Trzecie wydanie publikacji Podziały, scalenia i rozgraniczenia nieruchomości oraz procedury ewidencyjne, wzbogacone o najnowsze orzecznictwo SN i NSA stanowi bogate omówienie reguły wykładni przepisów ustawy o gospodarce nieruchomościami (t.j. Dz.U. z 2015 r. poz. 1774 ze zm.), a także zagadnień w zakresie scalania nieruchomości o niekorzystnych warunkach zagospodarowania i ponownego ich podziału na działki gruntu nadające się do zabudowy.

Prezentowana publikacja zawiera omówienie dotyczące m.in.:

Pojęcie nieruchomości (definicje w Kodeksie cywilnym, ustawie o księgach wieczystych i hipotece oraz w ustawie o gospodarce nieruchomościami),
Pojęcie działki gruntu (definicje w Prawie geodezyjnym i kartograficznym, ustawie o planowaniu przestrzennym, a także w ustawie o gospodarce nieruchomościami),
Pojęcie działki budowlanej (definicje w ustawie o planowaniu przestrzennym, w Prawie budowlanym, ustawie o gospodarce nieruchomościami, oraz w Prawie geodezyjnym i kartograficznym),
Podziału nieruchomości.
Podziału nieruchomości na terenach objętych miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego.
Scalenia i podziały nieruchomości.
Rozgraniczania nieruchomości.
Ewidencji gruntów i budynków – podstawy prawne prowadzenia i aktualizacji danych.

Niniejsza publikacja przeznaczona jest przede wszystkim dla prawników, urzędników, geodetów i urbanistów zajmujących się problematyką gospodarki nieruchomościami, w tym tworzenia działek gruntu dla przedsięwzięć inwestycyjnych.

Rozdziały:
Wykaz skrótów                       XI
Wykaz aktów prawnych                    XVII

Część I. Podział nieruchomości             1

Rozdział 1. Rodzaje i cel podziałów nieruchomości         3
1.1. Pojęcie nieruchomości i działki gruntu            3
1.1.1. Defi nicje w GospNierU           3
1.1.2. Defi nicje w KC               13
1.1.3. Defi nicje w KWU              18
1.1.4. Defi nicje w PrGeodKartU           19
1.2. Podział cywilny                     22
1.3. Podział do korzystania               30
1.4. Podział ewidencyjno-geodezyjny              32
1.5. Rodzaje podziałów nieruchomości uregulowane w GospNierU                     38

Rozdział 2. Podział nieruchomości rolnych i leśnych     41
2.1. Pojęcie nieruchomości rolnych i leśnych       41
2.2. Podział bez decyzji administracyjnej            55
2.3. Zasady i warunki zatwierdzania podziału decyzją administracyjną                     61
2.3.1. Uwagi wstępne               61
2.3.2. Wydzielanie niezbędnych dróg            63
2.3.3. Wydzielanie działek gruntu o powierzchni poniżej
0,3000 ha                 65
2.3.4. Wydzielanie działek gruntu dla powiększenia sąsiedniej nieruchomości               69
2.3.5. Wydzielanie działek gruntu dla regulacji granic między nieruchomościami.
2.3.6. Warunek zatwierdzenia podziału w postaci zbycia wydzielonych działek gruntu w określonym terminie
2.3.7. Wydzielanie działek gruntu na cele określone w art. 95 GospNierU                    80

Rozdział 3. Podział nieruchomości na terenach objętych mpzp    83
3.1. Pojęcie nieruchomości zabudowanej i przeznaczonej pod zabudowę                   83
3.2. Warunki zgodności podziału z mpzp             93
3.3. Warunek dostępności wydzielonych działek gruntu do drogi publicznej                       112
3.4. Podział po podjęciu uchwały o przystąpieniu do sporządzenia mpzp                         121

Rozdział 4. Podział nieruchomości na terenach objętych obowiązkiem sporządzenia mpzp
4.1. Przypadki obowiązku sporządzenia mpzp          127
4.2. Warunki zawieszenia postępowania podziałowego    131
4.3. Podział niezależnie od ustaleń mpzp             132

Rozdział 5. Podział nieruchomości na terenach nieobjętych mpzpp . 135
5.1. Zgodność podziału z decyzją o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu                  135
5.2. Niesprzeczność podziału z przepisami odrębnymi    149
5.3. Warunek dostępności wydzielonych działek gruntu do drogi publicznej                       156

Rozdział 6. Podział nieruchomości niezależnie od ustaleń mpzp   . 159
6.1. Uwagi wstępne                 159
6.2. Poszczególne cele wydzielenia działek gruntu         165

Rozdział 7. Podział budynków i nieruchomości zabytkowych    191
7.1. Podział budynku                    191
7.2. Podział nieruchomości zabytkowych            195

