Podręcznik opisujący podstawy nagłośnienia i realizacji nagrań dźwiękowych z uwzględnieniem kryteriów słuchowej oceny jakości dźwięku, opisu urządzeń do przetwarzania i obróbki dźwięku, podstawowych zasad realizacji nagłośnienia oraz licznych praktycznych uwag dotyczących montażu, realizacji i końcowej obróbki materiału dźwiękowego.

Pytania zamieszczone na końcu poszczególnych rozdziałów ułatwiają przyswojenie materiału. Załączona do książki płyta CD zawiera przykłady ilustrujące wpływ różnych czynników na realizację nagrania dźwiękowego.

Odbiorcy książki: akustycy, operatorzy i realizatorzy dźwięku, uczniowie szkół średnich i policealnych o profilu realizacji dźwięku oraz wszyscy zainteresowani podstawami nagłośnienia i realizacji nagrań dźwiękowych.

Rozdziały:

Rozdział 1. Właściwości słuchu i kryteria oceny jakości dźwięku   13
1.1. Właściwości słuchu   13
Zakres słyszalności, wysokość dźwięku, dynamika, skala decybelowa, krzywe izofoniczne, maskowanie dźwięków, barwa dźwięku, nielinearność słuchu, adaptacja słuchu, refrakcja, bezwładność, kierunkowość, orientacja odległościowa
1.2. Kryteria słuchowej oceny jakości dźwięku   21
Zniekształcenia, zakłócenia, barwa dźwięku, wielkość obrazu dźwiękowego, perspektywa dźwięku, atmosfera akustyczna, czytelność obrazu dźwiękowego, równowaga głośności, ocena jakości dźwięku

Rozdział 2. Urządzenia do przetwarzania i obróbki dźwięku   29
2.1. Wstęp   29
2.2. Mikrofony   29
2.2.1. Budowa i zasada działania   29
Mikrofon dynamiczny, mikrofon pojemnościowy, mikrofon elektretowy
2.2.2. Podstawowe parametry mikrofonów   32
Charakterystyki przenoszenia, charakterystyki kierunkowe, czułość, maksymalne ciśnienie akustyczne, szumy własne, stosunek sygnał-szum, dynamika, impedancja
2.2.3. Mikrofony bezprzewodowe   40
Pytania   41
2.3. Konsolety mikserskie (stoły mikserskie)   41
2.3.1. Zadania konsolety mikserskiej   41
2.3.2. Budowa analogowego stołu mikserskiego   42
Przedwzmacniacz, insert, filtr dolnozaporowy, korektor dwupunktowy, trzypunktowy regulator barwy, korektor czteropunktowy, regulator parametryczny, wielopunktowa regulacja parametru, regulator głośności, regulator panoramy, send, szyna zbiorcza, grupy, wskaźniki wysterowania, odstęp od przesterowania, rozmieszczenie pokręteł, ważniejsze parametry techniczne
Pytania   58
2.4. Procesory efektów przestrzennych   58
2.4.1. Echo-delay   58
2.4.2. Urządzenia pogłosowe – reverb   59
2.4.3. Flanger, chorus   63
Pytania   64
2.5. Procesory dynamiczne   64
2.5.1. Kompresor   65
2.5.2. Limiter   68
2.5.3. Expander   69
2.5.4. Bramka   70
2.5.5. Compandor   71
2.5.6. Equalizer – korektor graficzny   72
Pytania   73
2.6. Urządzenia cyfrowe   74
2.6.1. Przetwarzanie sygnałów analogowych na cyfrowe   74
2.6.2. Cyfrowy stół mikserski   77
Opis działania, wejścia i wyjścia cyfrowe (AES/EBU, SPDIF, TDIF, ADAT, Word clock) automatyka, automiks
Pytania   81
2.7. Wirtualne stoły mikserskie   82
Pytania   84
2.8. Wzmacniacz mocy   85
Budowa, zabezpieczenia, parametry, praca w mostku
Pytania   91
2.9. Głośniki, kolumny głośnikowe   92
2.9.1. Budowa i zasada działania   92
2.9.2. Parametry techniczne głośnika   93
2.9.3. Pasywne zespoły głośnikowe   95
2.9.4. Aktywne zespoły głośnikowe   97
2.9.5. Systemy nagłośnieniowe   98
Pytania   100
2.10. Słuchawki   101
Pytania    102

