Na książkę składają się trzy piony tematyczne.

Pierwszy z nich to różnego rodzaju falsyfikaty historyczno-literackie, powstające w różnych czasach i służące rozmaitym celom, a jednak nadal znajdujące rzesze łatwowiernych czytelników i będące zadziwiająco odporne na krytykę naukową.

Druga część książki omawia rozwój badań nad polską kulturą i sarmackim obyczajem, ze szczególnym uwzględnieniem dzieł Kitowicza, Glogera, Łozińskiego i Wasylewskiego.

W trzecim dziale profesor Tazbir prezentuje autorów bliskich swemu sercu (m.in. Potockiego, Rzewuskiego i Korzeniewskiego) i ich dzieła, znakomicie oddające obyczaje polskie XVIII i XIX stulecia.