W podręczniku omówione nagłe sytuacje, mogące zagrozić zdrowiu, a nawet życiu rodzącej i jej dziecka.

Poszczególne rozdziały zawierają m.in. definicję pojęć, epidemiologię, patofizjologię, rozpoznanie, czynniki ryzyka, powikłania, sposoby zapobiegania oraz metody postępowania w wybranych stanach zagrożenia życia. Bardzo cenne są przejrzyste, dydaktyczne ryciny, obrazujące techniki wykonywania zabiegów.

Odbiorcy: studenci położnictwa na poziomie studiów pierwszego stopnia (licencjackich) oraz drugiego stopnia (magisterskich)

Rozdziały:

Rozdział 1. Wprowadzenie

Rozdział 2. Resuscytacja położnicza i neonatologiczna
Resuscytacja położnicza
Czynniki zatrzymania krążenia
Przystosowanie się organizmu do zmian fizjologicznych zachodzących w czasie ciąży
Nieprzystosowanie się organizmu kobiety do zmian fizjologicznych zachodzących w czasie ciąży
Zasady podtrzymywania życia w ciąży
Defibrylacja
Wyrównywanie płynów
Wnioski
Resuscytacja neonatologiczna
Opieka okołoporodowa a stan zdrowia płodu
Wsparcie dla nowo narodzonego dziecka
Wnioski

Rozdział 3. Choroba zakrzepowo-zatorowa w ciąży
Wstęp
Epidemiologia
Patofizjologia
Nadkrzepliwość
Zastój żylny
Uszkodzenie naczyń
Dodatkowe czynniki ryzyka
Wrodzona trombofilia
Wystąpienie choroby zakrzepowo-zatorowej w przeszłości
Wiek powyżej 35 lat
Wielorodność
Otyłość
Doustne środki antykoncepcyjne
Stan przedrzucawkowy
Brak ruchu
Cięcie cesarskie
Palenie papierosów
Rozpoznanie zakrzepicy żył głębokich
Flebografia
Reokardiografia
Ultrasonografia (USG)
Rezonans magnetyczny (MRI)
Produkt degradacji fibryny (D-dimer)
Rozpoznanie zatorowości płucnej
Leczenie
Antykoagulacja
Heparyna niefrakcjonowana (UH/UFH)
Heparyna drobnocząsteczkowa (LMWH)
Warfaryna
Zasady postępowania przy reanimacji w czasie wystąpienia nagłej zatorowości płucnej
Postępowanie zachowawcze i chirurgiczne interwencje ratujące życie w zatorowości płucnej
Terapia trombolityczna
Filtracja żyły głównej dolnej
Embolektomia płucna
Postępowanie położnej w żylnej chorobie zakrzepowo-zatorowej
Reżim łóżkowy czy(lub) chodzenie
Uniesienie nóg
Pończochy przeciwżylakowe i uciskowe (TED)
Edukacja, poradnictwo i grupy wsparcia dla kobiet leczonych antykoagulantami
Profilaktyka choroby zakrzepowo-zatorowej w ciąży i w połogu
Profilaktyka choroby zakrzepowo-zatorowej kobiet ciężarnych, u których wystąpiła zakrzepica żył
Profilaktyka u kobiet, które miały wykonane cięcie cesarskie
Profilaktyka u kobiet ciężarnych podróżujących samolotami
Odpowiedzialność położnych
Podsumowanie

Rozdział 4. Stan przedrzucawkowy i rzucawka
Stan przedrzucawkowy (pre-eclampsia)
Patofizjologia
Ciśnienie krwi
Proteinuria
Metody leczenia redukujące nadciśnienie
Zespół HELLP
Postępowanie w HELLP
Nagły stan przedrzucawkowy
Ciśnienie krwi
Nerki
Wątroba
Serologia
Opieka nad kobietą z postępującym stanem przedrzucawkowym
Rzucawka (eclampsia)
Zalecenia w czasie leczenia siarczanem magnezu

Rozdział 5. Krwotoki przedporodowe
Wstęp
Czynniki ryzyka i predysponujące
Poronienie zagrażające
Cięcie cesarskie w przeszłości
Przebyte poronienie naturalne lub sztuczne
Wielorództwo i starszy wiek
Zażywanie kokainy przez matkę
Palenie papierosów
Nadciśnienie
Ciąża wielopłodowa
Gwałt
Przedwczesne oddzielenie się łożyska
Patofizjologia
Objawy przedmiotowe
Łożysko przodujące
Objawy przedmiotowe
Postępowanie natychmiastowe
Dalsza opieka medyczna
Przedwczesne oddzielenie się łożyska
Łożysko przodujące
Możliwe powikłania
Krwotok poporodowy
Zaburzenia krzepnięcia
Niedokrwistość
Infekcja
Niewydolność nerek
Histerektomia (wycięcie macicy)
Zespół Sheehana
Hipoksja płodu
Poród przedwczesny i jego następstwa
Śmierć płodu
Negatywne skutki psychologiczne
Łożysko przyrośnięte
Czynności wykonywane przez zespół terapeutyczny podczas nagłego krwotoku przedporodowego
Podsumowanie

