Książka jest opowieścią o życiu XVII-wiecznych wojaków, obrońców Rzeczypospolitej Obojga Narodów, o których tak wspaniale pisał w Trylogii Henryk Sienkiewicz. Ich żywot jest w pewien sposób odzwierciedleniem zakrętów dziejowych ówczesnego naszego państwa - zgryzoty i radości, odwagi i haniebnych ucieczek, mądrości i głupoty na polu bitwy, głodu, deszczu, noclegów pod gołym niebem, mrozu takiego, że "lodem poplowali", a czasem wylegiwania się w pierzynach na zimowych leżach, obżerania się i rozbijania winnych piwniczek szlachty.

To opowieść o bohaterskich szarżach husarii, ale i grabieniu oraz mordowaniu ludności cywilnej i innych wyczynach polskiego "żołnierza swawolnego".