Regulacja sektorowa jest relatywnie nowym instrumentem oddziaływania państwa na rynki niekonkurencyjne, zdominowane przez monopolistów naturalnych władających infrastrukturą. Regulacja wpływa na zakres władzy dyskrecjonalnej administracji gospodarczej. Wywołuje pytanie o ocenę legalności decyzji nakładających na przedsiębiorstwa obowiązki regulacyjne. Niełatwa jest w takiej sytuacji rola sądów, które muszą odnieść się do przesłanek ekonomicznych,
w tym także prognoz rozwoju rynku.

W publikacji wyeksponowano zagadnienia:

- podstaw prawnych i metod regulacji,
- przesłanek decyzji i zakresu swobody organów regulacyjnych,
- specyki regulacji sektorowej (telekomunikacja, energetyka, kolejnictwo) w prawie wspólnotowym,
- struktury, roli i uprawnień polskich organów regulacyjnych.

Znajomość regulacji sektorowej jest dziś koniecznym elementem nauczania prawa gospodarczego publicznego (administracyjnego). Ze względu na szczególne prawnoustrojowy status organów regulacyjnych stanowi też ważne uzupełnienie prawa konstytucyjnego. Książka adresowana jest w szczególności do pracowników naukowych, studentów prawa europejskiego, gospodarczego, prawa publicznego, gospodarczego, administracji, ekonomii, i do pracowników urzędów regulacyjnych.

Rozdziały:

Wykaz skrótów

Wprowadzenie

Rozdział 1. Regulacja jako przedmiot badań

Wstęp
1.1. Cele pracy
1.2. Regulacja jako odpowiedź na nowe zjawiska ekonomiczne
1.3. Rodowód i uniwersalizm regulacji
1.4. Historia regulacji a metoda analizy zjawiska
1.5. Problematyka regulacji a problematyka organu regulacyjnego
1.6. Pojmowanie regulacji w prawie wspólnotowym
1.7. Pojmowanie regulacji w prawie polskim
1.8. Regulacja w piśmiennictwie polskim
1.9. Prawny model regulacji i jego konsekwencje dla systemu prawa i aparatu
państwowego
1.10. Wnioski

Rozdział 2. Uznanie regulacyjne jako element prawnego modelu regulacji

2.1. Charakterystyka podstaw prawnych regulacji
2.2. Pojęcie uznania administracyjnego jako punkt wyjścia dla rozważań nad modelem podstawy prawnej regulacji
2.3. Model podstawy prawnej regulacji w prawie wspólnotowym
   2.3.1. Zarys i uzasadnienie koncepcji uznania regulacyjnego
   2.3.2. Działanie ex ante jako differentia specifica uznania regulacyjnego
   2.3.3. Tymczasowość obowiązków regulacyjnych jako differentia specifica regulacji
      2.3.3.1. Tymczasowość środków regulacji: obowiązek wycofania nakazów regulacyjnych
ex ante z chwilą normalizacji sytuacji rynkowej
      2.3.3.2. Zróżnicowanie obowiązku wycofania nakazów regulacyjnych
      2.3.3.3. Ograniczenia prawa organu regulacyjnego do weryfikacji obowiązków
regulacyjnych
   2.3.4. Rola rynku w rozważaniach o uznaniu regulacyjnym
      2.3.4.1. Przesłanka nieskuteczności konkurencji. Sekwencja czasowa
instrumentów prawnych
      2.3.4.2. Rynek jako instytucja prawna
      2.3.4.3. Wynik analizy rynku jako ograniczenie uznania regulacyjnego
      2.3.4.4. Ograniczenie uznania stanowiskiem Komisji w sprawie rynków ponadnarodowych
      2.3.4.5. Rola pozycji dominującej (znaczącej) na rynku w uruchamianiu kompetencji regulacyjnych
         2.3.4.5.1. Uwagi ogólne
         2.3.4.5.2. Pozycja dominująca na rynku jako przesłanka decyzji regulacyjnych
         2.3.4.5.3. Metoda regulacyjna ex ante
         2.3.4.5.4. Metoda oceny pozycji dominującej a zakres swobody organu regulacyjnego
         2.3.4.5.5. Zapewnienie dostępu do infrastruktury jako szczególny problem dominacji na rynku
   2.3.5. Inne niż sytuacja na rynku ograniczenia uznania regulacyjnego
      2.3.5.1. Ograniczenie uznania celami regulacji
      2.3.5.2. Ograniczenie uznania wytycznymi i zaleceniami Komisji
      2.3.5.3. Ograniczenie uznania zasadami ogólnymi regulacji
      2.3.5.4. Interes publiczny – ograniczenie, czy źródło uznania?
      2.3.5.5. Inne przesłanki podejmowania decyzji regulacyjnych
      2.3.5.6. Sekwencja decyzji regulacyjnych
      2.3.5.7. Ograniczenia uznania w zawarte w porozumieniach między organami regulacyjnymi państw członkowskich
      2.3.5.8. Ograniczenie uznania regulacyjnego stanowiskiem organu ochrony konkurencji
      2.3.5.9. Ograniczenia uznania wynikiem konsultacji
      2.3.5.10. Weryfikacja uznaniowych działań organu regulacyjnego przez inne organy
      2.3.5.11. Rola monitoringu w realizacji uznania regulacyjnego
      2.3.5.12. Wykładnia prawa dla potrzeb regulacji – granice restrykcyjności
2.4. Zakres odmienności uznania w regulacji na rzecz celów społecznych
   2.4.1. Zagadnienia ogólne
   2.4.2. Usługa powszechna a regulacja
2.5. Różnice w koncepcji uznania regulacyjnego w prawie telekomunikacyjnym
i energetycznym
2.6. Uprawnienia nadzwyczajne jako forma władzy dyskrecjonalnej
2.7. Uznanie regulacyjne w prawie polskim
   2.7.1. Uznanie regulacyjne w prawie telekomunikacyjnym
   2.7.2. Uznanie regulacyjne w prawie energetycznym
   2.7.3. Uznanie regulacyjne w prawie sektora kolejowego
2.8. Polityka sektorowa jako podstawa prawna działań regulacyjnych
2.9. Wnioski
   2.9.1. Rola prawa wspólnotowego w kształtowaniu modelu regulacji
   2.9.2. Nowy model podstawy prawnej administracji
   2.9.3. Wybrane problemy związane z implementacją pojęcia regulacji

