Nowoczesny i przekrojowy wykład o diagnozie i rehabilitacji neuropsychologicznej osób po urazie mózgu!
Atutem pracy jest połączenie w jedną spójną całość najnowszych światowych trendów w myśleniu o mózgu (przede wszystkim teorii mikrogenetycznej) wraz ze specyficznymi wskazówkami, jak prowadzić diagnozę i terapię neuropsychologiczną chorego po urazie mózgu.
Zakres tematyczny książki obejmuje:
• kompleksowe podejście do diagnozy zaburzeń poznawczych (w tym językowych), emocjonalnych i behawioralnych;
• szczegółowe, oparte na bogatym doświadczeniu klinicznym autorki, opisy technik, metod, programów i podejść terapeutycznych.
Problematyka kliniczna jest zaprezentowana w każdym rozdziale zgodnie z przejrzystym i logicznym układem: teoretyczne wprowadzenie, metody diagnostyczne, ukierunkowana terapia.
W tomie drugim autorka omawia problemy związane z wyższymi funkcjami, takimi jak myślenie, mowa i język, tożsamość i osobowość oraz trudności z reintegracją pacjenta po urazie mózgu w życiu rodzinnym, społecznym i zawodowym. Wskazuje także na najpilniejsze potrzeby oraz na kierunki dalszych badań w zakresie diagnozy i rehabilitacji neuropsychologicznej osób po urazach mózgu.
Książka przeznaczona jest głównie dla studentów psychologii, neuropsychologii, logopedii i neurologopedii, a także terapeutów i psychologów specjalizujących się w terapii poznawczej.
Rozdziały:
Rozdział 1 Wyobraźnia i myślenie 19
1.1. Istota wyobraźni i myślenia 20
1.1.1. Co to jest wyobraźnia 22
1.1.2. Myślenie, rozwiązywanie problemów i inteligencja 24
1.2. Wyobraźnia 25
1.2.1. Wyobrażenie ruchu 29
1.2.2. Rodzaje wyobrażeń ruchu 31
1.2.3. Wyobraźnia a pamięć 32
1.2.4. Wyobraźnia a emocje 34
1.2.5. Neuronalne podstawy wyobrażeń 35
1.2.6. Ku teorii wyobraźni 37
1.3. Abstrakcyjne myślenie 44
1.3.1. Zaburzenia abstrakcyjnego myślenia 46
1.4. Logiczne myślenie 48
1.4.1. Zaburzenia zdolności logicznego myślenia 50
1.5. Diagnostyka zaburzeń wyobraźni i myślenia 52
1.5.1. Testy wyobraźni 52
1.5.2. Prosty Test Neurolingwistyczny – Zrewidowany 54
1.5.3. Testy inteligencji 55
1.5.4. Badanie płynności myślenia dywergencyjnego 59
1.6. Rehabilitacja pacjentów z zaburzeniami wyobraźni i myślenia 62
1.6.1. Program porównywania przedmiotów parami 63
1.6.2. Program rozwiązywania problemów 64
1.6.3. Terapia mitem 65
1.6.4. Terapia sztuką 68
Rozdział 2 Pourazowa afazja 73
2.1. Wstęp 74
2.2. Problematyka komunikacji 75
2.2.1. Definicja komunikacji 80
2.2.2. Inne problemy definicyjne 82
2.3. Zaburzenia komunikacji u osób po urazie mózgu 86
2.3.1. Zaburzenia procesów przedjęzykowych 86
2.3.2. Zaburzenia procesów językowych 93
2.3.3. Afazja pourazowa 96
2.4. Neuropsychologiczna ocena zaburzeń procesów językowych 103
2.4.1. Nieformalne metody oceny afazji pourazowej 104
2.4.2. Metody badania afazji pourazowej 105
2.5. Rehabilitacja chorych z afazją pourazową 107
2.5.1. Spontaniczne wyzdrowienie z afazji przez chorych po urazie mózgu 107
