Rozwój instytucji ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej wiąże się nieodłącznie ze stopniowym wzmacnianiem pozycji prawnej poszkodowanego.

Zwieńczeniem wskazanego procesu było przyznanie temu podmiotowi bezpośredniego roszczenia względem ubezpieczyciela (actio directa).

Celem pracy jest określenie sytuacji prawnej poszkodowanego w obowiązującym stanie prawnym, na gruncie dobrowolnych i obowiązkowych ubezpieczeń odpowiedzialności cywilnej, a także szczegółowa analiza istoty oraz charakteru prawnego bezpośredniego roszczenia.

Rozdziały:
Wykaz skrótów  XIII
Wykaz literatury  XVII

Rozdział I. Kształtowanie się idei ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej  1
§ 1. Wyodrębnienie ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej  1
§ 2. Rozwój ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej w XIX i XX w 7
§ 3. Ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej w świetle prawa wspólnotowego 15
§ 4. Ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej w Polsce 26

Rozdział II. Przesłanki odpowiedzialności ubezpieczyciela w ubezpieczeniu odpowiedzialności cywilnej 43
§ 1. Odpowiedzialność odszkodowawcza ubezpieczyciela – uwagi ogólne 43
§ 2. Zdarzenie objęte odpowiedzialnością cywilną ubezpieczonego 47
§ 3. Szkoda jako przesłanka odpowiedzialności ubezpieczyciela w ubezpieczeniu odpowiedzialności cywilnej 58
§ 4. Związek przyczynowy jako przesłanka odpowiedzialności ubezpieczyciela w ubezpieczeniu odpowiedzialności cywilnej 64
§ 5. Przesłanka szkody wyrządzonej osobie trzeciej (art. 822 § 1 KC) 70

Rozdział III. Trójstronny stosunek ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej i jego podmioty 79
§ 1. Pojęcie, źródło i powstanie trójstronnego stosunku ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej 79
§ 2. Podmioty trójstronnego stosunku ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej 86

Rozdział IV. Charakterystyka trójstronnego stosunku ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej 99
§ 1. Charakter więzi łączących ubezpieczyciela i ubezpieczonego 99
§ 2. Trójstronny stosunek ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej a umowa o świadczenie na rzecz osoby trzeciej (art. 393 KC) 120

Rozdział V. Bezpośrednie roszczenie poszkodowanego względem ubezpieczyciela 135
§ 1. Pojęcie bezpośredniego roszczenia  135
§ 2. Porównanie sytuacji prawnej poszkodowanego w stosunku do ubezpieczonego i ubezpieczyciela 140
§ 3. Zakres odpowiedzialności ubezpieczyciela w stosunku do poszkodowanego i ubezpieczonego 144
§ 4. Charakter prawny bezpośredniego roszczenia 150

Rozdział VI. Charakter prawny bezpośredniego roszczenia poszkodowanego względem Ubezpieczeniowego Funduszu Gwarancyjnego i Polskiego Biura Ubezpieczycieli Komunikacyjnych 165
§ 1. Bezpośrednie roszczenie poszkodowanego względem Ubezpieczeniowego Funduszu Gwarancyjnego i Polskiego Biura Ubezpieczycieli Komunikacyjnych 165
§ 2. Charakter prawny bezpośredniego roszczenia względem Ubezpieczeniowego Funduszu Gwarancyjnego 168
§ 3. Charakter prawny bezpośredniego roszczenia względem Polskiego Biura Ubezpieczycieli Komunikacyjnych 179

Rozdział VII. Realizacja bezpośredniego roszczenia 185
§ 1. Zakres odpowiedzialności ubezpieczyciela względem poszkodowanego 185
§ 2. Tryb realizacji bezpośredniego roszczenia 208
§ 3. Przedawnienie bezpośredniego roszczenia 227