Prezentowane artykuły ukazują różne przejawy przeszłości zachowane w wielu nośnikach pamięci historycznej. To zainteresowanie przeszłością jest zgodne z tezą Marcina Kuli, który mówił, że „przeszłość to spadek nie do odrzucenia”. Przeszłość dziedziczy każdy z nas, ale i przeszłość dziedziczymy też w praktyce badawczej, o czym świadczy artykuł każdego autora.

Dobitniej jeszcze kwestię pamięci i przeszłości wyjaśnił Henri Bergson w pracy pt. Pamięć i życie. Według niego „w jakimś sensie trwanie jest pamięcią”. A my przychodząc na świat, od razu umieszczamy się w tej przeszłości, która bez przerwy narasta i jest wzbogacana o nowe idee. I w takim sensie książka ta ukazując różne obszary pamięci pedagogicznej, umieszcza Czytelnika w przeszłości.