Druga część bogato ilustrowanego podręcznika poświęconego podstawom konstrukcji maszyn w zakresie niezbędnym dla technika pojazdów samochodowych. Opisano najważniejsze właściwości i przykłady zastosowania różnych rodzajów materiałów konstrukcyjnych.

Podano podstawowe wiadomości z zakresu technik wytwarzania z uwzględnieniem odlewania, obróbki plastycznej, prac ślusarskich, maszynowej obróbki skrawaniem, gładkościowej obróbki powierzchni i montażu oraz najistotniejsze informacje dotyczące części maszyn i zasad obliczania ich wytrzymałości.

Przedstawiono również podstawy maszynoznawstwa, w tym m.in. klasyfikację maszyn, różne rodzaje energii, jej źródła i zasoby, odnawialne źródła energii, maszyny hydrauliczne, napędy hydrostatyczne i hydrokinetyczne, maszyny cieplne, elektrownie jądrowe, sprężarki, napędy pneumatyczne i pneumatyczno-hydrauliczne, urządzenia chłodnicze oraz maszyny i środki transportowe.

Na końcu każdego rozdziału zamieszczono pytania i ćwiczenia kontrolne, umożliwiające uczniowi samoocenę w zakresie opanowania materiału.

Odbiorcy podręcznika: uczniowie kształcący się w zawodzie technik pojazdów samochodowych oraz uczniowie szkół o pokrewnym profilu kształcenia.

Podręcznik dopuszczony do użytku szkolnego przez ministra właściwego do spraw oświaty i wychowania i wpisany do wykazu podręczników przeznaczonych do kształcenia w zawodach do nauczania zawodu technik pojazdów samochodowych na poziomie technikum i szkoły policealnej. Rok dopuszczenia do użytku szkolnego MEN 2011.

Rozdziały:

1. Materiały konstrukcyjne 9
1.1. Właściwości metali i ich stopów 9
1.2. Metale żelazne i ich stopy 14
1.2.1. Klasyfikacja i otrzymywanie stopów żelaza z węglem 14
1.2.2. Wykres żelazo-węgiel 15
1.2.3. Stale 19
1.2.4. Staliwa 27
1.2.5. Żeliwa 29
1.3. Metale nieżelazne i ich stopy 33
1.3.1. Klasyfikacja i ogólna charakterystyka stopów metali nieżelaznych 33
1.3.2. Aluminium i jego stopy 34
1.3.3. Miedź i jej stopy 36
1.3.4. Cynk i jego stopy 39
1.3.5. Magnez i jego stopy 40
1.3.6. Nikiel i jego stopy 41
1.3.7. Wolfram i jego stopy 41
1.3.8. Tytan i jego stopy 42
1.4. Obróbka cieplna 42
1.5. Obróbka cieplno-chemiczna 47
1.6. Materiały metalowe w pojazdach samochodowych 49
1.7. Materiały niemetalowe 52
1.7.1. Klasyfikacja i charakterystyka 52
1.7.2. Materiały niemetalowe w pojazdach samochodowych 58
1.8. Pytania kontrolne 60

2. Techniki wytwarzania 62
2.1. Klasyfikacja technik wytwarzania 62
2.2. Odlewanie 63
2.2.1. Wiadomości wstępne 63
2.2.2. Klasyfikacja metod odlewania 63
2.2.3. Proces odlewania 64
2.2.4. Specjalne metody odlewania 66
2.3. Obróbka plastyczna 66
2.3.1. Klasyfikacja i rodzaje obróbki plastycznej 66
2.3.2. Kucie 68
2.3.3. Walcowanie 69
2.3.4. Tłoczenie 70
2.3.5. Ciągnienie 70
2.4. Prace ślusarskie 71
2.5. Maszynowa obróbka skrawaniem 80
2.5.1. Rodzaje i charakterystyka 80
2.5.2. Obrabiarki skrawające 81
2.5.3. Narzędzia 85
2.6. Wykańczająca obróbka powierzchni 89
2.7. Maszyny i narzędzia do wytwarzania części pojazdów samochodowych 91
2.8. Montaż 92
2.8.1. Wiadomości wstępne 92
2.8.2. Dokumentacja technologiczna montażu 95
2.9. Przepisy bhp podczas obsługi maszyn i urządzeń 97
2.10. Pytania i ćwiczenia kontrolne 98

