły w okresie utajonym i kiły trzeciorzędowej według Ośrodka Kontroli i Zapobiegania Chorobom w Atlancie 253
Stadia infekcji HIV 253
Choroby związane z infekcją HIV-1 254
Oportunistyczne infekcje mózgowe 256
Pierwotny chłoniak mózgu 258
Intensywna terapia przeciwretrowirusowa 259

9. Choroby naczyniowe mózgu 260
Podział zespołów niedokrwiennych mózgu 260
Czynniki ryzyka, choroby współistniejące i okoliczności zwiększające ryzyko zawału mózgu 261
Diagnostyka zawału mózgu 262
Wartość diagnostyczna różnych metod badania w zawale mózgu 263
Ważniejsze kolaterale naczyń zaopatrujących mózg 264
Wzorce zawału w obrazie tomografi i komputerowej 265
Objawy kliniczne pozwalające na umiejscowienie zawału 266
Obszary unaczynienia w obrazie tomografi i komputerowej 266
Zawały wzgórza 267
Zawały lakunarne 267
Częstość występowania zwężenia (stenozy) miażdżycowego tętnic zewnątrzmózgowych i koła tętniczego mózgu w procentach 268
Zespoły naprzemienne pniowe (zespoły skrzyżowane) 269
Terytoria unaczynienia 3 dużych tętnic mózgowych 270
Diagnostyka różnicowa udaru (apopleksji) 271
Diagnostyka różnicowa niedokrwienia mózgu 271
Leczenie udarów mózgu 272
Tromboliza 274
Prewencja wtórna 276
Wskazania do trombendarterektomii tętnicy szyjnej 277
Możliwe wskazania do leczenia antykoagulacyjnego heparyną (z kontrolą czasu protrombinowego PTT) 278
Zespół podkradania tętnicy podobojczykowej 279
Skala udarowa NIH 280
Skala oceny samoobsługi po zawale mózgu (skala Barthel) 282
Udary mózgu i stany udaropodobne jako możliwe objawy główne w chorobach neurometabolicznych 283
Anatomia dróg żylnych w mózgu 284
Objawy zakrzepicy zatok żylnych 285
Przyczyny zakrzepicy zatok żylnych 285
Diagnostyka zakrzepicy zatok żylnych 287
Leczenie zakrzepicy zatok żylnych 287
Stadia krwawienia podpajęczynówkowego 287
Krwawienie podpajęczynówkowe 288
Częstsze umiejscowienia tętniaków mózgu 289
Objawy porażenne w przebiegu krwotoków podpajęczynówkowych 290
Określenie czasu powstania krwiaka (na podstawie obrazu MRI i w zależności od ujawnienia
methemoglobiny [met]) 290
Krwawienia śródmózgowe 291
Częstość występowania i przyczyny spontanicznych wewnątrzmózgowych krwotoków (krwiaków) o różnej lokalizacji 292
Postępowanie diagnostyczne w przypadkach spontanicznych krwotoków (krwiaków) śródmózgowych 292
Główne objawy kliniczne krwotoków wewnątrzmózgowych 293

10. Urazowe uszkodzenia układu nerwowego 295
Uraz czaszkowo-mózgowy. Podział kliniczny 295
Wskazania do operacji w otwartych i zamkniętych urazach czaszkowo-mózgowych 295
Pourazowe krwawienia wewnątrzczaszkowe 296
Skala śpiączki Glasgow 297
Skala następstw Glasgow 297
Stadia kliniczne urazu czaszkowo-mózgowego (a) 298
Stadia kliniczne urazu czaszkowo-mózgowego (b) 299
Urazowe uszkodzenie nerwów czaszkowych 300
Ryzyko padaczki po urazach głowy 301
Wskazania do farmakologicznej profi laktyki padaczki po urazach czaszkowo-mózgowych (przyjmowanie leków przeciwpadaczkowych w ciągu 2 lat) 301
Częstość późnej padaczki pourazowej 301
Układ siatkowaty i jego drogi doprowadzające (a) 302
Schemat klinicznych zespołów zaburzeń świadomości i odpowiadających im struktur mózgu (b) 302
Diagnostyka różnicowa zaburzeń kontaktu u „czuwających” pacjentów 303
Kryteria śmierci mózgu 304
Algorytm badania klinicznego w przypadkach śmierci mózgu 304
Międzynarodowe kryteria śmierci mózgu 305
Automatyzmy rdzeniowe w przypadkach śmierci mózgu 306
Techniczne badania pomocnicze 306
Zestawienie ubytków funkcji i sposobów postępowania ortopedycznego w poprzecznych uszkodzeniach rdzenia kręgowego na różnych poziomach 307

