"Publikacja dr Anny Nykiel-Mateo jest pierwszą w polskiej literaturze prawniczej monografią naukową podejmującą niezwykle ważne dla prawidłowego funkcjonowania rynku wewnętrznego Unii Europejskiej zagadnienie dystynkcji pomocy państwa i ogólnych środków interwencji w europejskim prawie wspólnotowym. Autorka inspirowana obowiązującymi regulacjami normatywnymi, praktyką orzeczniczą i dorobkiem doktryny, przede wszystkim zachodnioeuropejskiej, zbudowała własną koncepcję badania różnic między środkami pomocy państwa i ogólnej interwencji w sposób znamionujący najwyższą kompetencję badawczą. Główną tezę rozprawy Autorka weryfikuje w ramach rozważań dotyczących pojęcia pomocy państwa w europejskim prawie wspólnotowym, kryteriów klasyfikacji danego środka pomocowego, przesłanek uznania pomocy za sprzeczną ze wspólnym rynkiem oraz charakterystyki ogólnych środków interwencji, środków fiskalnych oraz środków z zakresu polityki społecznej i zatrudnienia.

Środki te zostały poddane wszechstronnej analizie prawno-dogmatycznej i krytycznej, pogłębionej ocenie w oparciu o wykorzystaną literaturę, orzeczenia sądów wspólnotowych i decyzje Komisji Europejskiej oraz inne dokumenty. Autorka nie ogranicza się do opisu przedmiotowych środków, ale wskazuje wiarygodne i wszechstronnie uzasadnione sposoby rozwiązania problemów powstałych w związku z ich praktycznym wykorzystaniem. Publikacja reprezentuje wysoki poziom naukowy oraz dojrzały warsztat badawczy i stanowi niezwykle cenne źródło poznania omawianej problematyki użyteczne dla szerokiego kręgu czytelników zainteresowanych europejskim prawem gospodarczym".

Prof. dr hab. Kazimierz Strzyczkowski

Rozdziały:

Wprowadzenie
1. Pomoc państwa jako instrument wspierania gospodarczego
2. Pomoc państwa jako pojęcie prawa wspólnotowego - europeizacja prawa pomocy publicznej
3. Rozróżnienie pomiędzy środkami pomocowymi a ogólnymi środkami interwencji
4. Cel i metoda badawcza
5. Terminologia

Rozdział I. Pojęcie pomocy państwa w europejskim prawie wspólnotowym - uwagi ogólne
1. Miejsce regulacji pomocy państwa w prawie wspólnotowym
2. Konstrukcja art. 87 TWE
3. Definicje pomocy w prawie wspólnotowym
4. Podsumowanie

Rozdział II. Kryteria klasyfikacji danego środka jako pomoc państwa
1. Korzyść
1.1. Nieodpłatność korzyści
1.2. Test prywatnego podmiotu gospodarczego działającego w warunkach gospodarki rynkowej
1.3. Pomoc przyznana pośrednio
1.4. Forma korzyści
1.5. Rekompensata z tytułu świadczenia usług w ogólnym interesie gospodarczym
1.5.1. Implikacje orzeczenia w sprawie Altmark
1.5.2. Przyjęty przez Komisję pakiet dotyczący finansowania przez państwa członkowskie usług świadczonych w ogólnym interesie gospodarczym
2. Pochodzenie od państwa lub ze źródeł państwowych
2.1. Pomoc pochodząca od państwa
2.1.1. Państwowa kontrola nad podmiotami spoza aparatu administracji publicznej
2.1.2. Wertykalny skutek przepisów prawa wspólnotowego
2.2. Pomoc pochodząca ze źródeł państwowych
2.2.1. Środki wypłacane z funduszy pochodzących z prywatnych składek
2.2.2. Państwowa kontrola cen
2.2.3. Środki pomocowe wynikające z krajowych unormowań w zakresie prawa pracy
2.3. Najnowsze orzecznictwo dotyczące warunku pochodzenia pomocy od państwa lub ze źródeł państwowych
2.4. Pomoc ze źródeł wspólnotowych
3. Selektywność
3.1. Pojęcie przedsiębiorstwa i gałęzi produkcji
3.2. Środki z zakresu prawa pracy i ubezpieczeń społecznych
3.3. Uprzywilejowanie wszystkich przedsiębiorstw krajowych
3.4. Dyskryminacja
3.5. Pomoc o charakterze ogólnym
4. Podsumowanie

