Na przełomie wieków dostrzega się zmianę w naturze i założeniach konfliktów zbrojnych i wojen, co oznacza „postęp” w negatywnych metodach rozwiązywania sporów, ale też powoduje dowolność ich interpretacji.

Mnogość poglądów na istotę konfliktów zbrojnych i wojen wynika z trudności w definiowaniu elementów składowych i procesów, które je stanowią. Mogą być one ponadto ujmowane w różnych aspektach: militarnych, politycznych, społecznych, historycznych. Są to dziedziny, w których trudno jest dokonywać jednoznacznych przewidywań co do natury, zamierzeń i celów podmiotów decydujących o działaniach opartych na przymusie zbrojnym.

Konflikty zbrojne i wojny wszczyna się z określonym zamiarem zdefiniowanym w ramach polityki, a ich rozpoczęcie wynika z założonego celu sprawcy oraz jego determinacji w jego osiąganiu. Stąd naukowe ujęcie tego aspektu jest łatwiejsze do określenia niż przewidywanie konsekwencji zakończenia wojny, osiągniętych zamierzeń, które wobec złożoności zjawiska jest zawsze dyskusyjne.

Niniejsza monografia prezentuje szereg stanowisk uzasadnionych literaturą przedmiotu i kierunkami rozwoju refleksji naukowej w interesującej nas materii, które w oparciu o wiedzę naukową i doświadczenie badawcze Autorów dokonują diagnoz minionych konfliktów zbrojnych i wojen oraz prognozują ich wystąpienia w przyszłości.