11. Choroby rdzenia kręgowego 308
Zespoły rdzenia kręgowego 308
Zespół stożka rdzeniowego, nadstożka i ogona końskiego 308
Dysrafi e rdzeniowe 309
Unaczynienie rdzenia kręgowego 309
Postacie zespołu Arnolda–Chiariego 310
Diagnostyka różnicowa ostrego nieurazowego poprzecznego uszkodzenia rdzenia 311
Stopnie nasilenia zespołu poprzecznego uszkodzenia rdzenia 311
Zestawienie chorób rdzenia kręgowego 312
Rdzeniowy zanik mięśni 313

12. Polineuropatie 314
Przyczyny polineuropatii wśród chorych z chorobami neurologicznymi 314
Ukierunkowana diagnostyka polineuropatii 314
Przyczyny polineuropatii aksonalnych 315
Przyczyny polineuropatii demielinizacyjnych 315
Przyczyny polineuropatii autonomicznych 315
Diagnostyka laboratoryjna polineuropatii 316
Polineuropatie toksyczne 317
Polineuropatie polekowe 317
Neuropatie toksyczne 319
Polineuropatie dziedziczne 321
Polineuropatie w dziedzicznych chorobach metabolicznych 322
Defi nicja zespołu Guillaina-Barrégo 323
Defi nicja przewlekłej zapalnej polineuropatii demielinizacyjnej 323
Dozwolone i zabronione środki spożywcze w diecie ubogofi tanowej 324
Objawy zaburzeń autonomicznych w polineuropatiach 325
Możliwości leczenia przyczynowego w polineuropatiach 326
Objawowe leczenie bólów i parestezji w polineuropatiach 326

13. Uszkodzenia nerwów obwodowych 327
Strefy Heada 327
Najczęstsze uciskowe zespoły korzeniowe szyjne w następstwie bocznego i środkowego wypadnięcia jądra miażdżystego 328
Najczęstsze uciskowe zespoły korzeniowe lędźwiowo-krzyżowe w następstwie bocznego i środkowego wypadnięcia jądra miażdżystego 329
Przyczyny uszkodzeń korzeni nerwowych w odcinku lędźwiowo-krzyżowym 330
Przyczyny neurologiczne niekorzeniowych bólów kończyn dolnych 331
Podział urazowych uszkodzeń nerwów 332
Rozpoznanie różnicowe: uszkodzenie splotu czy korzeni 332
Niedowłady splotowe 333
Powstawanie splotu ramiennego z nn. rdzeniowych C4–Th1 i dalszy przebieg rozgałęzień splotu w poszczególnych nn. kończyny górnej 334
Główne objawy uszkodzeń (porażeń) splotu ramiennego 334
Przyczyny porażenia nerwu pośrodkowego 335
Przyczyny porażenia nerwu łokciowego 336
Przyczyny porażenia nerwu promieniowego 337
Przyczyny porażenia nerwu łydkowego 338
Przyczyny porażenia nerwu strzałkowego 338
Przyczyny porażenia nerwu udowego 339
Przyczyny porażenia nerwu kulszowego 339
Przyczyny porażenia nerwu zasłonowego 339
Przyczyny porażenia nerwu skórnego bocznego uda 339
Przyczyny porażenia nerwów pośladkowych 339
Przyczyny porażenia nerwu sromowego 339
Zespoły ciasnoty międzypowięziowej 340
Klinicznie ważne postacie 340
Kliniczna diagnostyka różnicowa częstszych neurologicznych uszkodzeń obwodowych 341

