Podstawy zarządzania finansami to podręcznik dla studentów dopiero zaczynających poznawać finanse. Zakres tematów w nim przedstawionych obejmuje wszystkie obszary związane  z  zarządzaniem  finansami  zarówno  bezpośrednio  w  przedsiębiorstwie,  jak i dotyczące jego otoczenia.

Finansowanie działalności przedsiębiorstwa wymaga bowiem znajomości wielu instrumentów finansowych, wiedzy o rynkach pieniężnych i kapitałowych; oraz umiejętności posługiwania się sprawozdaniami finansowymi. Podręcznik może być przydatny nie tylko studentom, lecz także praktykom przedsiębiorcom oraz pracownikom  instytucji finansowych, którzy pragną uporządkować i uzupełnić swoją wiedzę. Pierwszy tom podręcznika zawiera omówienie podstawowych pojęć oraz wyceny najważniejszych  instrumentów finansowych: obligacji i akcji, drugi -  planowanie i realizację strategicznych decyzji finansowych oraz zarządzanie kapitałem obrotowym.

Rozdziały:

Przedmowa
TOM I
CZĘŚĆ 1. PODSTAWY ZARZĄDZANIA FINANSAMI
Rozdział 1. Przegląd zarządzania finansami
Wprowadzenie
Możliwości zrobienia kariery w sektorze finansów
 Rynki pieniężne i kapitałowe
 Inwestowanie
 Zarządzanie finansami
Zarządzanie finansami w nowym milenium
 Globalizacja biznesu
 Technika informatyczna
Alternatywne formy organizacji przedsiębiorstwa
 Własność jednoosobowa
 Spółka jawna
 Korporacja (spółka kapitałowa)
Finanse w strukturze organizacyjnej firmy
Obowiązki personelu finansowego
Cele korporacji
 Bodźce dla menedżerów mające na celu maksymalizację majątku akcjonariuszy
 Odpowiedzialność społeczna
 Maksymalizacja cen akcji i dobrobyt społeczny
Etyka w biznesie
Stosunki agencji
 Akcjonariusze a menedżerowie
 Akcjonariusze (działający za pośrednictwem menedżerów) a kredytodawcy
Działania zarządu zmierzające do maksymalizacji majątku akcjonariusza
Czy próby maksymalizacji wskaźnika zysk na akcję (EPS) mają sens?
Podsumowanie
Pytania
Zadania do samodzielnego rozwiązania
Całościowe studium przypadku
Rozdział 2. Sprawozdania finansowe, przepływy pieniężne i podatki 58
Wprowadzenie
Krótka historia rachunkowości i sprawozdań finansowych
Sprawozdania i raporty finansowe
Bilans
Rachunek zysków i strat
Sprawozdanie z zysków niepodzielonych
Przepływy pieniężne netto
Rachunek przepływów pieniężnych
Modyfikacja danych księgowych wspomagająca podejmowanie decyzji zarządczych
 Aktywa operacyjne i kapitał operacyjny
 Zysk operacyjny netto po opodatkowaniu (NOPAT)
 Wolne środki pieniężne
 Obliczanie wartości wolnych środków pieniężnych
MVA I EVA
 Rynkowa wartość dodana (MVA)
 Ekonomiczna wartość dodana (EVA)
System federalnego podatku dochodowego
 Podatki korporacji
 Podatki osobiste
 Odsetki spłacane
 Odsetki uzyskiwane
 Dywidendy wypłacane
 Dywidendy uzyskiwane
 Strata przenoszona w przód i wstecz
 Zyski kapitałowe
 Amortyzacja
 Małe przedsiębiorstwa
Fałszowanie ksiąg rachunkowych
Podsumowanie
Pytania
Zadania do samodzielnego rozwiązania
Zadania dla początkujących
Zadania typu egzaminacyjnego
Zadania
Zadanie wymagające użycia arkusza kalkulacyjnego
Całościowe studium przypadku
Rozdział 3. Analiza sprawozdań finansowych
Wprowadzenie
Analiza wskaźnikowa
Wskaźniki płynności
