Podstawy praktyki buddyjskiej

Wiele osób, które dorastały w społeczeństwach zachodnich, chce zgłębiać tradycyjne nauki buddyjskie. Angażują się w buddyzm, przyjmując racjonalne podejście oparte na logicznych wyjaśnieniach i oczekując, że uzyskana wiedza zachowa sens i spójność. Ponieważ jednak wywodzą się ze skrajnie odmiennych od buddyjskiego kręgów kulturowych, doświadczają rozterek i wątpliwości, których nie sposób rozstrzygnąć za pomocą klasycznych tekstów buddyjskich. W XXI wieku osoba praktykująca nauki buddyjskie powinna wykazywać się elastycznym umysłem i umiejętnością rozumienia różnych punktów widzenia.

Książka jest przeznaczona dla tych, którzy chcą realizować ścieżkę nauk Buddy o niekrzywdzeniu, miłości, współczuciu i etycznym postępowaniu. Wartości te nabierają dziś szczególnego znaczenia jako antidotum na wszechobecny egoizm pojedynczych ludzi i całych nacji. W książce omówiono cztery pieczęcie (podstawowe tezy buddyzmu) stanowiące wspólny punkt wszystkich filozofii buddyjskich oraz przedstawiono opis wiarygodnego poznania. Znalazły się tu również wyjątkowe rozważania o naturze ciała i umysłu, znaczeniu ludzkiego życia, a także o głębszych implikacjach przyczynowości. Dzięki wiedzy zawartej w tej publikacji łatwiej zrealizujesz swoje duchowe cele i odczujesz większą radość z życia.

Wybrane zagadnienia:

• relacje między przewodnikiem duchowym a uczniem
• kształtowanie sesji medytacyjnej
• reinkarnacja i koło sansary
• przygotowanie się na śmierć i pomoc umierającemu
• karma i jej skutki

Poznawaj dharmę. Praktykuj mądrość i współczucie

Rozdziały:

Przedmowa 11

Skróty 19

Wstęp 21

1. Buddyjskie podejście 25

• Cztery pieczęcie 25
• Dwie prawdy 31

2. Zdobywanie niezwodniczej wiedzy 35

• Trzy rodzaje obiektów i ich źródeł poznania 35
• Siedem rodzajów świadomości 39
• Wiarygodne źródła poznania i niewiarygodne świadomości 40
• Bezpośrednie, wiarygodne źródła poznania 45
• Wiarygodne źródła poznania bazujące na wnioskowaniu 46
• Wiarygodne źródła poznania bazujące na przykładzie 50
• Wiarygodne źródła poznania bazujące na miarodajnym świadectwie 51
• Stosowanie trojakiej analizy 57
• Refleksje dotyczące wnioskowania na bazie świętych ksiąg 58
• Wyjątkowe poglądy prasangików dotyczące wiarygodnych źródeł poznania 60
• Uświadamianie sobie tego, kiedy dysponujemy prawidłowym uzasadnieniem i wiarygodnym źródłem poznania 62
• Wiarygodne źródła poznania bazujące na wnioskowaniu i medytacja 63

3. Podstawa jaźni: ciało i umysł 69

• Klasyfikacja zjawisk 69
• Pięć skupisk 72
• Dwanaście źródeł i osiemnaście elementów istnienia 74
• Świadomość: umysł i czynniki umysłowe 76
• Pięć wszechobecnych czynników umysłowych 78
• Pięć czynników umysłowych sprawdzających obiekt 79
• Jedenaście szlachetnych czynników umysłowych 80
• Sześć rdzennych splamień 82
• Dwadzieścia wtórnych splamień 84
• Cztery zmienne czynniki umysłowe 84
• Świadomości konceptualne i niekonceptualne 85

4. Jak wybierać przewodników duchowych i stać się dobrym uczniem? 93

• Znaczenie polegania na przewodnikach duchowych 93
• Przewodnicy duchowi 95
• Trzy rodzaje praktyki, trzy rodzaje przewodników duchowych 99
• Analizowanie cech osoby 101
• Cechy przewodnika duchowego 103
• Szukaj wewnętrznych cech, a nie tytułów lub zewnętrznych pozorów 107
• Stawanie się dobrym uczniem 111

