Tytuł: | Podstawy prawa dla dziennikarzy | | Autor: | Maria Łoszewska-Ołowska | | ISBN: | 978-83-7251-895-8 | | Ilość stron: | 405 | | Data wydania: | 2008 | | Format: | 15.8x23.0cm | | Wydawnictwo: | Difin | |
| Cena: | 55.00zł | |
Publikacja ta jest zwięzłym i zrozumiałym (także od strony językowej) opracowaniem – podręcznikiem. Zakres tematyki i sposób ujęcia zostały określone potrzebą realizowania (przewidzianego standardem kształcenia na kierunku dziennikarskim dla studiów I stopnia) przedmiotu Podstawy prawa, który winien w pełni uwzględniać potrzeby tej właśnie grupy zawodowej. W edukacji prawniczej na studiach dziennikarskich nacisk kładzie się w pierwszym rzędzie na prawo prasowe i autorskie. Ich omawianie byłoby jednak trudne bez wcześniejszego zapoznania studentów z siatką pojęć właściwych dla teorii prawa, prawa karnego, cywilnego i administracyjnego. I to właśnie stanowi podstawowy cel niniejszego opracowania. Istotne miejsce zajmują w nim także rozważania poświęcone kwestiom ustrojowym, omówione w rozdziale dotyczącym prawa konstytucyjnego.
Analizowane zagadnienia zostały w możliwie jak największym zakresie zilustrowane przykładami odnoszącymi się do działalności mediów. Dodatkowo publikacja została wzbogacona o akty normatywne i materiały źródłowe (Konstytucję, wyciąg z kodeksu karnego, cywilnego, prawa prasowego, ustawy o radiofonii i telewizji).
Rozdziały:
Wstęp
Wykaz skrótów
Część I. Teoria prawa
1. Prawo
1.1. Znaczenie terminu 1.2. Znaczenie terminów: prawo publiczne i prywatne oraz materialne i formalne
2. Norma prawna i przepis
2.1. Norma prawna i jej cechy 2.2. Budowa normy prawnej 2.3. Koncepcje budowy normy prawnej 2.4. Norma prawna a przepis prawny 2.5. Rodzaje norm i przepisów prawnych
3. Akty prawne
3.1. Znaczenie terminu 3.2. Akty normatywne 3.3. Publikacja aktów normatywnych 3.4. Akty stosowania prawa
4. Obowiązywanie prawa
4.1. Znaczenie terminu 4.2. Obowiązywanie prawa w czasie 4.3. Obowiązywanie prawa w przestrzeni
5. Źródła prawa
5.1. Uwagi wprowadzające 5.2. Konstytucja 5.3. Ustawa 5.4. Ratyfikowane umowy międzynarodowe 5.5. Rozporządzenie 5.6. Akty prawa miejscowego 5.7. Uchwały i zarządzenia
6. Stosowanie prawa
6.1. Znaczenie terminu 6.2. Etapy stosowania prawa
7. Przestrzeganie prawa
8. Praworządność
8.1. Znaczenie terminu 8.2. Koncepcje praworządności 8.3. Gwarancje rządów prawa
9. Luka w prawie
9.1. Pojęcie luki i jej rodzaje 9.2. Sposoby zapełniania luk
10. Wykładnia prawa
10.1. Znaczenie terminu 10.2. Rodzaje wykładni
Część II. Prawo konstytucyjne
1. Sejm i Senat
