Podręcznik przeznaczony jest dla studentów uczelni o profilu biologiczno-rolniczym, szczególnie dla takich kierunków, jak: biologia, zootechnika, ochrona środowiska. Może być również wykorzystywany przez hodowców, służby doradcze i szeroko ujmowane kadry administracji państwowej i samorządowej zaangażowane w realizację programów ochrony zasobów genetycznych świata zwierzęcego zgodnie z postanowieniami Konwencji o Bioróżnorodności z Rio de Janeiro z 1992 roku, które to działania są szeroko wspierane (w tym również finansowo) w krajach członkowskich przez Unię Europejską.
Jest to pierwsza tego typu publikacja, opracowana przez pracowników naukowych zaangażowanych osobiście w realizację w Polsce programów ochrony zasobów genetycznych wszystkich gatunków zwierząt gospodarskich i dziko żyjących. Koordynatorem tych działań z ramienia Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi jest w Polsce Instytut Zootechniki w Balicach, którego dyrektor – prof. dr hab. dr h.c. Jędrzej Krupiński jest jednym ze współautorów tego podręcznika. Pozostali Autorzy są głównie pracownikami Uniwersytetu Przyrodniczego w Lublinie i realizują od lat zajęcia dydaktyczne z tego zakresu na kierunku studiów: biologia, zootechnika i ochrona środowiska. Uczestniczą również jako członkowie odpowiednich Grup Roboczych działających w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi w praktycznej realizacji Programów Ochrony Zasobów Genetycznych odpowiednich gatunków zwierząt gospodarskich.
Rozdziały:
1. Stan zasobów genetycznych zwierząt . 11 1.1. Dynamika pojawiania się i wymierania gatunków 12 1.2. Geneza i rozmieszczenie zasobów genetycznych w świecie . 13 1.3. Rozproszenie udomowionych gatunków zwierząt . 20 1.4. Aktualny stan różnorodności zasobów genetycznych zwierząt 22 1.4.1. Różnorodność ras 22 1.4.2. Stan zagrożenia ras . 24 1.5. Pogłowie zwierząt i produkcja żywności na świecie i w Polsce 27 1.6. Zasoby genetyczne zwierząt a odporność na choroby 33 1.7. Zagrożenia dla zasobów genetycznych zwierząt gospodarskich 35 1.8. Nowy system klasyfikacji ras i populacji według miejsca występowania . 39 1.9. Nowy system klasyfikacji ras i populacji zwierząt według stanu zagrożenia. 40
2. Użytkowanie zasobów genetycznych zwierząt 44 2.1. Programy hodowlane i metody doskonalenia genetycznego 44 2.2. Programy ochrony zasobów genetycznych zwierząt 46 2.3. Wykorzystanie biotechnologii rozrodu . 48 2.4. Regulacje prawne . 49 2.5. Metody charakterystyki zasobów genetycznych zwierząt . 51 2.6. Metody ekonomicznej waloryzacji zasobów genetycznych zwierząt . 53 2.7. Metody ochrony zasobów genetycznych 55 2.8. Uznanie globalnej odpowiedzialności 55
3. Światowy plan działań na rzecz zasobów genetycznych 60 3.1. Przesłanki do działań na rzecz zasobów genetycznych 60 3.2. Światowy Raport o Stanie Zasobów Genetycznych Zwierząt . 61 3.3. Światowy Plan Działań na rzecz Zasobów Genetycznych Zwierząt 64 3.3.1. Główne cele Światowego Planu . 65 3.3.2. Strategiczne Priorytety Działań z podziałem na Obszary Priorytetowe . 66 3.3.2.1. Obszar Priorytetowy 1 . 67 3.3.2.2. Obszar Priorytetowy 2 . 67 3.3.2.3. Obszar Priorytetowy 3 . 67 3.3.2.4. Obszar Priorytetowy 4 . 68 3.3.3. Realizacja i finansowanie Planu Działań na rzecz Zasobów Genetycznych Zwierząt 69 3.4. Deklaracja z Interlaken w sprawie Zasobów Genetycznych Zwierząt 69 3.5. Deklaracja z Wilderswil w sprawie różnorodności zwierząt 71
4. Ochrona zasobów genetycznych zwierząt gospodarskich w Polsce . 73 4.1. Początki ochrony zasobów genetycznych zwierząt 73 4.2. Aspekty prawne ochrony zasobów genetycznych zwierząt oraz rola Krajowego Ośrodka Koordynacyjnego 4.3. Raport krajowy o stanie zasobów genetycznych zwierząt . 77 4.4. Krajowe priorytety i narzędzia w realizacji programów ochrony zasobów genetycznych zwierząt
