• Oddawana do rąk Czytelników książka Prawo pracy. Podręcznik dla studentów prawa w swym tytule wskazuje głównych adresatów i cel, któremu ma służyć. Odbiorcami niniejszej publikacji mogą być jednak nie tylko studenci wydziałów prawa, gdyż prawo pracy w swej problematyce ściśle związane z procesem pracy w nie mniejszym stopniu interesować może także pracodawców, pracowników, związki zawodowe i inne podmioty.
• Pogłębionej analizie poddane zostały regulacje prawne dotyczące nawiązania, trwania i ustania stosunku pracy.
Nadto omówiono problematykę zasad i źródeł prawa pracy oraz zagadnienia związane z nadzorem nad przestrzeganiem prawa pracy, a także z rozstrzyganiem sporów pracowniczych.
• Autorzy podręcznika wykorzystali poglądy doktryny oraz orzecznictwa. W kwestiach dyskusyjnych starali się ukazać podstawowe kierunki interpretacji i wyrazić własne stanowisko. Ich celem było przedstawienie najistotniejszych zagadnień w przejrzysty i uporządkowany sposób.

Podręcznik przygotował zespół nauczycieli akademickich zatrudnionych w Katedrze Prawa Pracy Uniwersytetu Gdańskiego: prof. zw. dr hab. Urszula Jackowiak, dr hab., prof. UG Alina Wypych-Żywicka, dr Waldemar Uziak.

Rozdziały:

Rozdział pierwszy. Przedmiot, funkcje, właściwości prawa pracy
1. Wprowadzenie
2. Kryterium wyodrębnienia prawa pracy
3. Przedmiot prawa pracy
3.1 . Uwagi ogólne
3.2. Społeczne stosunki pracy podporządkowanej
3.3. Stosunki społeczne związane z pracą umownie podporządkowaną
3.4. Podsumowanie
3.5. Przedmiot prawa pracy UE
4. Funkcje prawa pracy
5. Właściwości prawa pracy

Rozdział drugi. Zasady prawa pracy
1. Wprowadzenie
2. Podstawowe zasady prawa pracy
2.1. Prawo do swobodnie wybranej pracy
2.2. Zasada wolności pracy
2.3. Ochrona godności i dóbr osobistych
2.4. Zasada równych praw, niedyskryminacji i równego traktowania .w zatrudnieniu
2.5. Prawo do godziwego wynagrodzenia
2.6. Zasada uprzywilejowania i automatyzmu prawnego
2.7. Inne podstawowe zasady
3. Zasady prawa pracy

Rozdział trzeci. Źródła prawa pracy
1. Pojęcie i systematyka źródeł prawa pracy
2. Powszechne źródła prawa pracy
3. Specyficzne źródła prawa pracy
3.1. Układ zbiorowy pracy
3.2. Regulamin pracy v 85
3.3. Regulamin wynagradzania
3.4. Inne akty specyficzne

Rozdział czwarty. Stosunki prawne zbiorowego prawa pracy
1. Charakterystyka stosunków prawnych zbiorowego prawa pracy
2. Związki zawodowe
2.1. Zasady działania związków zawodowych
2.2. Prawo koalicji
2.3. Powstanie i zakończenie działalności związku zawodowego
2.4. Uprawnienia ogólnokrajowej organizacji związkowej
2.5. Zakładowa organizacja związkowa
2.6. Uprawnienia działaczy związkowych
3. Pracodawcy i organizacje pracodawców
4. Rozwiązywanie sporów zbiorowych
5. Wpływ załogi na działalność zakładu

Rozdział piąty. Podmioty stosunku pracy
1. Uwagi ogólne
2. Pracownik
3. Pracodawca

