Dowiedz się, jak:
zrozumieć koncepcje statystyczne, techniki, wzory i obliczenia
interpretować diagramy i wykresy, określać prawdopodobieństwo oraz ustalać przedziały ufności
weryfikować i analizować dane z eksperymentów i sondaży
Prosty sposób na statystykę
Czujesz się bezradny w obliczu statystyki? Bez obaw! Dzięki temu przystępnemu przewodnikowi dowiesz się, jak należy gromadzić i weryfikować dane oraz prezentować je na wykresach; rozszyfrowywać rozkłady; obliczać przedziały ufności i weryfikować hipotezy; analizować dane, wykorzystując korelację, regresję, tabele krzyżowe — i wiele więcej...
Świat statystyki — naucz się weryfikować w kontekście ilościowym i jakościowym statystyki życia codziennego.
Spoglądaj z szerokiej perspektywy — badaj dane z wykorzystaniem grafów i wykresów, opisuj je za pomocą średnich, median, wyników standardowych, percentyli i nie tylko.
Wyniki mogą się różnić — poznaj powszechnie stosowane rozkłady statystyczne i dowiedz się, jak należy postępować ze zmiennymi losowymi, błędem standardowym, centralnym twierdzeniem granicznym.
Szacuj z przekonaniem — wykorzystuj błąd standardowy, przedziały ufności i testy statystyczne do wyciągania wniosków dotyczących populacji.
Wkrocz w sferę badań statystycznych i ich analiz — poznaj tajniki sondaży, eksperymentów, korelacji, regresji liniowej, tabel krzyżowych i niezależności.
Otwórz tę książkę i znajdź:
proste objaśnienia terminów statystycznych,
informacje o zestawianiu i weryfikacji danych oraz o ich prezentacjach graficznych,
wszystko, co chciałbyś wiedzieć o zmiennych losowych, rozkładach — dwumianowym, normalnym i t-Studenta, rozkładach z prób oraz o centralnym twierdzeniu granicznym,
wskazówki dotyczące przeprowadzania, interpretowania oraz weryfikacji sondaży i eksperymentów,
narzędzia analizy danych dla badań regresji, przedziałów ufności, testów statystycznych i tabel krzyżowych,
mnóstwo przykładów i rysunków ilustrujących istotne koncepcje i metody.
Rozdziały:
Wstęp (19)
- O książce (20)
- Konwencje zastosowane w książce (20)
- Czego nie czytać (21)
- Naiwne założenia (21)
- Jak podzielona jest książka (21)
- Część I: Istotne statystyki dotyczące statystyki (21)
- Część II: Podstawy wykonywania obliczeń (22)
- Część III: Rozkłady i centralne twierdzenie graniczne (22)
- Część IV: Przewidywanie i hipotetyzowanie z przekonaniem (22)
- Część V: Badania statystyczne i pogoń za znaczącą relacją (23)
- Część VI: Dekalogi (23)
- Ikony użyte w książce (23)
- Co dalej (24)
CZĘŚĆ I: ISTOTNE STATYSTYKI DOTYCZĄCE STATYSTYKI (25)
Rozdział 1: Statystyka w pigułce (27)
- Powodzenie w statystycznym świecie (27)
- Projektowanie odpowiednich badań (28)
- Sondaże (29)
- Eksperymenty (29)
- Gromadzenie wartościowych danych (30)
- Dobór właściwej próby (30)
- Unikanie tendencyjności danych (31)
- Tworzenie skutecznych podsumowań (32)
- Statystyki opisowe (32)
- Wykresy i grafy (33)
- Ustalanie rozkładów (34)
- Prowadzenie właściwych analiz (34)
- Błąd statystyczny i przedziały ufności (35)
- Testowanie statystyczne (36)
- Korelacja, regresja i tabele krzyżowe (37)
- Wyciąganie wiarygodnych wniosków (38)
- Podawanie zawyżonych wyników (38)
- Kwestionowanie twierdzeń o przyczynie i skutku (38)
