Bogato ilustrowany podręcznik poświęcony projektowaniu lotnisk i portów lotniczych uwzględniający najnowsze osiągnięcia w tej dziedzinie. Zawarto w nim podstawowe wiadomości z zakresu transportu lotniczego i teorii lotu statku powietrznego.

Opisano generalny plan lotniska, przepustowość portów lotniczych, elementy linii lotniczej, zadania portów lotniczych i warunki ich lokalizacji, klasyfikacje portów lotniczych i charakterystykę techniczną ich elementów składowych (drogi startowe, drogi kołowania, płyty lotniskowe, drogi wewnętrzne i dojazdowe), ograniczenia w ruchu lotniczym, wizualne pomoce nawigacyjne, terminale lotnicze oraz świetlne pomoce nawigacyjne.

Uwzględniono również bezpieczeństwo lotnisk i portów lotniczych. Przedstawiono także urządzenia zmniejszające skutki oddziaływania statków powietrznych na otoczenie oraz system certyfikacji lotnisk. Zamieszczono również przykłady wybranych współczesnych lotnisk i portów lotniczych na świecie o szczególnie trudnym położeniu.

Spis treści:
Przyjęte oznaczenia i skróty 13

1. Wiadomości wstępne o transporcie lotniczym i lotniskach 17

2. Prawo i władze lotnicze w Polsce i na świecie 22
Literatura do rozdziału 2 34

3. Rozwój transportu lotniczego na świecie i w Polsce 35
3.1. Historia rozwoju lotnictwa na świecie 35
3.2. Porty lotnicze świata 40
3.3. Historia rozwoju lotnictwa w Polsce 43
3.4. Porty lotnicze w Polsce 46
3.5. Linie lotnicze 48
3.6. Perspektywy rozwoju polskich portów lotniczych 49
Literatura do rozdziału 3 51

4. Podstawowe wiadomości z teorii lotu statku powietrznego 52
4.1. Zjawiska przepływu strumienia powietrza 52
4.2. Zjawiska wiru powietrza i cyrkulacji prędkości 53
4.3. Powstawanie sił i momentów aerodynamicznych 53
4.4. Momenty aerodynamiczne 56
4.5. Siły oporu tarcia 57
4.6. Opór falowy 58
4.7. Krytyczna liczba Macha 58
4.8. Ogólne wymagania dla współczesnych statków powietrznych 60
4.9. Moc silników spalinowych 61
4.10. Podstawowe wiadomości o mechanice lotu statku powietrznego 62
4.10.1. Warunki lotu statku powietrznego 62
4.10.2. Wznoszenie się statku powietrznego i wysokość przelotu 63
4.10.3. Ustalony lot poziomy statku powietrznego 64
4.10.4. Wysokość przelotu i zasięg statku powietrznego 66
Literatura do rozdziału 4 67

5. Ogólny plan lotniska 68
5.1. Wprowadzenie 68
5.2. Warunki tworzenia generalnego planu lotniska i portu lotniczego . 72
Literatura do rozdziału 5 79

6. Przepustowość lotnisk i portów lotniczych 80
6.1. Czynniki wpływające na przepustowość lotnisk i portów lotniczych 80
6.2. Pojęcie przepustowości lotnisk i portów lotniczych 83
6.3. Niezawodność techniczna i gotowość operacyjna portu lotniczego 89
6.4. Ogólne uwarunkowania związane z przepustowością portów lotniczych 93
Literatura do rozdziału 6 94

7. Elementy linii lotniczej 95
7.1. Wstęp 95
7.2. Składowe elementy linii i trasy lotniczej 96
7.3. Przestrzeń powietrzna 97
7.4. Drogi lotnicze (AWY) 99
7.5. Wysokości i poziomy przelotowe dla statków powietrznych 106
7.6. Strefy krążenia w rejonie portu lotniczego 108
7.7. Strefy podejść 109
7.8. Współczesne systemy kierowania ruchem w przestrzeni powietrznej 111
Literatura do rozdziału 7 114

