Każda rzeka ma swój specyficzny sposób funkcjonowania przejawiający się w postaci rytmu wahań stanów i objętości wód płynących jej korytem. Zmiany te tworzą cykl zamykający się w okresie roku hydrologicznego. Wieloletnie obserwacje odpływu pozwalają opisać sposób funkcjonowania systemu rzecznego, ukazując jego reakcję na sytuację hydrologiczną panującą na obszarze zasilania.

 

Na podstawie analizy hydrogramów przedstawiających zmiany przepływu można ustalić, kiedy w zlewni występują okresy zasilania opadowego lub roztopowego i kiedy pojawiają się niedobory wody, powodujące widoczne zmniejszenie ilości wód prowadzonych przez rzekę. Ważny jest nie tylko czas wystąpienia wezbrania lub niżówki oraz objętość odpływającej wody, ale także inne parametry odpływu, pozwalające stwierdzić, czy zdarzenia hydrologiczne zachodzą w sposób łagodny, czy też rzeka reaguje na zasilanie w sposób gwałtowny i trudny do przewidzenia.

 

Sposób funkcjonowania odpływu zależy od warunków klimatycznych zlewni, na które mogą nakładać się liczne, indywidualne cechy regionu, takie jak np. ukształtowanie powierzchni terenu, budowa geologiczna, możliwość retencjonowania wody, stopień wykształcenia sieci drenażu i sposób użytkowania zlewni.