- Jak być detektywem, a nie sceptykiem (39)
Rozdział 2: Statystyka w codziennym życiu (41)
- Statystyka i media - więcej pytań niż odpowiedzi? (41)
- Sondowanie problemów z popcornem (42)
- Walka z wirusami (42)
- Ustalanie przyczyn wypadków (43)
- Rozważania nad pomyłkami lekarskimi (44)
- Kwestie utraty gruntów (44)
- Kontrolowanie szkół (44)
- Problematyka sportowa (45)
- Wiadomości ekonomiczne (46)
- Informacje turystyczne (46)
- Badanie statystyk seksualnych (47)
- Dywagacje nad prognozami pogody (47)
- Rozmyślania o filmach (48)
- Prześwietlanie horoskopów (48)
- Wykorzystywanie statystyki w pracy (48)
- Odbieranie porodów - oraz udzielanie informacji (49)
- Pozowanie do zdjęć (49)
- Gromadzenie danych o pizzy (50)
- Statystyki w biurze (50)
Rozdział 3: Przejmujemy kontrolę - tak wiele liczb i tak mało czasu (51)
- Wykrywanie błędów, przesady i zwykłych kłamstw (52)
- Sprawdzanie obliczeń (52)
- Wykrywanie mylących statystyk (53)
- Poszukiwanie kłamstw we właściwych miejscach (59)
- Skutki mylących statystyk (59)
Rozdział 4: Narzędzia pracy (61)
- Statystyka - więcej niż tylko liczby (61)
- Poznajemy podstawy statystycznego żargonu (63)
- Dane (63)
- Zbiór danych (64)
- Zmienna (65)
- Populacja (65)
- Próba losowa czy inna? (66)
- Statystyka (67)
- Parametr (68)
- Tendencyjność (68)
- Średnia (przeciętna) (69)
- Mediana (69)
- Odchylenie standardowe (69)
- Percentyl (70)
- Wynik standaryzowany (70)
- Rozkład i rozkład normalny (71)
- Centralne twierdzenie graniczne (72)
- Wartości z (73)
- Eksperymenty (73)
- Sondaże (ankiety) (74)
- Błąd statystyczny (75)
- Przedział ufności (76)
- Testowanie statystyczne (77)
- Wartości p (77)
- Istotność statystyczna (78)
- Korelacja kontra przyczynowość (79)
CZĘŚĆ II: PODSTAWY WYKONYWANIA OBLICZEŃ (81)
Rozdział 5: Średnie, mediany i nie tylko (83)
- Podsumowywanie danych z wykorzystaniem statystyk opisowych (83)
- Obliczenia danych kategorycznych - tabele i wartości procentowe (84)
- Badanie środka za pomocą średniej i mediany (86)
- Uśrednianie do średniej (87)
- Podział danych według mediany (88)
- Porównywanie średnich i median - histogramy (89)
- Pojęcie rozproszenia (91)
- Ustalanie odchylenia standardowego (91)
- Poza zakresem (95)
- Badanie reguły trzech sigm (95)
- Pomiar pozycji względnej za pomocą percentyli (97)
- Obliczanie percentyli (98)
- Interpretacja percentyli (99)
- Zestawianie podsumowania pięcioliczbowego (101)
- Badanie rozstępu ćwiartkowego (103)
Rozdział 6: Właściwy obraz - wykresy danych kategorycznych (105)
- Kawałki układanki - wykresy kołowe (105)
- Podział wydatków osobistych (106)
- Dochody z loterii (107)
- Jedzenie z dostawą do domu (108)
- Analiza trendów struktury wiekowej (109)
- Podnoszenie poprzeczki na wykresach słupkowych (110)
- Śledzenie kosztów transportu (110)
- Zyski z loterii (112)
- Kwestia skali na wykresie słupkowym (113)
- Rozmyślania nad najbardziej irytującymi sytuacjami w miejscu pracy (114)
Rozdział 7: Krok po kroku - wykresy danych liczbowych (117)
- Histogramy (117)
- Tworzenie histogramu (117)
- Interpretacja histogramu (120)
- Obrazy i liczby (124)
- Wykrywanie mylących histogramów (125)
- Badanie wykresów pudełkowych (128)
- Tworzenie wykresu pudełkowego (128)