8. Zadania portów lotniczych i warunki ich lokalizacji 115
8.1. Wstęp 115
8.2. Podstawowe strefy i funkcje portu lotniczego 117
8.2.1. Strefa I portu lotniczego – pola manewrowe 118
8.2.2. Strefa II portu lotniczego (terminal lotniskowy, płyty postojowe oraz podjazdy i dojazd) 121
8.2.3. Strefa III portu lotniczego (teren przed lotniskiem od strony aglomeracji miejskiej) 122
8.3. Czynniki decydujące o lokalizacji portu lotniczego 123
8.3.1. Port lotniczy jako część aglomeracji miejskiej której służy 123
8.3.2. Wpływ czynników ekonomicznych związanych z lokalizacją portu lotniczego 124
8.3.3. Warunki techniczno-ruchowe lokalizacji portu lotniczego 127
8.3.4. Rola czynników meteorologicznych i ich wpływ na lokalizację portu lotniczego .128
Literatura do rozdziału 8 139

9. Klasyfikacja lotnisk i portów lotniczych 140
9.1. Klasyfikacja lotnisk 140
9.2. Podział portów lotniczych 141
9.3. Kod klasyfikacyjny portu lotniczego (lotniska) 142
9.4. Użytkowa techniczna klasyfikacja samolotów 145
9.5. Użytkowa klasyfikacja portów lotniczych 149
Literatura do rozdziału 9 151

10. Techniczna charakterystyka składowych elementów pola manewrowego portów lotniczych 152
10.1. Definicje i pojęcia podstawowe związane z charakterystycznymi składowymi elementami pola manewrowego portów lotniczych 152
10.2. Obliczanie deklarowanej długości drogi startowej 167
10.3. Obliczanie rzeczywistej długości drogi startowej 170
10.3.1. Wyznaczenie długości dróg startowych według wymagań FAA 172
10.3.2. Wyznaczenie referencyjnych długości dróg startowych według wymagań ICAO 172
10.3.3. Zalecane długości dróg startowych według producentów statków powietrznych 173
10.3.4. Obliczeniowe sprawdzenie przyjętych długości dróg startowych 173
10.4. Szerokość dróg startowych 185
10.5. Elementy przestrzennego ukształtowania dróg startowych 189
10.5.1. Rozstaw równoległych dróg startowych 189
10.5.2. Pochylenia i zmiana pochyleń dróg startowych 189
10.5.3. Pobocza dróg startowych 194
10.5.4. Pasy dróg startowych 194
10.5.5. Niwelacja pasów startowych 195
10.5.6. Pochylenia pasów startowych 196
10.5.7. Nośność dróg i pasów startowych 197
10.5.8. Nośność nawierzchni wg PCN 200
10.5.9. Pole bezpieczeństwa drogi startowej 205
10.5.10. Zabezpieczenie wydłużonego startu 206
10.5.11. Skrzyżowanie dróg startowych 206
10.6. Drogi kołowania 207
10.7. Płyty lotniskowe 247
10.8. Koncepcje stanowisk postojowych na płycie 257
10.9. Zachowanie zasad bezpieczeństwa na płycie 263
Literatura do rozdziału 10 269

11. Przeszkody w ruchu lotniczym i powierzchnie ograniczające  271
11.1. Wstęp i pojęcia podstawowe 271
11.2. Rodzaje powierzchni ograniczających przeszkody i ich charakterystyka 271
11.3. Ograniczenia przeszkód dla dróg startowych 282
11.4. Ograniczenia w ruchu lotniczym spowodowane obecnością ptaków w rejonie lotniska 286
Literatura do rozdziału 11 288

12. Wizualne pomoce nawigacyjne 289
12.1. Wstęp 289
12.2. Wizualne pomoce na polu wzlotów 289
12.3. Oznakowanie dróg startowych 292
12.4. Oznakowanie dróg kołowania 296
12.5. Znaki dróg startowych z zalegającą pokrywą śniegową i znaki graniczne 299
12.6. Systemy oznakowania nocnego 300
Literatura do rozdziału 12 301