1.1. Uwagi wprowadzające. Funkcje Sejmu i Senatu 1.2. Wybory do Sejmu i Senatu 1.2.1. Powszechność 1.2.2. Bezpośredniość 1.2.3. Głosowanie tajne 1.2.4. Proporcjonalność wyborów sejmowych i system większościowy wyborów senackich 1.3. Kadencja Sejmu i Senatu 1.4. Status posła i senatora 1.4.1. Mandat parlamentarny i jego wygaśnięcie 1.4.2. Obowiązki i prawa posła (senatora). Immunitet parlamentarny. Ograniczenia mandatu 1.4.3. Organizacja wewnętrzna Sejmu i Senatu. Permanencja działania. Jawność posiedzeń 1.5. Tok ustawodawczy
2. Prezydent RP
2.1. Uwagi wprowadzające 2.2. Wybory 2.3. Opróżnienie urzędu Prezydenta 2.4. Kompetencje Prezydenta RP
3. Rada Ministrów
3.1. Uwagi wprowadzające 3.2. Dymisja i powoływanie Rady Ministrów 3.3. Skład Rady Ministrów i sposób jej działania 3.4. Kompetencje Rady Ministrów
4. Sądy
4.1. Uwagi wprowadzające 4.2. Organizacja sądownictwa
5. Trybunał Konstytucyjny
5.1. Uwagi wprowadzające 5.2. Kompetencje Trybunału Konstytucyjnego 5.2.1. Orzekanie o zgodności norm z Konstytucją 5.2.2. Skarga konstytucyjna 5.2.3. Rozstrzyganie sporów kompetencyjnych pomiędzy centralnymi konstytucyjnymi organami państwa 5.2.4. Orzekanie o przejściowej przeszkodzie w sprawowaniu urzędu przez Prezydenta 5.2.5. Rozstrzyganie o zgodności z Konstytucją celów lub działalności partii politycznych
6. Trybunał Stanu
6.1. Uwagi wprowadzające 6.2. Charakter odpowiedzialności egzekwowanej przed Trybunałem Stanu oraz krąg osób odpowiedzialnych 6.3. Procedura realizowania odpowiedzialności konstytucyjnej oraz odpowiedzialności za pozostałe czyny 6.4. Sankcje
7. Rzecznik Praw Obywatelskich
7.1. Uwagi wprowadzające . 7.2. Powoływanie i kryteria stawiane kandydatowi 7.3. Zadania
8. Najwyższa Izba Kontroli
8.1. Uwagi wprowadzające 8.2. Organizacja NIK 8.3. Zakres kontroli i postępowanie kontrolne 8.4. Inne zadania NIK
9. Krajowa Rada Radiofonii i Telewizji
9.1. Uwagi wprowadzające 9.2. Wybór i skład 9.3. Zadania 9.4. Koncesja 9.5. Kontrola działalności nadawców 9.6. Publiczna radiofonia i telewizja
10. Samorząd terytorialny
10.1. Uwagi wprowadzające 10.2. Gmina jako podstawowa jednostka samorządu terytorialnego 10.2.1. Zadania własne i zlecone 10.2.2. Gospodarka finansowa i dochody gmin 10.2.3. Organy gminy 10.2.4. Referendum gminne 10.2.5. Nadzór nad działalnością gminy 10.3. Powiat i samorządowe województwo jako kolejne szczeble samorządu terytorialnego 10.3.1. Powiat 10.3.2. Województwo
Część III. Prawo administracyjne
1. Administracja i prawo administracyjne formalne
2. Stosunek administracyjnoprawny
3. Przebieg postępowania administracyjnego i jego zasady
3.1. Uwagi wprowadzające 3.2. Postępowanie administracyjne wg. kodeksu postępowania administracyjnego
4. Akt administracyjny
4.1. Znaczenie terminu 4.2. Rodzaje aktów administracyjnych 4.3. Przesłanki ważności aktu administracyjnego
5. Decyzje i postanowienia
5.1. Decyzja 5.2. Postanowienie
6. Środki odwoławcze w postępowaniu administracyjnym