 Zdolność do spełnienia zobowiązań krótkoterminowych: wskaźnik bieżący
Wskaźniki sprawności zarządzania aktywami
 Ocena zapasów: wskaźnik obrotu zapasami
 Ocena należności: wskaźnik obrotu należnościami w dniach
 Ocena środków trwałych: wskaźnik rotacji środków trwałych
 Ocena całości aktywów: wskaźnik rotacji majątku
Wskaźniki zarządzania zadłużeniem
 Jak firma jest finansowana: zadłużenie ogółem do aktywów ogółem
 Zdolność do spłaty odsetek: wskaźnik pokrycia odsetek zyskiem
Zdolność do obsługi zadłużenia: wskaźnik pokrycia EBITDA
Wskaźniki rentowności
 Rentowność sprzedaży
 Wskaźnik rentowności majątku (BEP)
 Stopa zwrotu z aktywów ogółem
 Stopa zwrotu ze zwykłego kapitału akcyjnego
Wskaźniki wartości rynkowej
Wskaźnik cena/zysk
 Wskaźnik cena/przepływy pieniężne
Wskaźnik wartość rynkowa/wartość księgowa
Analiza trendów
Podsumowanie analizy wskaźnikowej: równanie Du Ponta
Wskaźniki porównawcze i analiza wzorcowa
Zastosowania i ograniczenia analizy wskaźnikowej
Problemy z ROE
Patrząc nie tylko na liczby
Podsumowanie
Pytania
Zadania do samodzielnego rozwiązania
Zadania dla początkujących
Zadania typu egzaminacyjnego
Zadania
Zadanie wymagające użycia arkusza kalkulacyjnego
Całościowe studium przypadku
Rozdział 4. Otoczenie finansowe: rynki, instytucje i stopy procentowe
Wprowadzenie
Rynki finansowe
 Rodzaje rynków
 Obecne tendencje
Instytucje finansowe
Rynek papierów wartościowych
 Zorganizowane giełdy papierów wartościowych
 Rynek poza giełdowy i rynki akcji NASDAQ
Koszt pieniądza
Poziomy stóp procentowych
Czynniki określające poziom rynkowych stóp procentowych
 Realna stopa procentowa bez ryzyka, k*
 Nominalna lub deklarowana stopa procentowa bez ryzyka, kRF
 Premia inflacyjna (IP)
Premia za ryzyko niewypłacalności (DRP)
 Premia z tytułu zbywalności (płynności) (LP)
 Premia za ryzyko terminu zapadalności (MRP)
Struktura czasowa stóp procentowych
Co decyduje o kształcie krzywej dochodowości?
Jak za pomocą krzywej dochodowości oszacować przyszłe stopy procentowe?
Inwestowanie za granicą
Inne czynniki mające wpływ na poziomy stóp procentowych
 Polityka banku centralnego
 Deficyt lub nadwyżka budżetu państwa
 Czynniki międzynarodowe
 Stopień aktywności gospodarczej
Stopy procentowe i decyzje biznesowe
Podsumowanie
Pytania
Zadania do samodzielnego rozwiązania
Zadania dla początkujących
Zadania typu egzaminacyjnego
Zadania
Zadanie wymagające użycia arkusza kalkulacyjnego
Całościowe studium przypadku
CZĘŚĆ 2. PODSTAWOWE POJĘCIA ZARZĄDZANIA FINANSAMI
Rozdział 5. Ryzyko i stopa zwrotu
Wprowadzenie
Zwroty z inwestycji
Ryzyko wyłączne
 Rozkłady prawdopodobieństwa
 Oczekiwana stopa zwrotu (dochodu)
 Pomiar ryzyka wyłącznego: odchylenie standardowe
 Pomiar ryzyka wyłącznego: współczynnik zmienności
 Niechęć do ryzyka i wymagana stopa zwrotu
Ryzyko a portfel papierów wartościowych
 Zwroty z portfela
 Ryzyko portfela
 Ryzyko dywersyfikowalne a ryzyko rynkowe
 Pojęcie współczynnika beta
Związek między ryzykiem a stopą zwrotu
 Wpływ inflacji
 Zmiany w stopniu niechęci do ryzyka
 Zmiana współczynnika beta dla akcji
Aktywa rzeczowe a papiery wartościowe
Niektóre obawy dotyczące beta i CAPM
Zmienność a ryzyko
Podsumowanie
Pytania