5. Poleganie na przewodnikach duchowych 117

• Korzyści płynące z polegania na przewodnikach duchowych 118
• Rozwijanie zaufania poprzez dostrzeganie cech nauczycieli 119
• Rozwijanie wdzięczności i szacunku dzięki dostrzeganiu życzliwości nauczycieli 122
• Postrzeganie przewodników duchowych jako buddów 124
• Rola oddania 127
• Poleganie w swoich działaniach na przewodnikach duchowych 128
• Zachowanie wobec przewodników duchowych 130
• Zapobieganie trudnościom 134
• Niezwykłe zachowania 136
• Rozwiązywanie problemów 140
• Gdy nasi przewodnicy duchowi odchodzą 142
• Rada skierowana do przewodników duchowych i uczniów 143

6. Jak należy ukształtować sesję medytacyjną? 145

• Rodzaje medytacji 145
• Medytacja nad lamrimem 148
• Sześć praktyk przygotowawczych 150
• Właściwa sesja oraz ofiarowanie zasługi podczas zakończenia sesji 163
• Wzajemne powiązania między zagadnieniami lamrimu 165
• Przerwy między sesjami medytacyjnymi 167
• Wygłaszanie próśb, otrzymywanie błogosławieństw i osiąganie urzeczywistnień 171

7. Umysł, ciało i odrodzenie 177

• Zdolność odczuwania zmysłami, umysł i mózg 177
• Natura umysłu 183
• Odrodzenie: przeszłe i przyszłe życia 185
• Budda odpowiada na pytania dotyczące odrodzenia 191

8. Istota życia przesyconego sensem 197

• Cenne ludzkie życie 198
• Rzadko spotykane i trudne do osiągnięcia 202
• Docieranie do istoty naszego cennego ludzkiego życia 204
• Osiem doczesnych trosk 205
• Ujemne strony ośmiu doczesnych trosk 211

9. Wybieganie myślami poza obecne życie 219

• Gruba i subtelna nietrwałość 220
• Wyciąganie wniosków z naszej śmiertelności 221
• Inne formy życia 227
• Czy śmierć powinna budzić strach, czy też nadzieję? 231
• Proces umierania 233
• Pomaganie sobie i innym w chwili śmierci 235
• Poła - przeniesienie świadomości 239

10. Karma i jej skutki 245

• Prawo karmy i jej skutków 246
• Ogólne cechy karmy 249
• Szczegółowe cechy karmy 252
• Konstruktywne działania 264
• Ciężar karmy 268
• Odróżnianie właściwych działań od tych niewłaściwych 272
• Karma i współczesne problemy etyczne 273

11. Skutki karmy 283

• Trzy skutki karmy 284
• Dojrzewanie nasion karmicznych 290
• Pewna i niepewna karma 295
• Moment dojrzewania karmy 298
• Jak działa karma? 301
• Korzyści płynące z rozmyślania nad karmą i jej skutkami 302

12. Funkcjonowanie karmy 305

• Karma projektująca i uzupełniająca 305
• Karma zbiorowa i indywidualna 306
• Naturalnie nieszlachetne uczynki i zakazane czyny 307
• Karma intencji, zamierzona karma i karma umysłowa 309
• Karma fizyczna i werbalna, formy zauważalne i niezauważalne 310
• Mroczne i jasne karmy oraz ich skutki 315
• Oczyszczanie destruktywnej karmy 317
• Tworzenie naszej przyszłości 322
• Kto tworzy konstruktywną karmę? 323
• Zawiłość karmy 325
• Tworzenie przyczyn wyższego odrodzenia, wyzwolenia i przebudzenia 327
• Bardziej wnikliwe spojrzenie na przyczynowość 330
• Ścieżka wyznawcy znajdującego się na początkowym stopniu zaawansowania: konkluzja 331

Przypisy końcowe 333

Słowniczek 339

Literatura uzupełniająca 347