6.1. Uwagi wprowadzające 6.2. Zwykłe środki odwoławcze 6.2.1. Odwołanie od decyzji 6.2.2. Decyzja ostateczna 6.2.3. Zażalenie na postanowienie 6.3. Nadzwyczajne środki odwoławcze 6.3.1. Wznowienie postępowania administracyjnego 6.3.2. Stwierdzenie nieważności decyzji 6.3.3. Uchylenie lub zmiana decyzji administracyjnej
7. Skarga do wojewódzkiego sądu administracyjnego
7.1. Uwagi wprowadzające 7.2. Istota skargi do wojewódzkiego sądu administracyjnego 7.3. Skarga kasacyjna do Naczelnego Sądu Administracyjnego
8. Naczelny Sąd Administracyjny
Część IV. Prawo karne
1. Przestępstwo
1.1. Definicja przestępstwa 1.1.1. Bezprawność 1.1.2. Społeczna szkodliwość w stopniu większym niż znikomy 1.1.3. Wina 1.2. Rodzaje przestępstw
2. Granica wieku odpowiedzialności w prawie karnym
3. Formy uczestnictwa w przestępstwie
3.1. Uwagi ogólne 3.2. Sprawstwo 3.3. Współsprawstwo 3.4. Sprawstwo kierownicze 3.5. Podżeganie 3.6. Pomocnictwo
4. Formy zjawiskowe
4.1. Uwagi ogólne 4.2. Przygotowanie 4.3. Usiłowanie
5. Okoliczności wyłączające winę
5.1. Uwagi wprowadzające 5.2. Niepoczytalność 5.3. Błąd 5.3.1. Błąd co do faktu 5.3.2. Błąd co do prawa 5.3.3. Błąd co okoliczności wyłączającej bezprawność lub winę
6. Okoliczności wyłączające bezprawność
6.1. Uwagi wprowadzające 6.2. Obrona konieczna 6.3. Stan wyższej konieczności 6.4. Eksperyment naukowy 6.5. Zgoda osoby, której dobro zostało naruszone 6.6. Działanie w ramach uprawnień i obowiązków 6.7. Czynności lecznicze 6.8. Ryzyko sportowe 6.9. Krytyka
7. Kary
7.1. Uwagi wprowadzające. Rodzaje kar 7.1.1. Grzywna 7.1.2. Kara ograniczenia wolności 7.1.3. Kara pozbawienia wolności 7.1.4. Kara 25 lat pozbawienia wolności 7.1.5. Kara dożywotniego pozbawienia wolności
8. Środki karne
8.1. Uwagi wprowadzające 8.2. Środki karne terminowe 8.2.1. Pozbawienie praw publicznych 8.2.2. Zakaz zajmowania określonego stanowiska lub wykonywania określonego zawodu 8.2.3. Zakaz prowadzenia określonej działalności gospodarczej 8.2.4. Zakaz prowadzenia pojazdów mechanicznych 8.3. Środki karne jednorazowe 8.3.1. Przepadek przedmiotów 8.3.2. Naprawienie części lub całości szkody wyrządzonej przestępstwem 8.3.3. Nawiązka 8.3.4. Świadczenie pieniężne 8.3.5. Podanie wyroku skazującego do publicznej wiadomości
9. Obostrzenie i złagodzenie kary
9.1. Uwagi wprowadzające 9.2. Nadzwyczajne obostrzenie kary. Recydywa i ciąg przestępstw 9.3. Nadzwyczajne złagodzenie kary
10. Warunkowe umorzenie postępowania karnego
11. Zniesławienie i zniewaga
11.1. Uwagi wprowadzające 11.2. Zniesławienie 11.2.1. Istota przestępstwa (tzw. czynność sprawcza) i krąg pokrzywdzonych 11.2.2.Sankcje karne 11.2.3.Odpowiedzialność za rozgłaszanie zarzutu 11.2.4. Tryb ścigania 11.2.5. Kontratyp krytyki i ciężar dowodu w sprawach o zniesławienie 11.3. Zniewaga 11.3.1. Istota przestępstwa i pokrzywdzony 11.3.2. Sankcje karne i tryb ścigania 11.3.3. Inne rodzaje zniewag przewidziane kodeksem karnym