Rozdział 8. Postępowanie administracyjne o podział nieruchomości na wniosek
8.1. Właściwość organów administracji i sądu cywilnego   207
8.2. Podmioty uprawnione do wnioskowania o podział    214
8.3. Strony postępowania podziałowego             221
8.4. Wniosek o podział nieruchomości i jego załączniki       225
8.5. Opiniowanie proponowanego podziału nieruchomości     233
8.6. Pozwolenie wojewódzkiego konserwatora zabytków   239
8.7. Dokumentacja podziałowa oraz inne czynności dokonywane w toku postępowania podziałowego             240
8.7.1. Uwagi wstępne               240
8.7.2. Wstępny projekt podziału nieruchomości     241
8.7.3. Przyjmowanie granic do podziału nieruchomości 243
8.7.4. Mapa z projektem podziału              251
8.8. Decyzja o zatwierdzeniu podziału nieruchomości       253
8.9. Warunkowe zatwierdzenie podziału nieruchomości       260
8.10. Koszty postępowania podziałowego         264
8.11. Opłata adiacencka przy wzroście wartości nieruchomości w wyniku jej ewidencyjnego podziału

Rozdział 9. Postępowanie administracyjne o podział nieruchomości z urzędu 
9.1. Przypadki wszczęcia postępowania z urzędu      271
9.2. Strony postępowania podziałowego             290
9.3. Dokumentacja postępowania podziałowego          292
9.4. Decyzja o zatwierdzeniu podziału nieruchomości i jej skutki prawne                     297
9.5. Koszty postępowania podziałowego             300

Rozdział 10. Podział nieruchomości bez decyzji podziałowej     301
10.1. Przypadki określone w ustawie o gospodarce nieruchomościami                301
10.2. Przypadki określone w innych ustawach           311

Rozdział 11. Wydzielanie działek gruntu pod drogi publiczne 319
11.1. Rys historyczny                 319
11.1.1. Uwagi wstępne                  319
11.1.2. Parcelacja nieruchomości przed II Wojną Światową   . 321
11.1.2.1. Stan prawny obowiązujący do końca lipca 1936 r   321
11.1.2.2. Stan prawny obowiązujący po lipcu 1936 r 325
11.1.3. Podział geodezyjny nieruchomości po II Wojnie Światowej                    329
11.1.3.1. Stan prawny obowiązujący do 1.9.1972 r  329
11.1.3.2. Stan prawny obowiązujący od 1.9.1972 r. do 1.8.1985 r             341
11.1.3.3. Stan prawny obowiązujący od 1.8.1985 r. do 1.1.1998 r             346
11.1.3.4. Stan prawny obowiązujący od 1.1.1998 r. do 22.9.2004 r                353
11.2. Współczesne regulacje prawne           362
11.2.1. Uwagi wstępne                  362
11.2.2. Cel nacjonalizacji działek gruntu wydzielanych pod drogi publiczne                    374
11.2.3. Kryteria nacjonalizacji działek gruntu wydzielanych w podziale nieruchomości pod drogi        377
11.2.3.1. Przeznaczenie działki gruntu pod drogę publiczną  . 378
11.2.3.2. Wydzielenie działki gruntu w granicach przeznaczenia pod drogę publiczną           389
11.2.3.3. Dokonanie podziału nieruchomości na wniosek jej właściciela              393
11.2.3.4. Uzyskanie waloru ostateczności przez decyzję o zatwierdzeniu podziału lub waloru prawomocności przez orzeczenie sądowe
11.2.4. Ujawnienie w księdze wieczystej skutków prawnorzeczowych decyzji o zatwierdzeniu podziału nieruchomości
11.2.5. Odszkodowanie za pozbawienie praw do działek gruntu wydzielonych pod drogę publiczną      406

Rozdział 12. Połączenie nieruchomości w celu ponownego ich wydzielenia
12.1. Warunki połączenia nieruchomości i ponownego ich wydzielenia                 425
12.2. Czynności w postępowaniu o połączenie nieruchomości i ponowne ich wydzielenie                 431
12.3. Decyzja o zatwierdzeniu połączenia nieruchomości i ponownego ich wydzielenia                 433

Część II. Scalenie i podział nieruchomości         435

Rozdział 1. Przedmiot scalenia i podziału nieruchomości   437
1.1. Cel i charakter scalenia i podziału nieruchomości       437
1.2. Nieruchomości rolne i leśne            443
1.3. Nieruchomości o innym przeznaczeniu            446

Rozdział 2. Warunki scalenia i podziału nieruchomości       449
2.1. Dopuszczalność scalenia i podziału nieruchomości       449
2.2. Kryteria scalenia i podziału nieruchomości      456

Rozdział 3. Postępowanie scaleniowo-podziałowe      459
3.1. Wszczęcie postępowania scaleniowo-podziałowego na wniosek 459
3.2. Wszczęcie postępowania scaleniowo-podziałowego z urzędu   463
3.3. Uchwała o przystąpieniu do scalenia i podziału nieruchomości  . 466
3.4. Uczestnicy postępowania scaleniowo-podziałowego   473
3.5. Rada uczestników scalenia             476
3.6. Uchwała o scaleniu i podziale nieruchomości      478

Rozdział 4. Uchwała o scaleniu i podziale nieruchomości   483
4.1. Charakter prawny uchwały o scaleniu i podziale        483
4.2. Zakres treści uchwały o scaleniu i podziale      484
4.3. Skutki prawne uchwały o scaleniu i podziale      485
4.4. Opłata adiacencka                    497

Rozdział 5. Wydzielanie działek gruntu pod drogi      503
5.1. Sposób wydzielania działek gruntu          503
5.2. Skutki prawne scalenia i podziału wobec działek gruntu wydzielonych pod drogi                 507
5.3. Uprawnienia odszkodowawcze               510