14. Choroby mięśni 346
Diagnostyka chorób mięśni 346
Miopatie ze swoistymi zmianami strukturalnymi (miopatie wrodzone) 347
Stopnie upośledzenia w chorobach mięśni 347
Możliwe przyczyny wzrostu stężenia CK (oprócz miopatii) 348
Parametry laboratoryjne przy podejrzeniu choroby mięśni 348
Zapalenie mięśni na podłożu immunologicznym 349
Dziedziczne miopatie metaboliczne 351
Diagnostyka różnicowa hipo- i hiperkalemicznego porażenia okresowego 352
Diagnostyka różnicowa neuromiotonii 352
Diagnostyka różnicowa zespołu sztywności ogólnej 352
Charakterystyka egzogennych miopatii toksycznych. Wybór ważniejszych leków i narkotyków 353
Postacie kliniczne dystrofi i mięśniowych wg typu rozmieszczenia zmian i zajęcia grup mięśniowych 356
Diagnostyka molekularna ważniejszych dystrofi i mięśniowych i jej możliwości 356
Badania uzupełniające przy podejrzeniu mitochondrialnej encefalomiopatii 359
Mitochondrialny DNA z umiejscowieniem genów i mutacjami 360
Mitochondrialne choroby wieloukładowe (mioencefalopatie spowodowane mutacjami punktowymi DNA) 361
Zajęcie narządów wewnętrznych w mitochondrialnych encefalomiopatiach 362
Diagnostyka różnicowa mialgii 363
Diagnostyka różnicowa kurczów mięśni 364
Metabolizm mięśni 365
Klasyfi kacja najczęstszych chorób ze spichrzaniem glikogenu (glikogenoz) 366
Przyczyny mioglobinurii 367
Miopatie miotoniczne i choroby kanałów jonowych 367
Główne objawy kanałopatii 368
Główne objawy w chorobach kanału sodowego 368
Klasyfi kacja miastenii według Ossermana i Genkinsa 369
Płytka końcowa nerwowo-mięśniowa 369
Punktacja miastenii według Besingera 370
Test tensilonowy 370
Czułość i swoistość działań diagnostycznych w miastenii 371
Diagnostyka zespołów miastenicznych na podstawie swoistych przeciwciał 371
Inhibitory cholinesterazy – dawki ekwiwalentne u dorosłych 371
Rozpoznanie różnicowe przełomu miastenicznego i cholinergicznego 372
Leczenie przełomu miastenicznego 372
Leki przeciwwskazane i dopuszczane w miastenii 373
Farmakologiczne leczenie miastenii (schemat stopniowany) 374
Wrodzone zespoły miasteniczne 374

15. Wieloogniskowe choroby neurologiczne 375
Zalecane oznaczenie przeciwciał przy podejrzeniu etiologii paranowotworowej 375
Objawy neurologiczne w chorobach gruczołów dokrewnych 377
Stwardnienie rozsiane – kryteria diagnostyczne 378
Defi nicja rzutu chorobowego w stwardnieniu rozsianym 379
Czynniki wpływające na przebieg choroby 379
Badania parakliniczne w stwardnieniu rozsianym 380
Ubytki funkcji w stwardnieniu rozsianym (skala Kurtzkego) 380
Leczenie stwardnienia rozsianego 381
Leczenie modyfi kujące przebieg choroby w postaci rzutowo-remisyjnej 381
Praktyczne zalecenia w terapii mitoksantronem 382
Dopasowanie dawkowania mitoksantronu 382
Fakomatozy 384
Porfi rie 385
Leki zakazane w porfi rii i substancje dozwolone 387
Poalkoholowe choroby układu nerwowego i mięśni 388
Pragmatyczne leczenie zespołu abstynencyjnego i delirium alkoholowego 389
Przyczyny zaburzeń połykania w neurologii 390
Główne objawy zapalenia tętnicy skroniowej 390
Badania laboratoryjne wykonywane przy podejrzeniu zapalenia naczyń lub kolagenozy 391
Wskazówki kliniczne sugerujące zapalenie naczyń (vasculitis) 391
Zapalenia naczyń – kryteria diagnostyczne Amerykańskiej Akademii Reumatologii (American College of Rheumatology) 393
Hipowitaminozy w chorobach neurologicznych 395

16. Szczególne problemy terapeutyczne w neurologii 396
Zaburzenia snu 396
Leki nasenne/uspokajające i czas ich działania 398
Leki stosowane w bezsenności 398
Patogeneza obturacyjnego bezdechu sennego 399
Postacie bezdechu sennego 400
Profi l działania neuroleptyków 401
Podział zespołów psychiatrycznych o podłożu mózgowo-organicznym według DSM III-R 401
Badania w zespołach dystonicznych 402
Zasady leczenia dystonii 404
Farmakologiczne leczenie spastyczności 404
Leczenie zaburzeń depresyjnych 406
Farmakoterapia chorób neurologicznych w ciąży 407
Wskazania do plazmaferezy w neurologii 408
Leczenie immunosupresyjne w neurologii 408
Wskazania dotyczące różnych metod immunosupresji w neurologii 409