Zadania do samodzielnego rozwiązania
Zadania dla początkujących
Zadania typu egzaminacyjnego
Zadania
Zadanie wymagające użycia arkusza kalkulacyjnego
Całościowe studium przypadku
Rozdział 6. Wartość pieniądza w czasie
Wprowadzenie
Linie czasu
Wartość przyszła
 Procedura rozwiązywania problemów
 Interpretacja graficzna procesu kapitalizacji: wzrost
Wartość obecna
 Interpretacja graficzna procesu dyskontowania
Rozwiązywanie względem czasu i stóp procentowych
 Wyznaczanie i
 Wyznaczanie n
Wartość przyszła renty
 Renty zwykłe
 Renty należne
Wartość obecna renty
 Renty zwykłe
 Renty należne
Renty wieczyste
Strumienie nieregularnych przepływów pieniężnych
 Wartość obecna strumieni nieregularnych przepływów pieniężnych
 Wartość przyszła strumieni nieregularnych przepływów pieniężnych
 Wyznaczanie stopy procentowej i w problemach zawierających strumienie nieregularnych przepływów pieniężnych
Półroczne i inne okresy kapitalizacji
Porównanie różnych typów stóp procentowych
Okresy cząstkowe
Pożyczki ratalne
Spłata częściowa: pożyczki z ratami balonowymi
Podsumowanie
Pytania
Zadania do samodzielnego rozwiązania
Zadania dla początkujących
Zadania typu egzaminacyjnego
Zadania
Zadanie wymagające użycia arkusza kalkulacyjnego
Całościowe studium przypadku
CZĘŚĆ 3. AKTYWA FINANSOWE
Rozdział 7. Obligacje i ich wycena
Wprowadzenie
Kto emituje obligacje?
Kluczowe charakterystyki obligacji
 Wartość nominalna
 Oprocentowanie kuponowe
 Termin zapadalności
 Klauzula przedterminowego wykupu
 Fundusze amortyzacyjne
 Inne charakterystyki obligacji
Wycena obligacji
 Zmiany wartości obligacji w czasie
Stopy dochodu z obligacji
 Stopa dochodu do terminu zapadalności
 Stopa dochodu do momentu wezwania do przedterminowego wykupu
 Bieżąca stopa dochodu
Obligacje z półrocznymi kuponami
Ocena ryzyka obligacji
 Ryzyko stopy procentowej
 Ryzyko stopy reinwestycji
 Porównanie ryzyka stopy procentowej i ryzyka stopy reinwestycji
Ryzyko kredytowe (zaniechania spłat)
 Różne rodzaje obligacji przedsiębiorstw
 Ocena jakości (rating) obligacji
 Upadłości reorganizacja firmy
Rynki obligacji
Podsumowanie
Pytania
Zadania do samodzielnego rozwiązania
Zadania dla początkujących
Zadania typu egzaminacyjnego
Zadania
Zadanie wymagające użycia arkusza kalkulacyjnego
Całościowe studium przypadku
Rozdział 8. Akcje i ich wycena
Wprowadzenie
Prawa i przywileje zwykłych akcjonariuszy określone w prawie
 Kontrola nad firmą
 Prawo poboru
Rodzaje akcji zwykłych
Rynek akcji zwykłych
 Rodzaje transakcji na rynku akcji
Wycena akcji zwykłych
 Definicje pojęć stosowanych w modelach wyceny akcji
 Oczekiwane dywidendy jako podstawa wyceny akcji
Akcje o stałym wzroście
 Przykład akcji o stałym wzroście
 Dywidendy i wzrost zysków
 Kiedy można stosować model stałego wzrostu?
Oczekiwana stopa zwrotu dla akcji o stałym wzroście
Wycena akcji o zmiennej stopie wzrostu
Wycena całej korporacji
 Model całkowitej wartości spółki
 Porównanie modelu wzrostu dywidendy i modelu wartości całkowitej
Równowaga na rynku akcji
 Zmiany cen równowagi akcji
 Hipoteza efektywności rynku
 Rodzaje efektywności rynkowej
 Implikacje wynikające z efektywności rynku
 Czy rynek akcji jest efektywny?