12. Postępowanie przygotowawcze a sądowe
12.1. Postępowanie przygotowawcze 12.2. Postępowanie sądowe
13. Środki zapobiegawcze w postępowaniu karnym
13.1. Uwagi wprowadzające 13.2. Tymczasowe aresztowanie 13.3. Pozostałe środki zapobiegawcze 13.3.1. Poręczenie 13.3.2. Dozór Policji 13.3.3. Zakaz opuszczania kraju 13.3.4. Zawieszenie w czynnościach służbowych
Część V. Prawo cywilne
1. Stosunek cywilnoprawny
2. Osoby fizyczne
3. Osoby prawne
3.1. Charakterystyka, powstanie, sposób działania i indywidualizacja 3.2. Rodzaje
4. Zdolność prawna i zdolność do czynności prawnych
4.1. Zdolność prawna 4.2. Zdolność do czynności prawnych
5. Dobra osobiste i ich ochrona
5.1. Istota dóbr osobistych 5.2. Ochrona przewidziana kodeksem cywilnym 5.3. Roszczenia niemajątkowe 5.3.1. Roszczenie o zaniechanie 5.3.2. Roszczenie o usunięcie skutków naruszenia 5.3.3. Sprostowanie o odpowiedź 5.4. Roszczenia majątkowe
6. Czynności prawne
6.1. Czynność prawna – znaczenie terminu 6.2. Rodzaje czynności prawnych 6.3. Ważność czynności prawnej 6.4. Forma czynności prawnych
7. Wady oświadczenia woli
7.1. Uwagi wprowadzające 7.2. Brak świadomości lub swobody 7.3. Pozorność 7.4. Błąd 7.5. Podstęp 7.6. Groźba
8. Przedstawicielstwo
8.1. Uwagi wprowadzające 8.2. Przedstawicielstwo ustawowe 8.3. Pełnomocnictwo 8.3.1. Forma pełnomocnictwa 8.3.2. Rodzaje pełnomocnictwa 8.3.3. Substytucja 8.3.4. Dokonywanie czynności z samym sobą 8.3.5. Przekroczenie zakresu umocowania 8.3.6. Wygaśnięcie pełnomocnictwa 8.3.7. Prokura
9. Przedawnienie roszczeń
9.1. Uwagi wprowadzające. Znaczenie pojęcia 9.2. Terminy i skutek przedawnienia 9.3. Zawieszenie biegu terminów przedawnienia 9.4. Przerwanie biegu terminów przedawnienia
10. Prawo rzeczowe i jego istota
10.1. Uwagi wprowadzające. Rzecz i jej rodzaje
11. Własność
11.1. Istota prawa własności 11.2. Ochrona prawa własności 11.3. Nabycie i utrata prawa własności 11.3.1. Nabycie własności w drodze umowy 11.3.2. Zasiedzenie 11.3.3. Inne przypadki nabycia własności 11.4. Współwłasność
12. Użytkowanie wieczyste
13. Ograniczone prawa rzeczowe
13.1. Ogólna charakterystyka 13.2. Użytkowanie 13.3. Służebności 13.3.1. Służebność gruntowa 13.3.2. Służebność osobista 13.4. Zastaw i hipoteka 13.5. Spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego
14. Posiadanie
15. Zobowiązanie
15.1. Istota zobowiązania 15.2. Źródła zobowiązań 15.3. Zobowiązania solidarne 15.3.1. Solidarność wierzycieli 15.3.2. Solidarność dłużników
16. Szkoda
17. Odpowiedzialność deliktowa
18. Odpowiedzialność kontraktowa
19. Prawo spadkowe
19.1. Spadek 19.2. Dziedziczenie ustawowe 19.3. Dziedziczenie testamentowe 19.3.1. Testament własnoręczny 19.3.2. Testament notarialny 19.3.3. Testament alograficzny 19.3.4. Testament ustny 19.3.5. Testament podróżny i wojskowy
Bibliografia
Załączniki
Akty normatywne
|