Rozdział 3. Niezależność organów regulacyjnych jako element prawnego modelu regulacji

3.1. Uwagi ogólne
3.2. Imperatyw niezależności w prawie wspólnotowym
   3.2.1. Imperatyw niezależności w prawie telekomunikacyjnym WE
   3.2.2. Imperatyw niezależności w prawie energetycznym WE
   3.2.3. Imperatyw niezależności w prawie kolejowym WE. Brak implementacji
3.3. Rzeczywista pozycja ustrojowa organu jako przedmiot badań
3.4. Organy regulacyjne w innych państwach członkowskich
3.5. Zagrożenia niezależności organu regulacyjnego wynikające z jego pozycji ustrojowej
   3.5.1. Organ regulacyjny jako organ administracji państwowej
   3.5.2. Organ regulacyjny jako centralny organ administracji rządowej
3.6. Elementy składowe pozycji ustrojowej organów regulacyjnych
   3.6.1. Zasada kadencyjności
      3.6.1.1. Uwagi ogólne
      3.6.1.2. Zasada kadencyjności w regulacji sektora energetycznego
      3.6.1.3. Zasada kadencyjności w regulacji sektora telekomunikacyjnego
   3.6.2. Podmiot powołujący organ regulacyjny
      3.6.2.1. Uwagi ogólne
      3.6.2.2. Podmiot powołujący organ regulacyjny w prawie energetycznym
      3.6.2.3. Podmiot powołujący organ regulacyjny w prawie telekomunikacyjnym
      3.6.2.4. Rola kwalifikacji w powoływaniu organów regulacyjnych
   3.6.3. Kompetencje organów regulacyjnych wobec własnego aparatu wykonawczego jako element niezależności
      3.6.3.1. Zastępcy organów regulacyjnych – uwagi ogólne
      3.6.3.2. Aparat pomocniczy – uwagi ogólne
      3.6.3.3. Ograniczenie wpływu Prezesa URE na aparat wykonawczy
         3.6.3.3.1. Wiceprezes URE
         3.6.3.3.2. Aparat pomocniczy – Urząd Regulacji Energetyki
      3.6.3.4. Wpływ Prezesa UKE na aparat wykonawczy
         3.6.3.4.1. Zastępca Prezesa UKE
         3.6.3.4.2. Wpływ Prezesa UKE na urząd
   3.6.4. Niezależność finansowa organów regulacyjnych
      3.6.4.1. Uwagi ogólne
      3.6.4.2. Niezależność finansowa Prezesa URE
      3.6.4.3. Niezależność finansowa Prezesa UKE
   3.6.5. Niezależne ciała konsultacyjne, a niezależność organów regulacyjnych
      3.6.5.1. Uwagi ogólne
      3.6.5.2. Niezależne ciała konsultacyjne przy organie regulacyjnym w sektorze energetyki
      3.6.5.3. Niezależne ciała konsultacyjne przy organie regulacyjnym w sektorze telekomunikacji
   3.6.6. Kolegialność a jednoosobowość organów regulacyjnych
   3.6.7. Wielość organów regulacyjnych, współregulacja i „konkurencja” organów regulacyjnych
3.7. Minister a regulacja
3.8. Polityka gospodarcza państwa a niezależność organów regulacyjnych
3.9. Wnioski

Rozdział 4. Problem prawnych form właściwych tylko regulacji

4.1. Zagadnienia ogólne. Prawne instrumenty a prawne formy działania
4.2. Instrumenty regulacji w prawie wspólnotowym
   4.2.1. Instrumenty regulacji we wspólnotowym prawie energetycznym
   4.2.2. Instrumenty regulacji we wspólnotowym prawie telekomunikacyjnym
4.3. Prawne formy działania organów regulacyjnych w prawie polskim
   4.3.1. Zagadnienia ogólne
   4.3.2. Prawne formy działania organów regulacyjnych w polskim prawie energietycznym
4.3.3. Prawne formy działania organów regulacyjnych w polskim prawie telekomunikacyjnym
4.4. Wnioski

Rozdział 5. Wnioski końcowe

5.1. Zakres wniosków
5.2. Regulacja jako nowe pojęcie polskiej nauki prawa
5.3. Problemy implementacji regulacji w prawie polskim
5.4. Polski model regulacji
5.5. Czy istnieje prawo regulacyjne?

Bibliografia

Akty prawne, orzecznictwo i dokumenty