Rozdział szósty. Nawiązanie stosunku pracy
1. Wprowadzenie
2. Stosunek pracy
3. Nawiązanie umownych stosunków pracy
3.1. Umowa o pracę
3.1.1. Uwagi ogólne
3.1.2. Pojęcie, treść i forma umowy o pracę
3.1.2.1. Uwagi ogólne, pojęcie
3.1.2.2. Treść umowy o pracę
3.1.2.3. Forma umowy
3.1.3. Zakaz konkurencji
3.1.4. Rodzaje umów o pracę
3.1.5. Kumulacja umów i zatrudnienie niepracownicze
3.2. Spółdzielcza umowa o pracę
4. Nawiązanie pozaumownych stosunków pracy
4.1. Mianowanie
4.2. Powołanie
4.3. Wybórv 174

Rozdział siódmy. Rozwiązanie stosunku pracyv 177
1. Rozwiązanie umownego stosunku pracy
1.1. Wprowadzenie
1.2. Rozwiązanie umowy o pracę na mocy porozumienia stron
1.3. Wypowiedzenie umowy o pracę
1.3.1. Okresy i terminy wypowiedzenia
1.3.2. Forma wypowiedzenia
1.3.3. Dni wolne na poszukiwanie pracy
1.3.4. Powszechna ochrona trwałości stosunku pracy
1.3.4.1. Konsultacja zamiaru wypowiedzenia umowy o pracę .z zakładową organizacją związkową
1.3.4.2. Zasadność wypowiedzenia
1.3.5. Szczególna ochrona pracownika przed wypowiedzeniem
1.4. Rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia
1.4.1. Rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia przez pracodawcę
1.4.1.1. Przesłanki niezwłocznego rozwiązania umowy o pracę bez wypowiedzenia z winy pracownika
1.4.1.2. Przesłanki niezwłocznego rozwiązania umowy o pracę bez wypowiedzenia bez winy pracownika
1.4.1.3. Forma i tryb natychmiastowego rozwiązania umownego stosunku pracy
1.4.2. Rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia przez pracownika
1.4.2.1. Przesłanki niezwłocznego rozwiązania umowy o pracę bez wypowiedzenia przez pracownika
1.4.2.2. Forma i termin rozwiązania umowy o pracę bez wypowiedzenia przez pracownika
1.5. Zasady rozwiązywania umów z przyczyn niedotyczących pracowników (zwolnienia grupowe)
2. Rozwiązanie pozaumownych stosunków pracy i spółdzielczej umowy o pracę

Rozdział ósmy. Wygaśnięcie stosunku pracy
1. Wygaśnięcie umownego stosunku pracy
2. Wygaśnięcie pozaumownych stosunków pracy i spółdzielczej umowy o pracę

Rozdział dziewiąty. Roszczenia stron w związku z wadliwym ustaniem stosunku pracy. 251
1. Roszczenia stron w związku z wadliwym ustaniem umownego stosunku pracy
1.1. Roszczenia pracownika z tytułu wadliwego ustania umownego stosunku pracy
1.1.1. Roszczenia pracownika w razie nieuzasadnionego lub niezgodnego z prawem wypowiedzenia umowy o pracę
1.1.2. Roszczenia pracownika w razie niezgodnego z prawem rozwiązania umowy o pracę bez wypowiedzenia
1.1.3. Roszczenia pracownika w razie naruszenia przepisów o wygaśnięciu umownego stosunku pracy
1.2. Roszczenia pracodawcy w razie nieuzasadnionego rozwiązania przez pracownika umowy o pracę bez wypowiedzenia
2. Roszczenia pracownika w związku z wadliwym ustaniem pozaumownych stosunków pracy i spółdzielczej umowy o pracę

Rozdział dziesiąty. Zmiana treści stosunku pracy.
1. Zmiana treści umownego stosunku pracy
1.1. Wprowadzenie
1.2. Porozumienie zmieniające
1.3. Wypowiedzenie zmieniające
1.4. Jednostronna zmiana treści umownego stosunku pracy . przez pracodawcę
1.4.1. Czasowe powierzenie pracownikowi innej pracy
1.4.1.1. Powierzenie pracownikowi innej pracy na podstawie art. 42 § 4 k.p.
1.4.1.2. Powierzenie pracownikowi innej odpowiedniej pracy na podstawie art. 83 § 1 k.p.
1.4.2. Przeniesienie do innej pracy
2. Zmiana treści pozaumownych stosunków pracy i spółdzielczej umowy o pracę