Rozdział 3. Nagłośnienie   103
3.1. Wstęp   103
3.2. Podstawowe zasady postępowania przy realizacji nagłośnień 103
3.3. Prace przygotowawcze przed rozpoczęciem nagłośnienia koncertu   105
3.3.1. Wstępna analiza warunków akustycznych   105
3.3.2. Rozmieszczenie głośników głównego nagłośnienia   105
3.3.3. Kalibracja charakterystyki przenoszenia   105
3.3.4. Podłączenie miksera i mikrofonów   107
3.3.5. Regulacja czułości wejścia (GAIN, TRIM)   107
3.3.6. Regulacja barwy poszczególnych instrumentów   107
3.3.7. Ustawienie proporcji głośności   107
3.3.8. Regulacja panoramy   108
3.3.9. Regulacja głębokości efektu przestrzennego   108
3.3.10. Ustawienie odsłuchów na scenie   109
3.4. Nagłośnienie małych pomieszczeń   111
3.5. Nagłośnienie kościołów i innych obiektów o bardzo długim czasie pogłosu   113
3.6. Nagłośnienie otwartych przestrzeni   114
Pytania   116

Rozdział 4. Realizacja nagrań   117
4.1. Wstęp   117
4.2. Urządzenia do rejestracji dźwięku   117
4.2.1. Magnetofony analogowe   117
4.2.2. Magnetofon cyfrowy DAT   119
4.2.3. CD-Recorder   121
4.2.4. Mini-Disc (MD)   122
4.2.5. Magnetofon kasetowy DCC   123
4.2.6. Wielośladowe magnetofony cyfrowe DTRS   124
4.2.7. Wielośladowy magnetofon cyfrowy ADAT   125
4.2.8. Cyfrowy magnetofon szpulowy DASH   126
4.2.9. Rejestratory magnetooptyczne – MO-recordery   126
4.2.10. Nagrywarki twardodyskowe – HD-recordery   127
4.2.11. Rejestracja na twardym dysku w komputerze   128
4.2.12. Rejestracja w komputerze przenośnym typu   129
4.2.13. Rejestrator na kartę pamięci Compact Flash (CF)   130
4.2.14. Podsumowanie  132
Pytania  132
4.3. Metody realizacji nagrań   132
4.3.1. Wstęp   132
4.3.2. Metoda rejestracji XY   133
4.3.3. Metoda AB (różnicowo-fazowa)   135
4.3.4. Metoda AB + M   136
4.3.5. Metoda XY + M   136
4.3.6. Metoda XY+ ambience   138
4.3.7. Metoda kombinowana XY/AB   139
4.3.8. Metoda Blumleina z użyciem dwóch mikrofonów o charakterystyce ósemkowej   140
4.3.9. Metoda MM – z użyciem wielu mikrofonów monofonicznych 141
4.3.10. Metoda MS (niem. Mitte – środek, Seite – strona)  142
4.3.11. Metoda OCT (Optimized Cardioid Triangel) opracowana przez Gűnthera Theile z IRT  143
4.3.12. Metoda "Decca Tree"  145
4.3.13. Metoda podwójnego M/S (Double M/S) - Surround  146
4.3.14. Metoda "IRT Cross" (opracowana przez Gűnthera Theile z IRT)  146
4.3.15. Matoda KFM 360 Surround - z użyciem kulistej przesłony akustycznej  147
4.3.16. Metoda OCT Surroud  148
4.3.17. Matoda Decca Tree Surround  149
4.4. Zasady ogólne dokonywania nagrań muzycznych   150
4.4.1. Wybór odpowiedniej metody nagrywania   150
4.4.2. Ustawienie mikrofonów   151
4.4.3. Regulacja czułości wejść (GAIN, TRIM)   151
4.4.4. Korekcja barwy dźwięku   152
4.4.5. Regulacja proporcji głośności   152
4.4.6. Regulacja panoramy    153
4.4.7. Regulacja efektu przestrzennego   153
4.4.8. Ustawienie poziomu zapisu w magnetofonie   154
4.4.9. Ustalenia dotyczące późniejszego montażu   154
4.5. Realizacja nagrania podczas koncertu z nagłośnieniem   155
4.6. Kilka uwag dotyczących montażu   157
4.7. Renowacja nagrań archiwalnych   158
4.8. Mastering – końcowa obróbka materiału dźwiękowego   159
4.9. Adaptacja pomieszczenia odsłuchowego dla systemów 2.0 i 5.1  161
Pytania   163

Rozdział 5. Okablowanie   165
5.1. Wstęp   165
5.2. Połączenia symetryczne (balanced)   165
5.3. Połączenia niesymetryczne (unbalanced)   165
5.4. Kable głośnikowe   166
Pytania   167

Odpowiedzi na pytania   169
Słowniczek   174
Tablice   179
Tablica 1. Typowe ustawienia kompresora   179
Tablica 2. Sposoby ustawiania mikrofonów przy instrumentach   179
Tablica 3. Zakresy częstotliwości instrumentów   182
Tablica 4. Połączenia wtyków i przewodów   183
Bibliografia   184

CD – przykłady muzyczne i testy   185