2.5.2. Programy rehabilitacji chorych z afazją 108
2.5.3. Terapia ukierunkowana na rozumienie wypowiedzi 108
2.5.4. Terapia stosowana przy zaburzeniach mówienia 110
2.5.5. Terapia zaburzeń syntaktycznych 113
Rozdział 3 Pourazowa dyspragmatyka i aprozodia 116
3.1. Wstęp 117
3.1.1. Pragmatyka, tekst, dyskurs 119
3.1.2. Genre 121
3.1.3. Procesy pragmatyczne 122
3.1.4. Pragmatyka a prawa półkula mózgu 122
3.2. Zaburzenia komunikacji o charakterze pragmatycznym 125
3.2.1. Zaburzenia pragmatyki u osób z pourazowym uszkodzeniem płatów czołowych
3.2.2. Dyspragmatyka pourazowa 126
3.2.3. Aprozodia pourazowa 129
3.3. Metody badania dyspragmatyki i aprozodii 132
3.3.1. Jakościowe badanie dyspragmatyki 133
3.3.2. Ku taksonomii błędów pragmatycznych 137
3.4. Metody terapii 140
3.4.1. Strategie poznawcze 140
3.4.2. „Modelowanie" zachowania terapeuty 141
Rozdział 4 Pourazowe zaburzenia pisania i czytania 144
4.1. O istocie zaburzeń pisania 145
4.2. Neuropsychologiczna ocena pourazowych zaburzeń pisania 146
4.2.1. Poznawczy model pisania 147
4.2.2. Pourazowe zaburzenia pisania 149
4.2.3. Proces neuropsychologicznej oceny agrafii 153
4.3. Techniki terapii agrafii 154
4.3.1. Wzmocnienie konwersji fonem–grafem 154
4.3.2. Wzmocnienie skojarzeń semantyczno-ortograficznych 155
4.3.3. Terapia agrafii związanej z innymi zaburzeniami neurologicznymi 155
4.4. Neuropsychologiczna ocena pourazowych zaburzeń czytania 157
4.4.1. Istota aleksji 157
4.4.2. Podejście modelowe 158
4.4.3. Techniki diagnozy pourazowych zaburzeń czytania 160
4.5. Techniki terapii aleksji 163
4.5.1. Terapia czystej aleksji 163
4.5.2. Terapia patologicznego literowania 164
4.5.3. Terapia aleksji związanej z pomijaniem stronnym 165
4.5.4. Terapia aleksji głębokiej 165
4.5.5. Terapia aleksji powierzchniowej 167
4.5.6. Podsumowanie 167
Rozdział 5 Dysartria pourazowa 168
5.1. Istota dysartrii 169
5.1.1. Definicja dysartrii 169
5.1.2. Głębokość dysartrii 172
5.2. Diagnoza dysartrii 173
5.2.1. Techniki diagnostyczne 177
5.3. Terapia dysartrii 179
5.3.1. Techniki terapeutyczne 179
5.3.2. Podejścia terapeutyczne 181
Rozdział 6 Zaburzenia tożsamości 189
6.1. Uwagi wstępne 190
6.1.1. Neuropsychologia tożsamości 192
6.1.2. Mikrogenetyczne podejście do tożsamości i osobowości 195
6.2. Diagnozowanie zaburzeń tożsamości 199
6.2.1. Zmiany tożsamości u pacjentów po urazie mózgu 201
6.3. Terapia zaburzeń 215
6.3.1. Terapia zaburzeń tożsamości 215
6.3.2. Metody rehabilitacji 219
Rozdział 7 Zaburzenia osobowości 224
7.1. Psychologia i patopsychologia osobowości 225
7.1.1. Definicja osobowości 225
7.2. Diagnozowanie zaburzeń osobowości 236
7.2.1. Zmiany osobowości w zależności od głębokości i miejsca urazu mózgu 236
7.2.2. Testy osobowości 250
7.2.3. Kwestionariusz Zachowań Osoby z Zespołem Czołowym 256
7.2.4. Utrzymywanie się zaburzeń 258
7.3. Terapia zaburzeń osobowości 260
7.3.1. Program rehabilitacji pacjentów z zespołem czołowym 261