- Interpretacja wykresu pudełkowego (130)
- Tworzenie wykresów czasowych (135)
- Interpretacja wykresów czasowych (135)
- Kwestia zróżnicowania - wykresy czasowe kontra histogramy (136)
- Wyszukiwanie mylących wykresów czasowych (136)
CZĘŚĆ III: ROZKŁADY I CENTRALNE TWIERDZENIE GRANICZNE (141)
Rozdział 8: Zmienne losowe i rozkład dwumianowy (143)
- Definiowanie zmiennej losowej (143)
- Zmienne dyskretne i ciągłe (144)
- Rozkłady prawdopodobieństw (145)
- Średnia i wariancja dyskretnej zmiennej losowej (146)
- Identyfikacja dwumianu (146)
- Sprawdzanie warunków rozkładu dwumianowego krok po kroku (147)
- Brak ustalonej liczby prób (148)
- Więcej niż sukces lub porażka (148)
- Próby nie są niezależne (148)
- Prawdopodobieństwo sukcesu (p) ulega zmianie (149)
- Znajdowanie prawdopodobieństw dwumianowych z wykorzystaniem wzoru (149)
- Znajdowanie prawdopodobieństw dwumianowych z wykorzystaniem tablicy dwumianowej (151)
- Znajdowanie prawdopodobieństw dla określonych wartości X (152)
- Znajdowanie prawdopodobieństw dla X większego lub mniejszego od określonej wartości oraz dla znajdującego się pomiędzy dwiema wartościami (152)
- Sprawdzanie średniej i odchylenia standardowego zmiennej o rozkładzie dwumianowym (153)
Rozdział 9: Rozkład normalny (155)
- Badanie podstaw rozkładu normalnego (155)
- Spotkanie ze standardowym rozkładem normalnym (rozkładem Z) (158)
- Sprawdzanie Z (158)
- Standaryzacja X do Z (159)
- Znajdowanie prawdopodobieństw dla Z z wykorzystaniem tablicy Z (160)
- Znajdowanie prawdopodobieństw dla rozkładu normalnego (161)
- Znajdowanie X, gdy znamy wartość procentową (164)
- Ustalanie percentyli dla rozkładu normalnego (164)
- Podchwytliwe sformułowania w zadaniach z percentylami (166)
- Aproksymacja rozkładu dwumianowego rozkładem normalnym (167)
Rozdział 10: Rozkład t-Studenta (169)
- Podstawy rozkładu t-Studenta (169)
- Porównanie rozkładów Z i t-Studenta (169)
- Ustalanie wpływu zróżnicowania na rozkłady t-Studenta (170)
- Korzystanie z tablicy t-Studenta (171)
- Znajdowanie prawdopodobieństw z wykorzystaniem tablicy rozkładu t-Studenta (172)
- Ustalanie percentyli dla rozkładu t-Studenta (172)
- Określanie wartości t* dla przedziałów ufności (173)
- Badanie zachowań z wykorzystaniem tablicy t-Studenta (173)
Rozdział 11: Rozkłady z prób i centralne twierdzenie graniczne (175)
- Definiowanie rozkładu z próby (175)
- Średnia rozkładu z próby (177)
- Pomiar błędu standardowego (177)
- Liczebność próby a błąd standardowy (178)
- Odchylenie standardowe a błąd standardowy dla populacji (179)
- Kształt rozkładu z próby (181)
- Przypadek 1.: rozkład X jest normalny (181)
- Przypadek 2.: rozkład X nie jest normalny - pojawia się centralne twierdzenie graniczne (181)
- Znajdowanie prawdopodobieństw dla średniej z próby (184)
- Rozkład z próby dla odsetka z próby (185)
- Znajdowanie prawdopodobieństw dla odsetka z próby (187)
CZĘŚĆ IV: PRZEWIDYWANIE I HIPOTETYZOWANIE Z PRZEKONANIEM (189)
Rozdział 12: Miejsce na błąd statystyczny (191)
- Istotność plusa i minusa (191)
- Ustalanie błędu statystycznego - wzór ogólny (193)
- Pomiar zróżnicowania próby (193)
- Obliczanie błędu statystycznego dla odsetka z próby (194)
- Ogłaszanie wyników (196)