Faktyczne ceny akcji i stopy zwrotu
 Inwestowanie na międzynarodowych rynkach akcji
Akcje uprzywilejowane
Podsumowanie
Pytania
Zadania do samodzielnego rozwiązania
Zadania dla początkujących
Zadania typu egzaminacyjnego
Zadania
Zadanie wymagające użycia arkusza kalkulacyjnego
Całościowe studium przypadku
Załącznik A. Tablice matematyczne
Załącznik B. Wyniki i komentarze do zadań do samodzielnego rozwiązania
Załącznik C. Rozwiązania zadań zamieszczonych na końcu rozdziałów
Załącznik D. Wybrane równania i dane
Indeks
TOM II
CZĘŚĆ 4. INWESTOWANIE W DŁUGOTERMINOWE AKTYWA: BUDŻETOWANIE KAPITAŁOWE
Rozdział 9. Koszt kapitału
Wprowadzenie
Określanie średniego ważonego kosztu kapitału
Podstawowe definicje
Koszt kapitału obcego
Koszt kapitału akcyjnego uprzywilejowanego
Koszt zysków zatrzymanych
 Koncepcja CAPM
 Koncepcja stopy dochodu z obligacji z premią za ryzyko
 Koncepcja stopy dochodu z dywidendy zwiększonej o stopę wzrostu
  (metoda zdyskontowanych przepływów pieniężnych DCF)
Koszt kapitału pochodzącego z emisji akcji zwykłych
Średni ważony koszt kapitału
Czynniki wpływające na składniki kosztu kapitału
 Czynniki niekontrolowane przez firmę
 Czynniki kontrolowane przez firmę
Korekta kosztu kapitału ze względu na ryzyko
Szacowanie ryzyka projektu
Wybrane problemy szacowania kosztu kapitału
Podsumowanie
Pytania
Zadania do samodzielnego rozwiązania
Zadania dla początkujących
Zadania typu egzaminacyjnego
Zadania
Zadanie wymagające użycia arkusza kalkulacyjnego
Całościowe studium przypadku
Rozdział 10. Podstawy budżetowania kapitałowego
Wprowadzenie
Znaczenie budżetowania kapitałowego
Tworzenie koncepcji projektów inwestycyjnych
Klasyfikacja projektów inwestycyjnych
Podobieństwa między budżetowaniem kapitałowym a wyceną papierów wartościowych
Metody oceny efektywności inwestycji
 Okres zwrotu
 Wartość obecna netto (NPV)
 Uzasadnienie metody NPV
 Wewnętrzna stopa zwrotu (IRR)
 Uzasadnienie metody IRR
Porównanie metod NPV i IRR
 Krzywe NPV
 Zależność rankingu projektów od kosztu kapitału w metodzie NPV
 Projekty niezależne
 Projekty wykluczające się wzajemnie
 Wielokrotna IRR
Zmodyfikowana wewnętrzna stopa zwrotu (MIRR)
Metody oceny efektywności inwestycji wnioski końcowe
Kontrola realizacji projektów
Inne zastosowania technik budżetowania kapitałowego
Podsumowanie
Pytania
Zadania do samodzielnego rozwiązania
Zadania dla początkujących
Zadania typu egzaminacyjnego
Zadania
Zadanie wymagające użycia arkusza kalkulacyjnego
Całościowe studium przypadku
Rozdział 11. Szacowanie przepływów pieniężnych i analiza ryzyka
Wprowadzenie
Szacowanie przepływów pieniężnych
Identyfikacja istotnych przepływów pieniężnych
 Przepływy pieniężne projektu a zysk netto
 Przyrostowe przepływy pieniężne
 Rozkład czasowy przepływów pieniężnych
Ocena efektywności inwestycji
 Analiza przepływów pieniężnych
 Podejmowanie decyzji
Wprowadzenie do analizy ryzyka projektu inwestycyjnego
Techniki mierzenia ryzyka wyłącznego
 Analiza wrażliwości
 Analiza scenariuszy
 Symulacja Monte Carlo
Podsumowanie analizy ryzyka projektu
Wpływ ryzyka projektu i struktury kapitału na proces budżetowania kapitałowego