Rozdział 8 Mikrogenetyczny model rehabilitacji neuropsychologicznej pacjentów po urazach mózgu
8.1. Wstęp 268
8.2. Podejście procesowe w praktyce klinicznej 269
8.2.1. Proces zdrowienia 274
8.3. Ogólne ramy pojęciowe podejścia mikrogenetycznego do rehabilitacji neuropsychologicznej
8.3.1. Cykliczność procesu terapii 277
8.3.2. Rehabilitacja ukierunkowana na cel 278
8.3.3. Stymulacja metafunkcji pośredniczących 279
8.4. Rehabilitacja neuropsychologiczna według podejścia mikrogenetycznego 280
8.4.1. Rehabilitacja pacjentów z lekkimi i umiarkowanymi urazami mózgu 280
8.4.2. Rehabilitacja pacjentów z ciężkimi, bardzo ciężkimi i niezwykle ciężkimi urazami mózgu
8.4.3. Ustalenie realnych celów wczesnej rehabilitacji neuropsychologicznej 282
8.4.4. Strategie poznawcze stosowane w rehabilitacji neuropsychologicznej 283
8.5. Neuropsychoterapia 285
8.5.1. Kryzys w rodzinie 286
8.5.2. Rola rodziny w procesie rehabilitacji 291
8.5.3. Zespół opiekuna 293
8.5.4. Terapia rodzinna 294
8.6. Podsumowanie 295
Rozdział 9 Powrót do społeczeństwa 296
9.1. Reintegracja społeczna chorych po urazach mózgu 297
9.1.1. Przystosowanie do zaistniałej niepełnosprawności 298
9.1.2. Bariery społeczne 302
9.1.3. Aktywne uczestnictwo w życiu społecznym 303
9.1.4. Umiejętności społeczne 307
9.1.5. Powrót zdolności celowego zachowania 310
9.2. Powodzenie w rehabilitacji neuropsychologicznej 312
9.2.1. Skale pomiaru poprawy 317
9.2.2. Czas rozpoczęcia i intensywność prowadzonej rehabilitacji jako czynniki warunkujące powodzenie w rehabilitacji
Rozdział 10 Jakość życia pacjentów po urazach mózgu 326
10.1. Pojęcie jakości życia 327
10.1.1. Ku definicji jakości życia 327
10.2. Jakość życia jako miara sukcesu w rehabilitacji neuropsychologicznej 328
10.2.1. Jakość życia a występowanie cech zespołu czołowego 330
10.2.2. Jakość życia a zaburzenia wyobraźni i myślenia 332
10.2.3. Inne czynniki warunkujące jakość życia 334
10.3. Studia przypadków 336
10.3.1. Pacjent M.S 336
10.3.2. Pacjent R.B 338
10.4. Uwagi końcowe 338
Rozdział 11 Kierunki dalszych poszukiwań 340
11.1. Ku przyszłości 341
11.2. Kierunki badań 341
11.2.1. Zaburzenia tożsamości a pamięć autobiograficzna 341
11.2.2. Konieczność sprecyzowania definicji osobowości u pacjentów po urazach mózgu
11.2.3. Zmiany systemu wartości 343
11.2.4. Wyodrębnienie zespołów pourazowych 344
11.2.5. Opracowanie programów terapii dla pacjentów z zaburzeniami zachowania 347
11.3. Postulaty 348
11.3.1. Zbieranie wiarygodnych danych na temat urazów mózgu w Polsce 348
11.3.2. Podniesienie w społeczeństwie poziomu świadomości dotyczącej urazów mózgu
11.3.3. Opracowanie programów ukierunkowanych na ułatwienie życia chorym po urazie mózgu w zakresie prawa i administracji 350
11.3.4. Włączanie rodziny chorego do procesu rehabilitacji 352
11.3.5. Stosowanie komputerów w procesie diagnozy i terapii chorych po urazach mózgu
11.4. Zakończenie 355
|