- Obliczanie błędu statystycznego dla średniej z próby (196)
- Przekonanie, że mamy rację (198)
- Ustalanie znaczenia liczebności próby (198)
- Liczebność próby a błąd statystyczny (198)
- Więcej nie zawsze znaczy (o wiele) lepiej! (199)
- Utrzymanie błędu statystycznego w odpowiedniej perspektywie (199)
Rozdział 13: Przedziały ufności - trafne oszacowania (201)
- Nie wszystkie oszacowania są sobie równe (201)
- Łączenie statystyki z parametrem (202)
- Kwestie nazewnictwa (203)
- Interpretacja wyników (204)
- Problematyka zakresu (204)
- Wybór poziomu ufności (205)
- Uwzględnianie liczebności próby (207)
- Ocena zróżnicowania populacji (208)
- Obliczanie przedziału ufności dla średniej z populacji (209)
- Przypadek 1.: odchylenie standardowe populacji jest znane (209)
- Przypadek 2.: odchylenie standardowe populacji nie jest znane i/lub wartość n jest niewielka (210)
- Ustalanie pożądanej wartości liczebności próby (211)
- Ustalanie przedziału ufności dla pojedynczego odsetka populacji (213)
- Określanie przedziału ufności dla różnicy dwóch średnich (214)
- Przypadek 1.: odchylenia standardowe populacji są znane (215)
- Przypadek 2.: odchylenia standardowe populacji są nieznane i/lub liczebności prób są niewielkie (216)
- Szacowanie różnicy dwóch odsetków (217)
- Znajdowanie mylących przedziałów ufności (219)
Rozdział 14: Twierdzenia, testy i wnioski (221)
- Formułowanie hipotez (222)
- Definiowanie zera (222)
- Jaka jest alternatywa? (222)
- Gromadzenie dowodów (danych) (223)
- Zestawianie dowodów - statystyka testowa (224)
- Gromadzenie statystyk z prób (224)
- Pomiar rozproszenia z wykorzystaniem błędów standardowych (224)
- Pojęcie wyników standaryzowanych (225)
- Obliczanie i interpretacja statystyki testowej (225)
- Ocena dowodów i podejmowanie decyzji - wartości p (226)
- Łączenie statystyk testowych i wartości p (226)
- Definiowanie wartości p (227)
- Obliczanie wartości p (227)
- Wyciąganie wniosków (228)
- Określanie granic dla odrzucenia H0 (229)
- Testowanie żylaków (230)
- Ocena prawdopodobieństwa złej decyzji (230)
- Fałszywe alarmy - błędy pierwszego rodzaju (231)
- Brak wykrycia - błędy drugiego rodzaju (231)
Rozdział 15: Popularne testy statystyczne - wzory i przykłady (233)
- Testowanie jednej średniej z populacji (233)
- Małe próby i nieznane odchylenia standardowe - test t-Studenta (235)
- Stosowanie testu t-Studenta (236)
- Związek pomiędzy t i Z (237)
- Postępowanie z ujemnymi wartościami t (237)
- Badanie opcji "nie równa się" (238)
- Testowanie pojedynczego odsetka z populacji (238)
- Porównywanie dwóch (niezależnych) średnich z populacji (240)
- Testowanie średniej z różnicy (test t-Studenta dla zmiennych zależnych) (242)
- Porównywanie dwóch odsetków z populacji (245)
CZĘŚĆ V: BADANIA STATYSTYCZNE I POGOŃ ZA ZNACZĄCĄ RELACJĄ (249)
Rozdział 16: Sondaże, sondaże i jeszcze raz sondaże (251)
- Znaczenie sondaży (252)
- Docieranie do źródła (252)
- Gorące tematy sondaży (254)
- Wpływ sondaży na ludzi (254)
- Za kulisami - tajniki sondaży (256)
- Planowanie i projektowanie sondażu (256)
- Wybór próby (260)
- Prowadzenie sondażu (262)
- Interpretacja wyników i wyszukiwanie problemów (264)
Rozdział 17: Eksperymenty - przełomy w medycynie czy mylące wyniki? (267)