Opcje rzeczywiste w budżetowaniu kapitałowym
Drzewa decyzyjne w wycenie opcji związanych z rozkładem czasowym inwestycji
 Inne przykłady opcji wbudowanych w inwestycje
Optymalny budżet inwestycyjny
Podsumowanie
Pytania
Zadania do samodzielnego rozwiązania
Zadania dla początkujących
Zadania typu egzaminacyjnego
Zadania
Zadanie wymagające użycia arkusza kalkulacyjnego
Całościowe studium przypadku
CZĘŚĆ 5. STRUKTURA KAPITAŁU I POLITYKA DYWIDEND
Rozdział 12. Struktura kapitału i dźwignia
Wprowadzenie
Docelowa struktura kapitału
Ryzyko operacyjne i finansowe
 Ryzyko operacyjne
 Dźwignia operacyjna
 Ryzyko finansowe
Wyznaczanie optymalnej struktury kapitału
 WACC a zmiany struktury kapitału
 Równanie Hamady
 Optymalna struktura kapitału
Teoria struktury kapitału
 Wpływ podatków
 Koszty trudności finansowych
 Teoria wyboru
 Teoria sygnalizacji
 Wykorzystanie finansowania kapitałem obcym do kontroli działań zarządu
Kontrolna lista czynności wykonywanych przy ustalaniu struktury kapitału
Zróżnicowanie struktur kapitału
Podsumowanie
Pytania
Zadania do samodzielnego rozwiązania
Zadania dla początkujących
Zadania typu egzaminacyjnego
Zadania
Zadanie wymagające użycia arkusza kalkulacyjnego
Całościowe studium przypadku
Rozdział 13. Podział zysku: dywidendy i odkup akcji
Wprowadzenie
Dywidendy czy zysk kapitałowy: co wolą inwestorzy?
 Teoria nieistotności polityki dywidend
 Teoria wróbla w garści
 Teoria preferencji podatkowych
 Która teoria jest najlepsza?
Inne problemy związane z polityką dywidend
 Hipoteza zawartości informacyjnej lub sygnalizacji
 Efekt klienteli
Stabilność dywidend
Ustalanie polityki dywidend w praktyce
 Ustalanie docelowego wskaźnika wypłaty: polityka dywidend rezydualnych
 Zyski, przepływy pieniężne i dywidendy
 Procedury wypłaty
Plan reinwestycji dywidend
Przegląd czynników wpływających na politykę dywidend
 Bariery wypłaty dywidend
 Możliwości inwestycyjne
 Dostępność i koszt alternatywnych źródeł kapitału
 Wpływ polityki dywidend na ks
Podsumowanie dyskusji o polityce dywidend
Dywidendy w akcjach i podział akcji
 Podział akcji
 Dywidendy w akcjach
 Wpływ na cenę akcji
Odkupienie akcji
 Efekty odkupienia akcji
 Korzyści z odkupienia akcji
 Wady odkupienia akcji
 Wnioski dotyczące odkupienia akcji
Podsumowanie
Pytania
Zadania do samodzielnego rozwiązania
Zadania dla początkujących
Zadania typu egzaminacyjnego
Zadania
Zadanie wymagające użycia arkusza kalkulacyjnego
Całościowe studium przypadku
CZĘŚĆ 6. ZARZĄDZANIE KAPITAŁEM OBROTOWYM, PROGNOZOWANIE ORAZ ZARZĄDZANIE FINANSAMI MIĘDZYNARODOWYMI
Rozdział 14. Zarządzanie kapitałem obrotowym
Wprowadzenie
Terminologia dotycząca kapitału obrotowego
Cykl konwersji środków pieniężnych
 Przykład
 Skracanie cyklu konwersji środków pieniężnych
 Korzyści
Alternatywne rodzaje polityki inwestowania w aktywa obrotowe
 Zarządzanie składnikami kapitału obrotowego
Zarządzanie środkami pieniężnymi
 Powody utrzymywania środków pieniężnych
 Zalety utrzymywania odpowiednich zasobów środków pieniężnych i ich bliskich substytutów
Budżet pieniężny
Zbywalne papiery wartościowe
Zapasy
Koszty zapasów