5. Podstawy prowadzenia pracy hodowlanej w małych populacjach 83 5.1. Pokrewieństwo i inbred 85 5.2. Wielkość próby . 87 5.3. Efektywna wielkość populacji 88 5.4. Wartość genetyczna 90 5.5. Postęp genetyczny . 92 5.6. Następstwa pracy hodowlanej 94 5.6.1. Zjawisko Bulmera . 94 5.6.2. Depresja inbredowa 96 5.7. Dryf genetyczny . 97 5.8. Dobór zwierząt do kojarzeń 97
6. Realizacja programów ochrony zasobów genetycznych poszczególnych gatunków zwierząt w Polsce 6.1. Bydło 101 6.1.1. Czynniki warunkujące hodowlę i użytkowanie lokalnych ras bydła 101 6.1.2. Charakterystyka niektórych europejskich lokalnych ras bydła 108 6.1.3. Polskie rasy objęte programem ochrony zasobów genetycznych . 116 6.1.4. Cele i metody realizacji programów ochrony zasobów genetycznych . 123 6.2. Świnie . 126 6.2.1. Polskie rasy świń objęte programem ochrony zasobów genetycznych 126 6.2.2. Cele i metody realizacji programów ochrony zasobów genetycznych świń . 130 6.3. Owce i kozy . 134 6.3.1. Polskie rasy owiec i kóz objęte programem ochrony zasobów genetycznych. 135 6.3.2. Cele i metody realizacji programów ochrony zasobów genetycznych owiec i kóz. 149 6.4. Konie 151 6.4.1. Zarys historii hodowli ras i typów koni objętych programami ochrony zasobów genetycznych 6.4.2. Metody kontroli i oceny wartości użytkowej koni objętych programami ochrony zasobów genetycznych 6.4.3. Metody selekcji i doboru do rozpłodu 162 6.4.4. Ocena realizacji programów hodowlanych ochrony zasobów genetycznych. 163 6.5. Drób . 165 6.5.1. Gatunki drobiu objęte programem ochrony zasobów genetycznych 165 6.5.1.1. Kury . 165 6.5.1.2. Gęsi 167 6.5.1.3. Kaczki 170 6.5.2. Cele i metody realizacji programu ochrony zasobów genetycznych 171 6.5.3. Efekty prowadzenia hodowli zachowawczej drobiu 178 6.6. Zwierzęta futerkowe . 181 6.6.1. Mięsożerne: lisy pospolite, tchórze hodowlane 182 6.6.2. Roślinożerne: nutrie, króliki, szynszyle 187 6.6.3. Cele i metody realizacji programów ochrony zasobów genetycznych . 191 6.7. Pszczoły 195 6.7.1. Znaczenie pszczół dla przyrody i człowieka 195 6.7.2. Rozprzestrzenienie i bioróżnorodność pszczoły miodnej na świecie 197 6.7.3. Historia pszczoły środkowoeuropejskiej 197 6.7.4. Charakterystyka pszczoły środkowoeuropejskiej . 199 6.7.5. Określanie czystości rasowej pszczoły środkowoeuropejskiej . 200 6.7.6. Realizacja programów ochrony zasobów genetycznych 202 6.7.6.1. Specyfika hodowli pszczół 202 6.7.6.2. Cele i zadania SICAMM . 204 6.7.6.3. Ochrona zasobów genetycznych . 205 6.8. Ryby . 211 6.8.1. Produkcja karpia i pstrąga tęczowego w Polsce . 211 6.8.2. Ochrona zasobów genetycznych karpia 212 6.8.3. Ochrona zasobów genetycznych pstrąga 216 6.8.4. Cele i metody realizacji programów ochrony zasobów genetycznych ryb 217 6.8.4.1. Metody oceny wartości hodowlanej i zasady selekcji . 218 6.8.4.2. Metody doboru zwierząt do kojarzeń 220 6.8.4.3. Zadania Banku Nasienia 221 6.8.4.4. Wsparcie finansowe programów ochrony . 221
7. Ochrona zasobów genetycznych zwierząt dziko żyjących . 224 7.1. Wybrane zagadnienia z ekologii populacji . 226 7.2. Przyczyny degradacji liczebności populacji . 229 7.3. Ochrona fauny i waloryzacja zagrożeń 230 7.4. Restytucje zwierząt . 234
8. Rodzime rasy zwierząt podstawą żywności regionalnej i tradycyjnej . 238 8.1. Znaczenie produktów regionalnych i tradycyjnych w diecie człowieka 238 8.2. Tradycyjne produkty mleczne: pochodzenie surowca i technologia wytwarzania. 242 8.3. Tradycyjne produkty mięsne: pochodzenie surowca i technologia wytwarzania. 251 8.4. Wykorzystanie rodzimych ras kur w ekologicznej produkcji jaj . 258 8.5. Akty prawne i oznaczenia dotyczące żywności tradycyjnej i regionalnej . 259
9. Rola rodzimych ras zwierząt trawożernych w kształtowaniu krajobrazu i zachowaniu regionów o dużym znaczeniu przyrodniczym 9.1. Znaczenie wypasu 264 9.2. Wybór gatunków i ras zwierząt do wypasu 269 9.2.1. Bydło . 272 9.2.2. Owce . 273 9.2.3. Konie . 274 9.2.4. Kozy 275
10. Rodzime rasy zwierząt jako element tradycji i kultury regionu
Najniższa cena z 30 dni przed obniżką 51,00zł
|