Kluczowa koncepcja w psychologii społecznej!

Zakłada, że rozbieżność między przekonaniami, postawami a zachowaniem tworzy motywacyjny stan dysonansu, która skłania nas do zmiany elementów pozostających w sprzeczności. Redukcja dysonansu może nastąpić przez zmianę dotychczasowych przekonań lub przez taką reinterpretację sytuacji, która pozwoli np. odrzucić otrzymaną informację lub uznać ją za pozornie tylko sprzeczną z kwestionowanym przekonaniem. Praca Festingera nadal jest źródłem wielu inspiracji i odwołań.

Autor:

• w usystematyzowany sposób przedstawia podstawowe założenia swojej koncepcji;
• opisuje własne eksperymenty, argumentując prawdziwość i trafność teorii;
• przedstawia sytuacje implikujące istnienie dysonansu poznawczego oraz jego wielkość;
• omawia sposoby redukcji dysonansu oraz skuteczność podejmowanych w tym celu działań.

Rozdziały:

1. Wstęp do teorii dysonansu                                        19
Występowanie i trwałość dysonansu                                  21
Definicje dysonansu i konsonansu                                     25
Relacje niezależności                                              26
Relacje zależne: dysonans i konsonans                            27
Wielkość dysonansu                                              29
Redukcja dysonansu                                                 31
Zmiana behawioralnego elementu poznawczego                   31
Zmiana środowiskowego elementu poznawczego                   32
Dodawanie nowego elementu poznawczego                         33
Opór przeciwko redukcji dysonansu                                  35
Opór na zmianę poznawczych elementów zachowania             35
Oporność środowiskowego elementu poznawczego na zmianę       37
Granice wielkości dysonansu                                        38
Unikanie dysonansu                                                 39

2. Konsekwencje decyzji: teoria                                        41
Decyzje wywołujące dysonans                                        42
Wielkość dysonansu po podjęciu decyzji                               44
Przejawy nacisku na redukcję dysonansu postdecyzyjnego             48
Zmiana lub cofnięcie decyzji                                     48
224
Księgarnia PWN: Leon Festinger - Teoria dysonansu poznawczego
Zmiana poznania w odniesieniu do możliwości wyboru             49
Utworzenie poznawczego zazębiania                               50

3. Konsekwencje decyzji: dane                                        52
Dane dotyczące czytania reklam prasowych                            52
Eksperyment poświęcony przekonaniu o trafności decyzji                56
Eksperyment poświęcony zmianie atrakcyjności wyborów                61
Trudności związane ze zmianą na decyzję odwrotną                   67
Wpływ decyzji na przyszłe działanie                                  72

4. Efekty wymuszonej uległości: teoria                               76
Dysonans jako rezultat wymuszonej uległości                         79
Wielkość dysonansu powstałego w rezultacie wymuszonej uległości    80
Przejawy nacisku na redukcję dysonansu „wymuszonej uległości”       83

5. Efekty wymuszonej uległości: dane                                  86

6. Dowolna i mimowolna ekspozycja na informacje: teoria             104
Możliwość podjęcia przyszłych działań z powodu poszukiwania informacji                                                         
Występowanie dysonansu                                        106
Mimowolny i wymuszony kontakt z informacją                      109

7. Dowolna i mimowolna ekspozycja na informacje: dane             114
Poszukiwanie informacji w fazie poprzedzającej podjęcie działania       115
Redukcja dysonansu przez poszukiwanie informacji                   118
Mieszana struktura dobrowolnych odbiorców                         120
Reakcje na mimowolną ekspozycję na informacje                      122
Powstanie dysonansu jako wynik mimowolnej ekspozycji na informacje 128
Eksperyment badający ekspozycję na informacje                      131
Wyniki                                                          135
15 — Teoria dysonansu... 225

8. Rola poparcia społecznego: teoria                                  142
Redukcja dysonansu wypływającego ze społecznego braku zgodności    145
Rozpowszechnianie pogłosek                                        155
Negacja rzeczywistości                                              156
Masowe nawracanie                                                 157

9. Rola poparcia społecznego: dane dotyczące procesu wywierania wpływu                                                           
Proces wywierania wpływu prowadzący do redukcji dysonansu          159
Dysonans prowadzący do inicjowania procesów wywierania wpływu    169

10. Rola poparcia społecznego: dane dotyczące zjawisk masowych    179
Redukcja dysonansu przez pogłoski                                  180
Zachowywanie bezzasadnych przekonań                               186
Masowe nawracanie                                                 188

11. Podsumowanie i sugestie na przyszłość                            198
Kilka uwag na temat różnic osobowościowych                         203
Niektóre efekty zmiany statusu i roli                                  206
Zakres teorii dysonansu                                              209