Zarządzanie należnościami
 Narastanie należności
 Monitorowanie stanu należności
Polityka kredytowa
Finansowanie aktywów obrotowych (bieżących)
Różne rodzaje polityki finansowania aktywów obrotowych
 Podejście dopasowywania terminów zapadalności i wymagalności (podejście samolikwidacji)
 Podejście agresywne
 Podejście konserwatywne
Wady i zalety finansowania krótkoterminowego
 Szybkość
 Elastyczność
 Koszty długu długoterminowego a krótkoterminowego
 Ryzyko długu długoterminowego a krótkoterminowego
Źródła finansowania krótkoterminowego
Narosłe zobowiązania
Zobowiązania z tytułu dostaw towarów i usług (kredyt kupiecki)
 Koszt kredytu kupieckiego
 Składniki kredytu kupieckiego: bezpłatne a płatne
Krótkoterminowe kredyty bankowe
 Zapadalność
 Skrypt dłużny (weksel własny)
 Minimalne saldo
 Nieformalna linia kredytowa
 Kredyt rewolwingowy
Weksel komercyjny
 Zapadalność i koszt
 Korzystanie z weksli komercyjnych
Stosowanie zabezpieczeń w krótkoterminowym finansowaniu
Podsumowanie
Pytania
Zadania do samodzielnego rozwiązania
Zadania dla początkujących
Zadania typu egzaminacyjnego
Zadania
Zadanie wymagające użycia arkusza kalkulacyjnego
Całościowe studium przypadku
Rozdział 15. Planowanie i prognozowanie finansowe
Wprowadzenie
Plany strategiczne
 Cel spółki
 Zakres działania korporacji
 Cele korporacji
 Strategie korporacji
Plany operacyjne
Plan finansowy
Skomputeryzowane modele planowania finansowego
Prognozy sprzedaży
Prognozowanie sprawozdań finansowych: metoda procentu od sprzedaży
 Komplikacja: finansowe sprzężenia zwrotne
 Analiza prognozy
 Prognozowanie wolnych przepływów pieniężnych
Wzór określający AFN
Inne techniki prognozowania sprawozdań finansowych
 Prosta regresja liniowa
 Korekta uwzględniająca nadwyżkowy potencjał
Podsumowanie
Pytania
Zadania do samodzielnego rozwiązania
Zadania dla początkujących
Zadania typu egzaminacyjnego
Zadania
Zadanie wymagające użycia arkusza kalkulacyjnego
Całościowe studium przypadku
Rozdział 16. Zarządzanie finansami międzynarodowymi
Wprowadzenie
Korporacje ponadnarodowe, czyli globalne
Zarządzanie finansami międzynarodowymi wobec zarządzania na skalę krajową
 Kursy walutowe
Międzynarodowy system walutowy
Handlowanie obcymi walutami (rynek walutowy)
 Kursy kasowe (bieżące) i terminowe
Parytet stóp procentowych
Parytet siły nabywczej
Inflacja, stopy procentowe i kursy walutowe
Międzynarodowe rynki pieniężne i kapitałowe
 Rynek eurodolara
 Międzynarodowe rynki obligacji
Międzynarodowe rynki akcji
Budżetowanie kapitałowe w ponadnarodowej firmie
Struktura kapitału w różnych krajach
Ponadnarodowe zarządzanie kapitałem obrotowym
 Zarządzanie środkami pieniężnymi
 Zarządzanie kredytami
 Zarządzanie zapasami
Podsumowanie
Pytania
Zadania do samodzielnego rozwiązania
Zadania dla początkujących
Zadania typu egzaminacyjnego
Zadania
Zadanie wymagające użycia arkusza kalkulacyjnego
Całościowe studium przypadku
Załącznik A. Tablice matematyczne
Załącznik B. Wyniki i komentarze do zadań do samodzielnego rozwiązania
Załącznik C. Rozwiązania zadań zamieszczonych na końcu rozdziałów
Załącznik D. Wybrane równania i dane
Indeks