3. Części maszyn 99
3.1. Klasyfikacja i charakterystyka części maszyn 99
3.2. Normalizacja części maszyn 100
3.3. Zasady konstruowania i obliczania wytrzymałości części maszyn 102
3.4. Połączenia nierozłączne 110
3.4.1. Klasyfikacja połączeń nierozłącznych 110
3.4.2. Połączenia nitowe 110
3.4.3. Połączenia spawane 116
3.4.4. Połączenia zgrzewane i lutowane 123
3.4.5. Połączenia klejone 130
3.4.6. Połączenia wciskowe 132
3.4.7. Oznaczanie połączeń nierozłącznych na rysunkach technicznych 137
3.4.8. Połączenia nierozłączne w pojazdach samochodowych 141
3.5. Połączenia rozłączne 145
3.5.1. Klasyfikacja połączeń rozłącznych 145
3.5.2. Połączenia wpustowe 146
3.5.3. Połączenia wielowypustowe 150
3.5.4. Połączenia wielokarbowe 153
3.5.5. Połączenia kołkowe i sworzniowe 154
3.5.6. Połączenia klinowe 162
3.5.7. Połączenia gwintowe 164
3.5.8. Oznaczanie połączeń rozłącznych na rysunkach technicznych 182
3.5.9. Połączenia rozłączne w pojazdach samochodowych 185
3.6. Połączenia i elementy podatne 190
3.6.1. Klasyfikacja i charakterystyka połączeń podatnych 190
3.6.2. Materiały stosowane na elementy podatne 192
3.6.3. Obliczanie sprężyn 192
3.6.4. Oznaczanie sprężyn na rysunkach technicznych 198
3.7. Osie i wały 199
3.7.1. Ogólna charakterystyka osi i wałów 199
3.7.2. Materiały stosowane na osie i wały 200
3.7.3. Obliczanie osi i wałów 201
3.7.4. Oznaczanie osi i wałów na rysunkach technicznych 207
3.8. Łożyskowanie 208
3.8.1. Klasyfikacja łożysk 208
3.8.2. Materiały stosowane na łożyska 212
3.8.3. Dobór i obliczanie łożysk 213
3.8.4. Oznaczanie łożysk na rysunkach technicznych 217
3.9. Przekładnie zębate 219
3.9.1. Wiadomości wstępne 219
3.9.2. Klasyfikacja i charakterystyka przekładni zębatych 219
3.9.3. Materiały stosowane na koła zębate 221
3.9.4. Metody wytwarzania kół zębatych 222
3.9.5. Przekładnie walcowe o zębach prostych 223
3.9.6. Przekładnie walcowe o zębach skośnych i daszkowych 231
3.9.7. Przekładnie stożkowe 233
3.9.8. Przekładnie zębate śrubowe 236
3.9.9. Przekładnie ślimakowe 237
3.9.10. Przekładnie obiegowe i specjalne 241
3.9.11. Oznaczanie przekładni zębatych na rysunkach technicznych 244
3.9.12. Przekładnie zębate w pojazdach samochodowych 246
3.10. Przekładnie cierne 247
3.10.1. Klasyfikacja i charakterystyka przekładni ciernych 247
3.10.2. Zastosowanie przekładni ciernych 248
3.10.3. Oznaczanie przekładni ciernych na rysunkach technicznych 248
3.11. Przekładnie cięgnowe 249
3.11.1. Klasyfikacja i charakterystyka przekładni cięgnowych 249
3.11.2. Zastosowanie przekładni cięgnowych 251
3.11.3. Oznaczanie przekładni cięgnowych na rysunkach technicznych 254
3.12. Sprzęgła 257
3.12.1. Charakterystyka i rodzaje sprzęgieł 257
3.12.2. Dobór i obliczanie sprzęgieł 261
3.13. Hamulce 265
3.13.1. Charakterystyka i rodzaje hamulców 265
3.13.2. Dobór i obliczanie hamulców 267
3.14. Zastosowanie programów wspomagających projektowanie do obliczania i konstruowania części maszyn 268
3.15. Pytania i ćwiczenia kontrolne 271

4. Podstawy maszynoznawstwa 274
4.1. Klasyfikacja i ogólna charakterystyka maszyn 274
4.2. Energia, jej rodzaje i źródła 275
4.2.1. Rodzaje, znaczenie i zasoby energii 275
4.2.2. Odnawialne źródła energii 276
4.2.3. Ogniwa paliwowe 280
4.2.4. Biopaliwa 283
4.3. Maszyny hydrauliczne 283
4.3.1. Podstawy hydromechaniki 283
4.3.2. Klasyfikacja maszyn hydraulicznych 285
4.3.3. Silniki wodne i ich zastosowanie 288
4.3.4. Klasyfikacja pomp 290
4.3.5. Pompy wirowe i wyporowe 291
4.3.6. Charakterystyka napędów hydrostatycznych i hydrokinetycznych 294
4.3.7. Pompy i napędy hydrauliczne w pojazdach samochodowych 301
4.4. Maszyny cieplne 304
4.4.1. Podstawowe właściwości gazów 304
4.4.2. Pierwsza zasada termodynamiki 306
4.4.3. Przemiany gazów doskonałych 307
4.4.4. Druga zasada termodynamiki 310
4.4.5. Przemiany energetyczne w maszynach 311
4.4.6. Zasady wymiany ciepła 312
4.4.7. Turbiny parowe 314
4.4.8. Klasyfikacja silników spalinowych 316
4.4.9. Odrzutowe silniki przepływowe 322
4.4.10. Silniki rakietowe 323
4.5. Elektrownie jądrowe 326
4.6. Sprężarki 329
4.6.1. Ogólna charakterystyka sprężarek 329
4.6.2. Klasyfikacja sprężarek 330
4.6.3. Sprężarki wyporowe i przepływowe 331
4.7. Napędy pneumatyczne i pneumatyczno-hydrauliczne 334
4.8. Urządzenia chłodnicze 341
4.9. Maszyny i środki transportowe 343
4.10. Automatyzacja transportu wewnętrznego 344
4.11. Przepisy bhp podczas obsługi maszyn 347
4.12. Pytania i ćwiczenia kontrolne 350