- Sprowadzanie badań do podstaw (268)
- Podstawowe terminy badawczego żargonu (268)
- Obserwacja badań obserwacyjnych (269)
- Badanie eksperymentów (269)
- Projektowanie dobrego eksperymentu (270)
- Projektowanie eksperymentu, aby możliwe było dokonywanie porównań (270)
- Wybór liczebności próby (273)
- Wybór obiektów (274)
- Przypisywanie losowe (274)
- Kontrola zmiennych zakłócających (275)
- Poszanowanie kwestii etycznych (277)
- Gromadzenie dobrych danych (278)
- Prawidłowa analiza danych (280)
- Wyciąganie właściwych wniosków (280)
- Podejmowanie świadomych decyzji (282)
Rozdział 18: Szukanie powiązań - korelacja i regresja (285)
- Przedstawianie zależności za pomocą wykresu rozrzutu (286)
- Tworzenie wykresu rozrzutu (287)
- Interpretacja wykresu rozrzutu (287)
- Ustalanie istnienia zależności liniowych za pomocą korelacji (288)
- Obliczanie korelacji (289)
- Interpretacja korelacji (290)
- Badanie właściwości korelacji (292)
- Pojęcie regresji liniowej (292)
- Ustalanie, która zmienna to X, a która Y (292)
- Sprawdzanie warunków (293)
- Poszukiwanie linii regresji (293)
- Interpretacja linii regresji (295)
- Zestawienie wszystkiego razem - linia regresji dla świerszczy (296)
- Dokonywanie właściwych prognoz (297)
- Wyjaśnienie zależności - korelacja kontra przyczyna i skutek (298)
Rozdział 19: Tabele krzyżowe i niezależność (301)
- Tworzenie tabeli krzyżowej (302)
- Budowa komórek (303)
- Ustalanie sum (303)
- Interpretacja tabel krzyżowych (304)
- Wyodrębnianie zmiennych za pomocą rozkładów brzegowych (305)
- Badanie wszystkich grup - rozkład łączny (308)
- Porównywanie grup za pomocą rozkładów warunkowych (310)
- Sprawdzanie niezależności i opis zależności (313)
- Sprawdzanie istnienia niezależności (313)
- Opis relacji zależnej (316)
- Ostrożna interpretacja wyników (317)
- Sprawdzanie istnienia uzasadnionego związku przyczyny i skutku (317)
- Przełożenie z próby na populację (318)
- Tworzenie rozważnych prognoz (319)
- Opieranie się pokusie wyciągania pochopnych wniosków (320)
CZĘŚĆ VI: DEKALOGI (321)
Rozdział 20: Dziesięć porad dla statystycznych detektywów (323)
- Wskazywanie mylących wykresów (323)
- Wykresy kołowe (325)
- Wykresy słupkowe (325)
- Wykresy czasowe (326)
- Histogramy (326)
- Wykrywanie tendencyjnych danych (327)
- Poszukiwania błędu statystycznego (328)
- Identyfikowanie prób nielosowych (328)
- Ustalanie brakujących liczebności prób (329)
- Wykrywanie błędnie interpretowanych korelacji (330)
- Ujawnianie zmiennych zakłócających (331)
- Sprawdzanie liczb (332)
- Selektywne raportowanie (332)
- Kwestia anegdoty (333)
Rozdział 21: Dziesięć niezawodnych porad egzaminacyjnych (335)
- Dowiedz się, czego nie wiesz, i zrób coś z tym (336)
- Unikanie pułapek "tak-tak" (337)
- Pułapka "tak-tak" nr 1 (337)
- Pułapka "tak-tak" nr 2 (338)
- Zaprzyjaźnij się z wzorami (339)
- Zrób listę "jeżeli-to-jak" (341)
- Ustal, o co chodzi w poleceniu (342)
- Oznacz dane (343)
- Zrób rysunek (345)
- Stwórz powiązanie i rozwiąż zadanie (346)
- Wykonaj obliczenia dwa razy (347)
- Analizuj swoje odpowiedzi (347)
Dodatek A: Tablice statystyczne (349)
- Tablica Z (349)
- Tablica t-Studenta (352)
- Tablica dwumianowa (354)
Skorowidz (359)