Rozdział 6. Nieprawidłowe położenie i ułożenie płodu
Położenie miednicowe
Definiowanie i częstość występowania
Podział [4]
Czynniki predysponujące i patofizjologia
Zmniejszenie ryzyka wystąpienia położenia miednicowego
Objawy przedmiotowe
Mechanizm porodu w położeniu miednicowym: ustawienie lewe grzbietowo-przednie (LSA)
Prowadzenie porodu w położeniu miednicowym płodu
Poród w położeniu miednicowym w domu
Poród w położeniu miednicowym w szpitalu
Możliwe powikłania
Prowadzenie porodu miednicowego drogą pochwową
Wnioski
Położenie płodu poprzeczne lub skośne
Przyczyny
Objawy przedmiotowe
Postępowanie w sytuacji nagłej
Ustawienie potylicowe tylne
Definiowanie i częstość występowania
Czynniki predysponujące i patofizjologia
Zapobieganie występowaniu ustawienia potylicowego tylnego
Objawy przedmiotowe
Możliwy przebieg porodu
Poród w domu w ustawieniu potylicowym tylnym
Poród w ustawieniu potylicowym tylnym w szpitalu
Powikłania mogące wystąpić w przypadkach nieprawidłowego ułożenia płodu
Możliwe sytuacje podczas porodu w ustawieniu potylicowym tylnym
Wnioski

Rozdział 7. Zator płynem owodniowym
Patofizjologia
Diagnoza
Objawy przedmiotowe
Czynniki predysponujące
Leczenie
Opieka wstępna
Kontynuacja opieki
Powikłania
Podsumowanie

Rozdział 8. Wynicowanie i pęknięcie macicy
Wynicowanie macicy
Czas występowania
Etiologia
Diagnoza
Objawy przedmiotowe
Sprawowanie opieki
Pęknięcie macicy
Klasyfikacja
Etiologia
Objawy przedmiotowe
Postępowanie
Podsumowanie

Rozdział 9. Dystocja barkowa i wypadnięcie pępowiny
Dystocja barkowa
Definicja
Częstość występowania
Rokowanie i czynniki ryzyka
Potencjalne powikłania u matki
Potencjalne powikłania u płodu
Zmniejszenie częstości występowania dystocji barkowej
Opieka w czasie porodu
Zasady postępowania dla położnych
Wypadnięcie sznura pępowinowego
Czynniki ryzyka
Diagnoza
Sprawowanie opieki
Zasady postępowania dla położnych

Rozdział 10. Krwotoki śródporodowe i wczesne poporodowe Wstęp
Częstość występowania ciężkich krwotoków położniczych
Przyczyny i czynniki predysponujące do wystąpienia krwotoków
Atonia macicy
Naczynia przodujące
Podwyższone ciśnienie krwi
Wielowodzie albo ciąża mnoga
Poprzednie cięcie cesarskie
Przedłużający się poród
Nieuzasadnione stosowanie prostaglandyn i preparatu
Syntocinon?
Poród nagły
Poród w pozycji na wznak
Poród zabiegowy
Cięcie cesarskie
Nieprawidłowe prowadzenie trzeciego okresu porodu
Znieczulenie ogólne
Zaburzenia krzepliwości
Diagnoza i postępowanie w krwotoku śródporodowym (IPH)
Nierozpoznane krwawienia podczas porodu
Rozpoznanie i postępowanie podczas krwotoku śródporodowego
Postępowanie w krwotoku po urodzeniu dziecka i przed wydaleniem łożyska
Postępowanie w krwotoku po wydaleniu łożyska
Podsumowanie

Rozdział 11. Inne przyczyny potencjalnego wstrząsu u matki
Utrata przytomności
Typowe przyczyny
Ból w klatce piersiowej
Typowe przyczyny
Dezorientacja
Typowe przyczyny
Wstrząs
Typowe przyczyny
Ból brzucha
Typowe przyczyny
Drgawki
Typowe przyczyny
Uraz
Zespół ostrych zaburzeń oddechowych ? ARDS
Anafilaksja
Zapalenie wyrostka robaczkowego
Astma
Udar naczyniowy mózgu
Cukrzycowa kwasica ketonowa
Ciąża pozamaciczna
Znieczulenie zewnątrzoponowe: wysoki blok
Włókniakomięśniak gładki
Krwiak okołopochwowy lub okołonarządowy
Krwiak pochewki mięśnia prostego
Hipoglikemia
Kardiomiopatia okołoporodowa
Obrzęk płuc
Sepsa
Przełom sierpowatokrwinkowy
Przełom tarczycowy

Rozdział 12. Ocena i postępowanie w sytuacji ryzyka w praktyce położniczej
Wstęp
Ocena ryzyka
Miejsce porodu
Świadomy wybór pacjentki
Procesy sądowe
National Health Service Litigation Authority
Planowane reformy poprawy szpitalnych zaniedbań
Program modernizacji NHS
Położniczy aspekt oceny i postępowania w sytuacjach ryzyka
Opieka przedporodowa
Umiejętność obserwacji
Zbieranie wywiadu medycznego
Społeczne czynniki warunkujące zdrowie matki i płodu
Wywiad medyczny
Przebieg poprzednich ciąż i porodów
Ocena i postępowanie w sytuacji wystąpienia zagrożenia podczas porodu
Badanie położnicze zewnętrzne
Monitorowanie czynności skurczowej macicy
Badanie położnicze wewnętrzne
Osłuchiwanie czynności serca płodu
Drugi okres porodu
Trzeci okres porodu
Dokumentowanie i rejestrowanie opieki
Środowisko szpitalne