13. Terminale lotnicze 302
13.1. Proces projektowania terminali 302
13.2. Założenia i uwarunkowania ogólne dla projektowania terminali lotniczych 305
13.3. Rozwiązania infrastrukturalne przed terminalem lotniczym 314
13.4. Funkcja i projektowanie poszczególnych wewnętrznych stref terminala portu lotniczego 317
13.5. Wewnątrz lotniskowy system transportowy 326
13.6. Uwagi do rozwiązań systemowych w projektowaniu terminali lotniskowych 327
13.7. Architektura dworców lotniczych i zalecenia projektowe 328
Literatura do rozdziału 13 331

14. Świetlne pomoce lotniskowe 333
14.1. Klasyfikacja i przeznaczenie świetlnych urządzeń lotniskowych 333
14.2. Inne świetlne, naziemne systemy nawigacyjne 341
14.3. Pozostałe świetlne systemy nawigacyjne pomocne w ruchu lotniczym 346
Literatura do rozdziału 14 347

15. Bezpieczeństwo lotnisk i portów lotniczych 348
15.1. Plan bezpieczeństwa lotnisk 348
15.2. Kontrola bezpieczeństwa i systemy techniczne stosowane w portach lotniczych 351
15.3. Identyfikacja pracowników portu lotniczego 353
15.4. Program ochrony lotniska 354
15.5. Bezpieczeństwo zewnętrzne lotnisk i portów lotniczych 357
15.6. Bezpieczeństwo na lotniskach lotnictwa ogólnego 361
15.7. Bezpieczeństwo w przyszłości 361
Literatura do rozdziału 15 362

16. Kształtowanie zasad koegzystencji portu lotniczego z otaczającym środowiskiem naturalnym i zespołem urbanistycznym 363
16.1. Wprowadzenie 363
16.2. Uwarunkowania polityki ekologicznej w otoczeniu lotnisk 365
16.3. Czynniki jakościowe koegzystencji portu lotniczego z otaczającym środowiskiem naturalnym i zespołem urbanistycznym 367
16.3.1. Hałas lotniczy 368
16.3.2. Ilościowe aspekty wpływu hałasu statków powietrznych na lotnisku 371
16.4. Emisja szkodliwych związków chemicznych 378
16.5. Oddziaływanie promieniowania elektromagnetycznego 380
16.6. Oddziaływanie portu lotniczego w zakresie powstania możliwych zanieczyszczeń wód powierzchniowych i podziemnych produktami ropy naftowej i jej pochodnymi 383
16.7. Wymagania dotyczące jakości wody 389
Literatura do rozdziału 16 389

17. Certyfikacja lotnisk 391
17.1. Podstawa prawna certyfikacji lotnisk 391
17.2. Instrukcja operacyjna lotniska 392
17.3. System obiegu informacji i lotniskowy plan awaryjny 395
17.4. Ruch pojazdów na lotnisku 396
17.5. Audyt certyfikacyjny lotniska 398
17.6. Lotniska współużytkowane 399
Literatura do rozdziału 17 399

18. Węzły lotnicze i największe porty lotnicze świata 401
Literatura do rozdziału 18 409

19. Najtrudniejsze porty lotnicze świata 410
19.1. Lotnisko Tenzinga-Hillary’ego w Lukli w Nepalu 411
19.2. Międzynarodowe lotnisko imienia księżniczki Juliany (Saint Martin) 414
19.3. Port lotniczy Juancho E. Yrausquin (Saba, Antyle Holenderskie) 415
19.4. Port lotniczy Courchevel 416
19.5. Międzynarodowe lotnisko Barra 417
19.6. Lotnisko Madeira 418
19.7. Lotnisko Kansai w Japonii 419
19.8. Lotnisko Congonhas w Brazylii 423
19.9. Lotnisko na Gibraltarze 425
19.10. Port lotniczy Gustaw III 427
19.11. Ice runway na Antarktydzie 427
19.12. Port lotniczy Santos Dumont w Rio de Janeiro 428
19.13. Port lotniczy Kranebitten w Insbrucku 429
Literatura do rozdziału 19