W książce omówiono podstawowe problemy dotyczące niedożywienia związanego z chorobą.  Niedomiar wiedzy z tego zakresu powoduje, że wielu lekarzy nie potrafi rozpoznać niedożywienia i wykorzystać współczesne możliwości leczenia żywieniowego, aby zapobiec niedożywieniu szpitalnemu, które jest najczęstszym jatrogennym powikłaniem terapii w warunkach szpitalnych.

Zebrano i omówiono wszystkie dostępne metody oceny odżywienia niezależnie od sytuacji klinicznej. Autorzy zachowali właściwe proporcje między informacjami ściśle naukowymi a praktycznymi wskazówkami postępowania w konkretnych sytuacjach klinicznych. Część informacji podana została w formie przejrzystych tabel, ułatwiających korzystanie z książki w praktyce klinicznej.

Książka adresowana jest do lekarzy wszystkich specjalności zabiegowych, pediatrów i internistów, do średniego personelu medycznego oraz dietetyków. Będzie cennym źródłem wiedzy dla studentów medycyny, pielęgniarstwa i dietetyki.

Rozdziały:

1. Niedożywienie
1.1. Rodzaje niedożywienia   10
1.2. Niedożywienie szpitalne   11
1.3. Następstwa niedożywienia  14
1.4. Ekonomiczne następstwa niedożywienia  16
1.5. Wyniszczenie  18
1.6. Głodzenie proste i stresowe   19
1.7. Identyfi kacja chorych niedożywionych  21

2. Zapotrzebowanie na podstawowe składniki odżywcze
2.1. Zapotrzebowanie na energię  25
2.2. Zapotrzebowanie na białko  27
2.3. Zapotrzebowanie na glukozę   27
2.4. Zapotrzebowanie na tłuszcze   27
2.5. Zapotrzebowanie na wodę   27

3. Rozpoznanie niedożywienia
3.1. Badania przesiewowe  29
3.2. Nutrition Screening Tool  29
3.3. Malnutrition Universal Screening Tool dla dorosłych   32
3.4. Nutritional Risk Screening   33
3.5. Subjective Global Assessment   35
3.6. Short Nutritional Assessment Questionnaire   36
3.7. Nutritional Risk Index  37

4. Pogłębiona ocena stanu odżywienia. Badania antropometryczne
4.1. Wywiad żywieniowy   39
4.2. Wywiad zdrowotny  40
4.3. Badanie kliniczne  40
4.4. Badania antropometryczne  41
4.5. Masa ciała  41
4.6. Należna masa ciała  42
4.7. Wskaźnik masy ciała   42
4.8. Oznaczanie zasobów tkanki tłuszczowej   43
4.9. Oznaczanie zasobów białka somatycznego mięśni szkieletowych  46
4.10. Pomiar obwodu ramienia i obwodu mięśni ramienia   46
4.11. Dynamometria ręczna   48

5. Pogłębiona ocena stanu odżywienia. Badania biochemiczne
5.1. Albuminy  51
5.2. Transferyna  52
5.3. Prealbumina   53
5.4. Całkowita liczba limfocytów   53
5.5. Bilans azotowy   54

6. Badania składu ciała za pomocą bioimpedancji elektrycznej
6.1. Bioimpedancja elektryczna  57
6.2. Standaryzacja procedury BIA  61
6.3. Przeciwwskazania do BIA  64
6.4. Rodzaje urządzeń do pomiarów bioimpedancji elektrycznej  65

7. Metody oceny stanu odżywienia i zapotrzebowania na składniki odżywcze u chorych z otyłością
7.1. Otyłość a stan odżywienia   70
7.2. Otyłość – ocena stanu odżywienia   71
7.3. Wywiad żywieniowy   72
7.4. Wywiad chorobowy   72
7.5. Badania antropometryczne  72
7.6. Badania biochemiczne  73
7.7. Ocena wydolności narządów i układów   73
7.8. Otyłość a zapotrzebowanie na składniki odżywcze  73

8. Ocena stanu odżywienia u dzieci – Aneta Czerwonogrodzka-Senczyna 77
8.1. Wywiad ogólny. Badanie podmiotowe i przedmiotowe   78
8.2. Ocena sposobu żywienia i stylu życia   79
8.3. Ocena pomiarów antropometrycznych u dzieci   79
8.4. Wskaźniki proporcji wagowo-wzrostowych  82
8.5. Ocena prawidłowości pomiarów antropometrycznych oraz wskaźników wagowo-wzrostowych. Biologiczne układy odniesienia 84
8.6. Ocena składu ciała u dzieci  87
8.7. Wskaźniki dystrybucji tkanki tłuszczowej   90
8.8. Ocena wskaźników biochemicznych u dzieci   90

9. Ocena stanu odżywienia u osób w wieku podeszłym
9.1. Badania uzupełniające ocenę stanu odżywienia   93
9.2. Zapotrzebowanie na energię  97
9.3. Badania przesiewowe stanu odżywienia  100
9.4. Przesiew wstępny z zastosowaniem skróconej wersji MNA
dla chorych w podeszłym wieku   101
9.5. Minimalna ocena stanu odżywienia   102
9.6. Badania antropometryczne u osób w podeszłym wieku  109
9.7. Alternatywne metody badań antropometrycznych stosowane u niepełnosprawnych osób w wieku podeszłym  110
9.8. Sarkopenia  115
9.9. Badania laboratoryjne  116

10. Metody oceny sposobu żywienia
10.1. Cel badań sposobu żywienia   122
10.2. Metody badania spożycia żywności  123
10.3. Metody oceny sposobu żywienia  128
10.4. Etapy uzyskania informacji o żywieniu respondenta   129
10.5. Jakościowe, ilościowe i jakościowo-ilościowe oceny sposobu żywienia 131