Rozdział III. Przesłanki uznania pomocy za sprzeczną ze wspólnym rynkiem
1. Zakłócenie lub zagrożenie zakłóceniem konkurencji
1.1. Konkurencja jako dobro chronione
1.2. Zakłócenie konkurencji - ogólna charakterystyka pojęcia
1.3. Rodzaje stosowanych przez państwa członkowskie środków skutkujących zakłóceniem konkurencji
1.3.1. Różnice pomiędzy ustawodawstwami krajowymi
1.3.2. Wprowadzanie szczególnych regulacji będących wynikiem różnych tradycji prawnych istniejących w poszczególnych państwach członkowskich
1.3.3. Wyłączenia stosowania prawa wspólnotowego
1.3.4. Środki o charakterze politycznym
1.3.5. Monopole państwowe
1.3.6. Prowadzenie przez państwo działalności gospodarczej
1.3.7. Podatki
1.3.8. Finansowanie działalności handlowej
1.4. Zakłócenie konkurencji w rozumieniu przepisów regulujących pomoc państwa
1.5. "Wojny pomocowe"
1.6. Brak konkurencji w handlu towarami podobnymi do tych, które produkuje beneficjent pomocy
1.7. Pomoc bagatelna (de minimis)
2. Wpływ na wewnątrzwspólnotową wymianę handlową
2.1. Prowadzenie przez beneficjenta pomocy działalności na terytorium tylko jednego państwa członkowskiego
2.2. Prowadzenie przez beneficjenta pomocy działalności poza wspólnym rynkiem
2.3. Konkurencja spoza Unii
2.4. Pomoc bagatelna (de minimis)
2.5. Testy LASA i LET
3. Reforma polityki Komisji w zakresie kontroli pomocy państwa a ocena wpływu pomocy na konkurencję i wewnątrzwspólnotową wymianę handlową
4. Podsumowanie

Rozdział IV. Ogólne środki interwencji
1. Uwagi ogólne - uzasadnienie dopuszczalności stosowania ogólnych środków interwencji
2. Charakterystyka ogólnych środków interwencji
3. Podsumowanie

Rozdział V. Środki o charakterze fiskalnym
1. Ogólna charakterystyka
2. Przykłady stosowanych przez państwa środków o charakterze fiskalnym
2.1. Ulgi inwestycyjne
2.2. Odpisy amortyzacyjne
2.3. Obszary wolne od opodatkowania
3. Zastosowanie tradycyjnych kryteriów definicyjnych pomocy państwa do środków o charakterze fiskalnym
3.1. Korzyść
3.2. Pochodzenie od państwa lub ze źródeł państwowych
3.3. Selektywność
3.3.1. Selektywność a podatkowe umowy administracyjne
3.3.2. Selektywność a opodatkowanie centrów koordynacji
3.3.3. Selektywność środków podatkowych a nieuczciwa konkurencja podatkowa
3.3.4. Selektywność a podatki stanowione przez autonomiczne regiony
4. Dodatkowe kryteria odróżnienia podatkowych środków pomocowych od ogólnych środków interwencji
4.1. Uznanie administracyjne
4.2. Środki, których zastosowanie jest uzasadnione ze względu na naturę i ogólną konstrukcję systemu
4.3. Podobny ciężar podatkowy
4.4. Związek wpływów z podatków z finansowaniem środków pomocowych
4.5. Proporcjonalność
4.6. Stosowanie danego środka jako realizacja określonych celów polityki wspólnotowej