W ciągu ostatnich 240 lat obserwujemy proces kształtowania wyobraźni polityków i twórców idei politycznej przez doktryny ekonomiczne. Niniejsze opracowanie przedstawia zaledwie fragment tego procesu, ukazując akademickich ekonomistów polskich w roli twórców idei politycznych, opowiadając jak teoria ekonomiczna była przekuwana na program polityczny lub ideę zmiany społecznej.

W wyróżnionym okresie przepływ idei był w zasadzie jednostronny. W myśli polskiej następowała recepcja idei przychodzących z Zachodu. Przepływu w drugą stronę prawie nie było  Historia teorii ekonomicznej w Polsce była więc przede wszystkim historią recepcji kolejnych programów badawczych przybywających z Zachodu, natomiast polityczna adaptacja idei ekonomicznych prowadziła do powstawania różnych programów modernizacyjnych dla Polski. Stąd też przegląd i analiza politycznych konsekwencji idei ekonomicznych jest także przedstawieniem opcji cywilizacyjnych, które byli sobie w stanie wyobrazić Polacy w wyróżnionym okresie. W ten sposób praca niniejsza nawiązuje do książki Jerzego Jedlickiego Jakiej cywilizacji Polacy potrzebują? Celem autora niniejszej rozprawy jest narysować mapę opcji cywilizacyjnych, które wiedza i wyobraźnia pozwoliły ówczesnym Polakom sformułować