Rozdział jedenasty. Obowiązki pracodawcy i pracownika
1. Obowiązki pracodawcy - wprowadzenie
2. Obowiązki pracodawcy będące elementami treści stosunku pracy
3. Obowiązki pracodawcy związane ze stosunkiem pracyv 291
3.1. Obowiązek informowania pracownika
3.2. Obowiązek prowadzenia dokumentacji
3.3. Ocenianie pracowników
3.4. Obowiązek dotyczący kwalifikacji zawodowych i przystosowania do pracy
3.5. Obowiązek wydania świadectwa pracy
3.6. Obowiązki wobec młodocianych
4. Obowiązki pracodawcy o charakterze organizacyjno-porządkowym
4.1. Uwagi ogólne
4.2. Obowiązek organizowania telepracy
4.3. Obowiązek zaspokajania potrzeb socjalnych
4.4. Obowiązek przeciwdziałania dyskryminacji i mobbingowi
4.5. Obowiązek wpływania na kształtowanie zasad współżycia społecznego
5. Obowiązki pracownika - wprowadzenie
5.1. Pracowniczy obowiązek sumiennego i starannego wykonywania pracy
5.2. Pracowniczy obowiązek wykonywania poleceń
5.3. Pracowniczy obowiązek dbałości o dobro zakładu pracy
5.4. Pracowniczy obowiązek przestrzegania tajemnicy
5.5. Inne pracownicze obowiązki

Rozdział dwunasty. Odpowiedzialność pracownika za naruszenie obowiązków 316
1. Odpowiedzialność porządkowa pracowników
2. Odpowiedzialność dyscyplinarna pracowników
3. Odpowiedzialność materialna pracowników
3.1. Odpowiedzialność za szkodę wyrządzoną w mieniu niepowierzonym
3.2. Odpowiedzialność za szkodę wyrządzoną w mieniu powierzonym

Rozdział trzynasty. Odpowiedzialność za wykroczenia przeciwko prawom pracownika
1. Wprowadzenie
2. Katalog wykroczeń przeciwko prawom pracownika
2.1. Wykroczenia pracodawcy lub osób działających w jego imieniu
2.2. Wykroczenia osób obciążonych obowiązkami określonymi art. 282 k.p.
2.3. Wykroczenia osób odpowiedzialnych za stan bhp

Rozdział czternasty. Wynagrodzenie za pracę i inne świadczenia
1. Charakterystyka wynagrodzenia za pracę
2. Wynagrodzenie za czas niewykonywania pracy
3. Ustalanie wynagrodzenia za pracę
3.1. Ustalanie systemów wynagradzania
3.2. Metody wynagradzania
3.3. Składniki wynagrodzenia za pracę
4. Ochrona wynagrodzenia za pracę
4.1. Ograniczenie swobody dysponowania prawem do wynagrodzenia
4.2. Termin, miejsce i sposób wypłaty wynagrodzenia
4.3. Ograniczenie dokonywania potrąceń z wynagrodzenia
4.4. Skutki nieprawidłowej wypłaty wynagrodzeniav 362
4.5. Ochrona roszczeń pracowniczych w razie niewypłacalności pracodawcy
5. Inne świadczenia przysługujące pracownikowi

Rozdział piętnasty. Czas pracyv370
1. Pojęcie czasu pracy
2. Okresy odpoczynku
3. Wymiar, normy i rodzaje czasu pracy
4. Sposoby realizacji podstawowego czasu pracy
5. Praca w godzinach nadliczbowych
5.1. Pojęcie pracy w godzinach nadliczbowych
5.2. Ograniczenia w realizacji pracy w godzinach nadliczbowych
5.3. Rekompensata za pracę w godzinach nadliczbowych
6. Praca w nocy oraz w niedziele i święta

