Przemiany, jakie dokonały się w Europie Środkowo-Wschodniej od 1989 r., zwane umownie "Jesienią Ludów", są złożonym procesem politycznym, społecznym i gospodarczym. Na wydarzenia, które wstrząsnęły światem, miało wpływ wiele czynników o charakterze ogólnym, regionalnym w wymiarze europejskim, a nawet lokalnym w odniesieniu do poszczególnych państw.

Procesy te zapewne nie zostałyby uruchomione, gdyby we wrześniu 1980 r. nie powstał NSZZ "Solidarność". Autorzy tekstów zamieszczonych w tomie Solidarność i opozycja polityczna w Europie Środkowo-Wschodniej w latach 80. XX wieku zajęli się złożonymi zmianami, jakie dokonały się w tym rejonie. Starali się uchwycić specyfikę procesów transformacyjnych w tej części Europy.