Specyfika kryzysu, który rozpoczął się w 2007 roku polega m.in. na tym, że wykazuje on tendencję do przechodzenia w stan permanentny (długookresowy), zagrażając ciągle znaczną destabilizacją zarówno tzw. sfery nominalnej, jak i realnej gospodarki. Stąd podejmowane od kilku lat, zarówno na szczeblu poszczególnych państw, jak i na szczeblu międzynarodowym, usilne starania aby stworzyć takie ramy instytucjonalne w gospodarce, aby mogła ona skutecznie oprzeć się kolejnym "odsłonom" kryzysu.

Tymczasem sytuacja gospodarki europejskiej w pełni uzasadnia obawy wyrażane przez część teoretyków oraz praktyków gospodarczych, że druga dekada nowego stulecia może być dla Europy "straconą dekadą"; przy czym upatruje się tu analogii do dwóch "straconych dekad", jakie dotknęły gospodarkę japońską. Jeśli kraje Unii Europejskiej nie będą w stanie wspólnie stawić czoła stagnacji wzrostu i niepewnym perspektywom gospodarczym, należy liczyć się z dalszym narastaniem konfliktów i sprzeczności interesów w obrębie tej grupy państw, które mogą być realnym zagrożeniem dla dalszych postępów integracji europejskiej.

W sytuacji kryzysowej, w jakiej znajduje się obecnie gospodarka Unii Europejskiej, a także jej instytucje, analizy wymaga całokształt środków jakie podejmowane są zarówno na szczeblu unijnym, jak i na szczeblach krajowych, aby tę sytuację zmienić. Szczególnie istotna wydaje się być ocena adekwatności zastosowanych środków z zakresu polityki pieniężnej oraz fiskalnej, które w podstawowej mierze kształtują otoczenie dla rozwoju gospodarczego w państwach członkowskich Unii. Tej też tematyce poświęcone jest niniejsze opracowanie.

Kierowana do rąk Czytelników publikacja, przygotowana przy udziale przedstawicieli czołowych krajowych ośrodków naukowych, może okazać się ciekawą lekturą dla wszystkich zainteresowanych studiowaniem aktualnych, trudnych problemów integracji europejskiej. Nie pretenduje ona do całościowego i ostatecznego wyjaśnienia dyskutowanych kwestii. Jej głównym celem jest inspirowanie i zachęcanie do dalszych badań.