Rozdział szesnasty. Urlopy pracownicze
1. Urlop wypoczynkowy
1.1. Wprowadzenie
1.2. Nabycie prawa do urlopu wypoczynkowego
1.3. Wymiar urlopu wypoczynkowego
1.4. Reguły udzielania i korzystania z urlopu wypoczynkowego
1.5. Wynagrodzenie za czas urlopu wypoczynkowego
1.6. Ekwiwalent pieniężny za niewykorzystany urlop wypoczynkowy
1.7. Przedawnienie prawa do urlopu
2. Urlop bezpłatny
2.1. Uwagi wstępne
2.2. Zasady udzielania urlopu bezpłatnego
2.3. Urlop w celu wykonywania pracy u innego pracodawcy
3. Urlopy okolicznościowe

Rozdział siedemnasty. Ochrona pracy
1. Wprowadzenie
2. Powszechna (ogólna) ochrona pracy
2.1. Obowiązki pracodawcy w zakresie ochrony pracy
2.2. Prawa i obowiązki pracownika w zakresie ochrony pracy
2.3. Profilaktyczna ochrona zdrowia
2.4. Służba i komisja bezpieczeństwa i higieny pracy
2.5. Ubezpieczenie społeczne z tytułu wypadku przy pracy i choroby . zawodowej
2.5.1. Wprowadzenie
2.5.2. Okoliczności wyłączające prawo do świadczeń z ustawy wypadkowej
2.5.3. Pojęcie wypadku przy pracy i choroby zawodowej
2.5.4. Ustalanie przyczyn i okoliczności wypadku przy pracy oraz stwierdzenie choroby zawodowej
2.5.5. Świadczenia przysługujące z tytułu wypadku przy pracy i choroby zawodowej
2.6. Ubezpieczenie społeczne z tytułu wypadku w drodze do pracy lub z pracy
2.6.1. Wprowadzenie
2.6.2. Pojęcie wypadku w drodze do pracy lub z pracy
2.6.3. Świadczenia przysługujące z tytułu wypadku w drodze do pracy lub z pracy
2.7. Prewencja wypadkowa
3. Szczególna ochrona pracy kobiet i rodzicielstwa
3.1. Wprowadzenie
3.2. Prace wzbronione kobietom
3.3. Uprawnienia związane z okresem ciąży
3.3.1. Uprawnienia chroniące zdrowie
3.3.2. Uprawnienia chroniące zatrudnienie
3.4. Uprawnienia związane z rodzicielstwem
3.4.1. Urlop macierzyński
3.4.2. Dodatkowy urlop macierzyński
3.4.3. Urlop ojcowski
3.4.4. Urlop na warunkach urlopu macierzyńskiego
3.4.5. Dodatkowy urlop na warunkach urlopu macierzyńskiego
3.4.6. Powrót do pracy
3.4.7. Zasiłek macierzyński
3.4.8. Przerwy na karmienie
3.4.9. Dwa dni wolne w roku
3.4.10. Zasiłek opiekuńczy
3.4.11. Urlop wychowawczy
4. Szczególna (wzmożona) ochrona młodocianych
4.1. Wprowadzenie
4.2. Przygotowanie zawodowe młodocianych
4.2.1. Umowa o pracę w innym celu niż przygotowanie zawodowe
4.3. Uprawnienia chroniące zdrowiev 470
4.3.1. Zakaz zatrudniania
4.3.2. Czas pracy i urlop wypoczynkowy
4.3.3. Badanie lekarskie
4.4. Uprawnienia chroniące zatrudnienie

Rozdział osiemnasty. Nadzór nad przestrzeganiem prawa pracy
1. Organizacja i formy działania Państwowej Inspekcji Pracy
2. Organizacja i formy działania społecznej inspekcji pracy
3. Inne organy sprawujące nadzór nad przestrzeganiem prawa pracy

Rozdział dziewiętnasty. Rozstrzyganie sporów pracowniczych
1. Rozstrzyganie sporów w postępowaniu pojednawczym
1.1. Powołanie i skład komisji pojednawczych
1.2. Zasady postępowania przed komisjami pojednawczymi
2. Rozstrzyganie sporów w postępowaniu sądowym
3. Przedawnienie roszczeń ze stosunku pracy